Bölgesel Kalkınma Açısından Yatırımlarda Devlet Yardımları Kararına Eleştiriler ve Çözüm Önerileri

Year 2021, Issue: 53, 335 - 354, 30.09.2021

Burak Ökde

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1003687

Cited By: 1

Abstract

Bölgesel kalkınma ve bölgeler arasındaki kalkınmışlık farkları bir ülkenin ekonomik büyümesi ve toplumsal kalkınması açısından önem taşımaktadır. Bölgesel eşitsizliklerin ortaya çıkması toplumsal ve ekonomik sorunları beraberinde getirmektedir. Gelişmiş bölgelerdeki iş imkanları, eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanma isteği gibi nedenlerle, bölgeler arasında yoğun göç hareketleri görülebilmektedir. Bölgeler arası düzensiz göçler, göç edilen bölgelerde de sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Altyapı yetersizlikleri, gecekondulaşma, kentte yaşayan bireyler arasında oluşan kültürel uyumsuzluk ve beklenti farklılıkları göç edilen kentin kentsel yaşam kalitesini de olumsuz etkilemektedir. Böylece çözülmesi uzun yıllar ve yüksek maliyetler isteyen sorunlar ortaya çıkmaktadır. Bu durum siyasal karar alıcıların farkında olduğu bir problemdir. Söz konusu sorunların önüne geçebilmek için çeşitli ekonomik teşvik paketleri geliştirilmekte ve uygulanmaktadır. Bununla birlikte kırsal kesimlerden büyük kentlere olan göç hareketlerinin devam ettiği ve bölgeler arasında kalkınmışlık farklılığının sürdüğü görülebilmektedir. Bu durumun nedenini sadece bölgesel kalkınma amaçlı teşvik politikalarına bağlamak doğru olmayacaktır. Ancak bölgesel niteliklere, farklılıklara ve taleplere cevap veremeyen teşvik politikalarından istenen sonuçların alınması mümkün görünmemektedir. Soruna sadece finansal açıdan yaklaşmak, uygulamada yaşanan sorunların önüne geçmek için gayret göstermemek ve merkezden alınan, bölgelerin kendine has özelliklerini dikkate almayan tek tip teşvik politikaları neticesinde bölgeler arası kalkınmışlık farkının azaltılması zorlaşmaktadır.

Keywords

Bölgesel kalkınma, devlet teşvikleri, kırsal kalkınma

Critical and Solution Suggestions to The Decision on Government Aid in Investments in Regional Development

Abstract

Regional development and development differences between regions are important for a country's economic growth and social development. The emergence of regional inequalities reveals social and economic problems. The desire to benefit from job opportunities, education and health services in developed regions causes intense migration movements between regions. Irregular migration between regions causes problems to arise in the regions of immigration. Inadequacy of infrastructure, slums, cultural incompatibility between individuals living in the city and differences in expectations negatively affect the urban life quality of the migrated city. Thus, problems that require long years to be solved and high costs arise. This is a problem that political decision makers are aware of. Various economic incentive packages are developed and implemented in order to avoid these problems. However, it can be seen that migration movements from rural areas to big cities continue and that the development difference between regions continues. The reason for this situation is not only due to incentive policies for regional development. However, it does not seem possible to get the desired results from incentive policies that cannot respond to regional characteristics, differences and demands. Approaching the problem only financially, not making an effort to eliminate the problems experienced in practice, and uniform incentive policies make it difficult to reduce the development gap between the regions.

