Öğrenci ve Okul Değişkenlerinin Matematik Başarısı ve Gelişimine Etkileri

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 1, 96 - 116, 29.03.2019

Emine Yavuz Şeref Tan Hakan Yavuz Atar

https://doi.org/10.21031/epod.493297

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma ortaokulda
öğrencilerin matematik başarılarını ve matematik başarılarındaki gelişimi
etkileyen öğrenci ve okul değişkenlerinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma evrenini, Ankara
ilinde 2008 yılında ortaokula başlayıp 2011 yılında ortaokuldan mezun
olan ortaokul öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklem için seçkisiz olmayan, tipik durum örnekleme
yöntemi kullanılmıştır. Araştırma örneklemini, Ankara ilindeki 40 ortaokuldan,
2008 yılında ortaokula başlayıp 2011 yılında mezun olmuş, 3715 öğrenci
oluşturmaktadır. Öğrencilerin üç yıllık eğitim-öğretim sürecini aynı okulda
geçirmeleri dikkate alınmıştır. Öğrencilerin
matematik başarıları ve matematik başarılarındaki gelişimi etkileyen öğrenci ve
okul değişkenleri incelendiği için bu çalışma nedensel karşılaştırma modelindedir.
Çalışmada kullanılan veriler Milli Eğitim Bakanlığı ile yapılan yazışmalar
sonucu elde edilmiştir. Öğrencilerin ilgili eğitim-öğretim dönemlerinde
uygulanan SBS matematik alt testi ham puanları bağımlı değişken olarak analize
dahil edilmiştir. “Cinsiyet, altıncı sınıftaki yılsonu matematik not ortalaması
ve altıncı sınıftaki okula devam durumu” öğrenci düzeyi değişkenlerini
oluştururken “okul türü ve büyüklüğü” okul düzeyi değişkenlerini
oluşturmaktadır. Değişkenlerin etkilerinin incelenebilmesi için verilerin
analizinde üç düzeyli hiyerarşik lineer gelişim modeli kullanılmıştır.
Öğrencilerin SBS matematik alt testi ham puanları üç düzeyli hiyerarşik lineer
gelişim modeline bağlama yapılarak dahil edilmiştir. Üç düzeyli hiyerarşik
lineer gelişim modeli analizi sonucunda öğrencilerin matematik başarılarında
bir gelişme olmadığı ancak, altıncı sınıfta “okula devam durumu, yılsonu
matematik not ortalamasının ve okul türünün” öğrencilerin altıncı sınıftaki
matematik başarılarını istatistiksel olarak etkiledikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

matematik başarısı, matematik başarısı gelişimi, üç düzeyli hiyerarşik lineer model, gelişim modeli, eşit yüzdelikli yöntem

Effects of Students and School Variables on SBS Achievements and Growth in Mathematic

Öz

The purpose of this study is
to investigate the effects of several student and school level variables on
students’ mathematical achievement and mathematical achievement growth in middle
school. The research population consisted of students in Ankara who started
middle school in 2008 and graduated in 2011. Using
a non-random typical case sampling method, 3715 students were sampled from 40 middle schools. The data
used in this study were obtained from the
Ministry of National Education with express written
permission. Student Placement  raw mathematics subtest scores from
2009 to 2011 were used as the dependent
variable in the analysis. “Gender, mathematics grade point average in 6^th
grade, and school attendance at sixth grade” comprised the student level
variables whereas “school type and school size” variables comprised the
school-level variables. A three-level
hierarchical linear growth model was used to investigate the effects of these
variables. Students’ raw mathematics subtest scores in Students Placement Test were
included in the model after these scores were
equated. The results of the model analysis indicated that there was no
growth in students’ mathematical achievement. It was also observed that school attendance, sixth-grade mathematics
grade point average and school type had a statistically significant effect on
students’ sixth-grade mathematical achievement. 

Anahtar Kelimeler

Math Achievement, Growth in Math Achievement, Three-Level Hierarchical Linear Model, Growth Model, Equipercentile Method

