Orta Asya’nın eski toplulukları arasında yer alan Soğdlar, tarihi kaynaklarda Sougdian ve Sougdi şeklinde yer almaktadır. Soğdlar, M.Ö. VI. yüzyıldan, M.S. X. yüzyıla kadar, özellikle Mâverâünnehir bölgesinde hüküm sürmüşlerdir. İpek yolu üzerinde ticaret ile uğraşan Soğdlar, Türkler ile yakın ilişkiler kurmuşlardır. Türk hâkimiyetinde kalan Soğdlar Türkler ile kültürel ve sanatsal etkileşimlere girmiş ve birbirlerinin sanatsal biçimlerini etkilemişlerdir. Soğdlara ait VII. yüzyılda yapılmış olan Afrasyab duvar resimleri konu ve teknik bakımdan oldukça önemlidir. Soğdlu hükümdar Varkhuman’un sarayının duvarlarında yer alan Afrasyab duvar resimlerinde farklı konular bir arada bulunmaktadır. Betimlenen konular arasında yönetimsel olarak hâkimiyetlerinde bulundukları Türklere atfen yapılmış betimlemeler özellikle, batı duvar resimlerinde yer almaktadır. Güney ve doğu duvarında, farklı yorumlamaları bulunan betimlemelerde Türklere ait olduğu ileri sürülen sahneler bulunmaktadır. Araştırmamızda duvar resimlerinde yer alan bu betimlemelerin görsel anlatımları ve sembolik anlatımları, Panovsky’nin ikonografik eleştirisi kuramı doğrultusunda çözümlenmiştir. Resimlerde yer alan Türklere ait olan semboller, renkler ve betimsel imgeler dönemin özellikleri doğrultusunda açıklanmıştır.
Sogdids, among the ancient communities of Central Asia, are included in historical sources as Sougdian and Sougdi. Onions have ruled the Mâverâünnehir from the VI. until the Xth centuries. Sogdars engaged in trade on the Silk Road and established close relations with the Turks. The Sogdids, remained under Turkish rule, got historical and cultural interactions with the Turks and influenced each other's complex forms. Afrasyab wall paintings of Soğdlara, one of the ancient peoples of Central Asia, are quite important in terms of subjects and techniques. Afrasyab wall paintings on the walls of the Sogdian ruler Varkuman's palace contain different subjects. There were depictions made about the Turks that they had dominated in managerial terms. On the southern and eastern walls, there are scenes claimed to belong to the Turks. The visual expressions and symbolic expressions of these descriptions in the wall paintings are aimed to be analysed. The symbols, colours and descriptive images of the outgoing Turks are explained.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Issue |
Authors | |
Publication Date | March 31, 2020 |
Submission Date | February 8, 2020 |
Published in Issue | Year 2020 Issue: 47 |
Journal of Yüzüncü Yıl University Graduate School of Social Sciences is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).