Keywords

Regional development, government incentives, rural development

References

• Akdeve, E. ve Karagöl, E.T. (2013). Geçmişten Günümüze Türkiye’de Teşvikler ve Ülke Uygulamaları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 37, 329-350.
• Ascani, A., Crescenzi, R. ve Iammarino, S. (2012). Regional Economic Development: A Review. Search Working Paper, 01/03, http://www.ub.edu/searchproject/wp- content/uploads/2012/02/WP-1.3.pdf, (Erişim Tarihi: 12.05.2021).
• Chakravorty, S. (2000). How Does Structural Reform Affect Regional Development? Resolving Contradictory Theory with Evidence from India. Economic Geography, 76(4), 367-394.
• Çelik, N. (2017). Teşvik Politikalarının Etkinliğinin Mekansal Perspektiften Değerlendirilmesi. Ege Akademik Bakış, 17(1), 1-12.
• Ekinci Hamamcı, E. D. ve Kahreman, Y. (2020). 2012 Yatırım Teşvik Sistemi’nin Bölgesel Kalkınma Üzerindeki Etkisi: Erzurum’da Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(1), 179-205.
• Gillespie, A., Richardson, R. ve Cornford, J. (2001). Regional Development and The New Economy. EIB Papers, European Investment Bank (EIB), 6(1), 109-131.
• Gül, K. ve Yıldız, Y. (2020). Kırsal Turizm Faaliyetlerinin Yaşam Kalitesine Etkisi: Kavramsal Bir Değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, Special Issue (4), 275-286.
• Hirte, G., Lessmann, C. ve Seidel, A. (2020). International trade, geographic heterogeneity and interregional inequality. European Economic Review, 127, 1-23.
• İçişleri Bakanlığı. (2019). Türkiye’nin Nüfus Haritası. https://www.icisleri.gov.tr/turkiyenin-nufus-haritasi, (Erişim Tarihi: 12.04.2021).
• Kaya, M. (2019). Ağrı’nın Kalkınması İçin Akıllı Tarım (Tarım 4.0) Önerisi. Akademik Bakış Dergisi, 75, 130-156.
• Öz, E. ve Buyrukoğlu, S. (2015). Osmanlı Döneminden Günümüze Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Politikaları ve Etkinliği. Gümrük ve Ticaret Dergisi, 6, 35-59.
• Resmi Gazete (2012). 2012/3305 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120619-1.htm, (Erişim Tarihi: 05.05.2021).
• Resmi Gazete (2020). 2846 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200821-27.pdf, (Erişim Tarihi: 04.05.2021).
• Sağdıç, E.N. ve Yıldız, F. (2019). Türkiye’de Tarım Sektörüne Yönelik Uygulanan Mali Teşviklere Genel Bir Bakış. Taytak, M. ve Şaşmaz, M. Ü. (Ed.). Türkiye’de Mali Teşvik Sistemi ve Uygulamaları içinde (153-180). Bursa: Ekin Yayınevi.
• Sanayi Bakanlığı (2021). Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Yatırım Teşvik Uygulamaları. https://www.sanayi.gov.tr/destek-ve-tesvikler/yatirim-tesvik-sistemleri/md0103011615 (Erişim Tarihi: 16.05.2021).
• Scott, A. ve Storper M. (2003) Regions, Globalization, Development. Regional Studies, 37, 579–593.
• Seckelmann, A. (2002). Domestic tourism a Chance for Regional Development in Turkey. Tourism Management, 23, 85–92.
• SEGE. (2019) Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü Yayını Sayı: 3 Araştırma Raporu Sayı: 3 Aralık 2019 , Ankara. https://www.bebka.org.tr/admin/datas/sayfas/89/sege- 2017_1581687211.pdf. (Erişim Tarihi: 16.04.2021).
• Sen, A. (1999). Development as Freedom. Oxford: Oxford University Press.
• Sieriebriak, K.ve Melnykova, O. (2018). Economic Development of Eastern European Countries (on The Example of Ukraıne): Regional Aspect. Baltic Journal of Economic Studies, 4(4), 306-314.
• TÜİK. (2021). İl Bazında Gayrisafi Yurt İçi Hasıla. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Il-Bazinda-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-2019-33663 (Erişim Tarihi: 18.04.2021).
• Vickerman, R. (1996). Location, Accessibility and Regional Development: The Appraisal of Trans-European Network. Transport Policy, 2(4), 225-234.
• Zeng, D. Ve Zhao, L. (2010). Globalization, Interregional and International Inequalities. Journal of Urban Economics, 67, 352–361.