Kaynakça

• Ai, X. (1999). Gender differences in growth in mathematics achievement: three-level longitudinal and multilevel analyses of individual, home, and school influences (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.Agodini, R. & Harris, B. (2016). How teacher and classroom characterıstıcs moderate the effects of four elementary math currıcula. The elementary school journal, 117(2), 216-236.
• Aküzüm, C., Tan, Ç., Yavaş, T. & Uçar, M. B. (2014). İlköğretim kurumu öğrencilerinin devamsızlık ve okul terki nedenleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22, 167-192.
• Akyüz, G. (2014). TIMSS 2011’de Öğrenci ve Okul Faktörlerinin Matematik Başarısına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(172), 150-162.
• Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 129-142.
• Altun, A. (2007). Effects of student and school related factors on the mathematics achievement in Turkey at eight grade level (Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jspp adresinden edinilmiştir.
• Arslan, H., Satıcı, A. ve Kuru, M. (2006). Devlet ve özel ilköretim okullarının etkililiğinin araştırılması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 31(42), 15-25.
• Atar, B. (2010). Basit doğrusal regresyon analizi ile hiyerarşik doğrusal modeller analizinin karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(2), 78-84.
• Atar, H. Y. & Atar, B. (2012). Türk eğitim reformunun öğrencilerin TIMSS 2007 fen başarılarına etkisinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 26-36.
• Aydın, M. (2015). Öğrenci ve okul kaynaklı faktörlerin TIMSS matematik başarısına etkisi. (Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.) https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Bryk, A., & Raudenbush, S. (1988). Toward a more appropriate conceptualization of research on school effects: A three-level hierarchical linear model. American Journal of Education, 65-108.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. (14. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cyrenne, P. & Chan, A. (2012). High school grades and university performance: A case study. Economics of Education Review, 31, 524– 542.
• Çelik, İ. (2016). Ülke özelliklerinin TIMSS 2011 sekizinci sınıf matematik başarısına çok düzeyli etkileri. (Yüksel Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL Uygulamaları. (3. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demir, İ. & Kılıç, S. (2010). Öğrencilerin matematik başarısına etkileyen faktörlerin PISA 2003 kullanılarak incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 44-54.
• Ding, C. S., Song, K. & Richardson, L. (2010). Do mathematical gender differences continue? A longitudinal study of gender difference and excellence in mathematics performance in the U.S. Educational Studies: A Journal of the American Educational Studies Association, 40(3), 279-295.
• Engin, A. O., Özen, Ş. & Bayoğlu, V. (2009). Öğrencilerin okul öğrenme başarılarını etkileyen bazı temel değişkenler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 125-156.
• Fidan, F. (2004). Çalışan çocuk olgusuna sosyo-psikolojik bakış. Danişma Kurulu, 4(1), 30-49.
• Finn, J. D., Gerber, S. B., & Wang, M. C. (2002). Course offerings, course requirements, and course taking in mathematics. Journal of Curriculum and Supervision, 17, 336-366.
• Green, J. H. (1995). Is there inequality of educational opportunity? A new look using longitudinal data and a hierarchical model (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Heck R. H. & Thomas, S. L. (2009). An introduction to multilevel modeling techniques. (2. Ed.). New York: Routledge.
• Hox, J.J. (2010), Multilevel analysis: techniques and applications. (2. Ed.) Great Britain: Routledge.
• Huang, D., Leon, S., La Torre, D. & Mostafavi, S. (2008). Examining the relationship between LA’s best program attendance and academic achievement of LA’s best students. National Center for Research on Evaluation, Standards, and Student Testing (CRESST)Report 749, University of California, Los Angeles.
• İş Güzel, Ç. (2006). Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programında (PISA 2003) insan ve fiziksel kaynakların öğrencilerin matematik okuryazarlığına olan etkisinin kültürler arası karşılaştırılması. (Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Karabay, E. (2012). Sosyo-kültürel değişkenlerin PISA fen okuryazarlığını yordama gücünün yıllara göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Kao, Y., Davenport, J., Matlen, B., Thomas, L., & Schneider, A. (2017). Bridging research and practice: Efficacy of a research-based redesign of a grade 7 mathematics curriculum. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Antonio, TX.
• Kim, J. (2006). School, classroom/teacher, and student effects on students’ mathematics achievement (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Kolen, M. J. & Brennan, R. L. (2014). Test equating, scaling, and linking methods and practices. USA: Springer.
• Lee, V. E. (2000). Using hierarchical linear modeling to study social contexts: The case of school effects. Educational Psychologist, 35 (2), 125-141.
• Lee, V. E. & Smith, J. B. (2001). Restructuring high schools for equity and excellence: What works? New York: Teachers College.
