TEK YÖNLÜ KÜLTÜRLEŞME OLARAK KÜRESELLEŞME

Yıl 2018, Sayı: 40, 145 - 156, 28.06.2018

Hasan Çiçek

Öz

Toplumların karşılıklı etkileşimiyle bütün kültürlerin maddi ve

manevi unsurlarının dünyada yayılması ve yaygınlaşması olarak

anlaşılabilecek küreselleşmeyle beraber bilim, ulaşım ve iletişim alanında

ortaya çıkan gelişmeler, insan hayatında geri dönülemez kolaylıklar sağlamış

ve insanın yaşam standardını olabildiğince yükseltmiştir. Bu yaygınlaşmanın

karşılıklı olması ve bir kültür mübadelesi olması koşuluyla, bütün kültürlerin

dolaşımı elbette her toplumun diğerini tanıması ve birbirlerinden

yararlanmaları bakımından avantajdır. Kültürlerin karşılıklı etkileşimi olarak

anlaşılabilecek kültürleşme bu ilişkiden doğar. Günümüz küreselleşmesinde

bu, tek yönlü olmaktadır. Ekonomik, politik, sosyal ve kültürel gibi birçok

boyutu olan; kaçınılmaz, karşı konulamaz gibi görünen küreselleşmenin en

büyük etkisi kültürel alanda olmaktadır. Bir kültür diğerini etkilerken, hiçbir

etki almadığı gibi, söz konusu etki yıkıcı da olabilmektedir. Küreselleşmenin

merkez kültürleri, çevre kültürler üzerinde derin izler bırakmakta, yerel

kültürlerin zayıflamasına ya da yok olmakla yüz yüze kalmasına neden

olabilmektedir. Oysa toplumlar gelişmiş standartlardan yararlanırken kendi

kültürlerini de koruyabilmeli ya da tek yönlü etki yerine karşılıklı bir etkileşim

söz konusu olmalıdır. Bu çalışmada küreselleşmenin tek yönlü

kültürleşmedeki etkisi üzerinde durulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Kültür, Kültürleşme, Değişim, Evrensellik

Kaynakça

• Artun, E. (2017). Küreselleşme Olgusu Karşısında Halk Kültürü. http://turkoloji.cu.edu.tr/HALKBILIM/10.php (Erişim: 16.11.2017). Bauman, Z. (1999). Küreselleşme. Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Berger, P. L.- Huntington, S. P. (2012). Bir Küre Bin Bir Küreselleşme. Çev. Ayla Ortaç, İstanbul: Kitap Y. Bostancı, N. (2003). Toplum ve Kültür. Sosyolojiye Giriş, 2. Baskı, İçinde, Editör: İhsan Sezal, içinde s.107-134, Ankara: Martı Y. Çiçek, H. (2017). Küreselleşmede Özne Olmak. Küreselleşme Karşısında Gençlerimiz Şahsiyetin İnşası. Yayına Hazırlayan: Celal Türer, içinde s.181-199, Ankara: TFD Yayınları. Erkızan, H. N. (2002). Küreselleşmenin Tarihsel ve düşünsel Temelleri Üzerine. Doğu Batı, Ankara, Sayı: 18, s.61-75. Güvenç, N. (1998). Globalizm. İstanbul: BDS Yayınları. Işıklı, A. (1997). Sosyal Politika Açısından Küreselleşme. Emperyalizmin Yeni Masalı Küreselleşme. Editör: Işın Kansu, içinde s.74-88, İstanbul: İmge Y. İnalcık, H. (2002). Kültür etkileşimi, Küreselleşme. Doğu Batı,Ankara, Sayı: 18, s.77-102. Friedman, T. (2010). Küreselleşmenin Geleceği. Çev. Elif Özsayar, İstanbul: B.Y. Giddens, A. (2000). Elimizden Kaçıp Giden Dünya. Çev. Osman Akınhay, İstanbul: Alfa Y. Korlaelçi, M. (2015). Küreselleşme. Felsefe Dünyası. Ankara, TFDY, 62, ss.5-53. Keyman, E. F. (2002). Kapitalizm-Oryantalizm Ekseninde Küreselleşmeyi Anlamak: 11 Eylül, Modernite, Kalkınma ve Öteki Sorunsalı. Doğu Batı, Ankara, S:18, s.29-57. Kılıçbay, M. A. (2002). Kültür Çoğunluğu Sona Ererken. Doğu Batı, Ankara, S: 18, s.115-121. Kongar, E. (2017). Küreselleşme, Mikro Milliyetçilik, Çok Kültürlülük, Anayasal Vatandaşlık. https://www.kongar.org/makaleler/mak_kum.php (Erişim 16.11.2017). Korlaelçi, M. (2015). Küreselleşme. Felsefe Dünyası, 62, Ankara, ss.5- 53,TFDY. Shayegan, D. (2014). Yaralı Bilinç. 4.Baskı, çev. Haydun Bayrı, İstanbul: Metis Y. Şaylan, G. (1997). Küreselleşmenin Gelişimi. Emperyalizmin Yeni Masalı Küreselleşme. Editör: Işın Kansu, içinde s.9-21, İstanbul: İmge y.