• Maas, C. J. M. & Hox, J. J. (2005). Sufficient sample sizes for multilevel modeling. Methodology, 1(3), 86-92.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2011). Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Sistemi - Seviye Belirleme Sınavı e-Başvuru Kılavuzu. http://www.meb.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Odden, A., Borman, G. & Fermanich, M., (2009). Assessing teacher, classroom, and school effects, including fiscal effects. Peabody Journal of Education, 79(4), 4-32.
• Ötken, Ş. (2012). İlköğretim 7. sınıf SBS başarısını yordayan değişkenlerin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Özbaş, M. (2010). İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35(156), 32-44.
• Özdemir, F. (2010). PISA 2003'de genel lise öğrencileri ve Kanuni Lisesi öğrencilerinin matematik başarısını etkileyen faktörlerin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Özden, Y. (2017). Sınıf içinde öğrenme öğretme ortamının düzenlenmesi. Pegem Atıf İndeksi, 36-69.
• Raudenbush, S.W. & Bryk, A.S. (2002). Hierarchical linear models (2. Ed.). Newbury Park, CA: Sage
• Raymond, K. J., (2009). Sensitivity of HLM growth and school effect estimates to the number of waves of data utilized (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Reçber, Ş. (2011). An investigation of the relationship among the seventh grade students’ mathematics selfefficacy, mathematics anxiety, attitudes towards mathematics and mathematics achievement regarding gender and school type. (Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Savaşçı, H. S. (2011). Sosyoekonomik değişkenlerin ve okulun eğitim kaynaklarının ilköğretim 7. Sınıf öğrencilerinin akademik basarı düzeyleri ile ilişki durumu. (Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Schneider, D. & Dorans, N. (1999). Research notes: Concordance between SAT® I and ACT™ scores for individual students. Office of Research and Development, College Entrance Examination Board: New York.
• Sevgi, S. (2009). Türkiye’de okul ve öğrenci özelliklerinin matematik başarısı ile ilişkileri. (Yüksek Lisans Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Shapley, K., Sheehan, D., Maloney, C. & Caranikas-Walker, F., (2011). Effects of technology immersion on middle school students’ learning opportunities and achievement. The Journal of Educational Research, 104(5), 299-315.
• Shay, S. A. E. (2000). A longitudinal study of achievement outcomes in a privatized public school: a growth curve analysis (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Shim, M. K. (1995). A longitudinal model for the study of equity issues in mathematics education (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Sulu Çavumirza, E. (2012). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin sahip oldukları bazı değişkenler ve algıladıkları okul iklimi bakımından seviye belirleme sınavında aldıkları puanların değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Tan, C. Y. & Hew, K. F. (2018). The impact of digital divides on student mathematics achievement in confucian heritage cultures: A critical examination using PISA 2012 data. International Journal of Science and Mathematics Education, 1-20. Available from https://doi.org/10.1007/s10763-018-9917-8
• Tavşancıl E. & Yalçın, S. (2015) A Determination of Turkish Student’s Achievement Using Hierarchical Linear Models in Trends in International Mathematics-Science Study (TIMSS) 2011. The Anthropologist, 22(2), 390-396.
• Turhan, M., Şener, G., & Gündüzalp, S. (2017). Türkiye’de Okul Etkililiği Araştırmalarına Genel Bir Bakış. Turkish Journal of Educational Studies, 4(2). 103-151.
• Wu, C. (2004). The educational aspirations and high school students’ academic growth: A hierarchical linear growth model (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Yang, J. (2000). The effects of school community on students’ academic learning growth: A multilevel analysis of nels:88 for high schools (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Yavuz, E. & Atar, H. Y. (2016). Examining the effects of students and school variables on PISA 2012 problemsolving achievement in Turkey. New Trends and Issues Proceedings on Humanities and Social Sciences, 05, 24-30.
• Yılmaz, Ç. (2011). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri. Eğitişim Dergisi, 29. http://www.egitisim.gen.tr/tr/index.php/arsiv/21-30/sayi-29-cesitleme-ocak-2011/830-ogrenci-devamsizliginin-nedenleri adresinden edinilmiştir.
• Yılmaz, E. T. (2006). Uluslararası öğrenci başarı değerlendirme programı (PISA)'nın Türkiye'deki öğrencilerin matematik başarılarını etkileyen faktörler. (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp adresinden edinilmiştir.
• Yi, P. & Shin, I. (2018). Multılevel relatıons between external accountability, internal accountability, and math achievement: A cross-country analysıs. Problems of Education in The 21st Century, 76(3), 318-332.
• Zhu, R. (1998). Application of hierarchical linear model (3L) to the study of student and school effects on elementary student’ math performance over time (Doctoral Dissertation). Available from ProOuest Dissertations and Theses database.
• Zvoch, K. & Stevens, J. J. (2006). Successive student cohorts and longitudinal growth models: An investigation of elementary school mathematics performance. Education Policy Analysis Archives, 14(2), 1068–2341.