Günümüz organizasyonlarında duygusal emeğin tükenmişlik ve işten ayrılma niyetine etkisi: Akademisyenler üzerinde bir araştırma

Yıl 2019, Sayı: 53, 285 - 308, 30.06.2019

Hale Nur Güler Akın Marşap

https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.430797

Cited By: 1

Öz

Duygusal davranış kurallarına uyum gösterebilmek amacıyla duyguların yönetilmesi olarak bilinen duygusal emek hizmet alanlar ile iletişim halindeyken sergilenmektedir. Çalışanların her zaman işin gerektirdiği şekilde davranması olumlu ya da olumsuz sonuçlara yol açabilmektedir. Akademisyenlerin üniversitelerde gösterdikleri duygusal emek öğrencileri ve kurumları ve kendileri açısından önemli sonuçlara yol açmaktadır. Bu çalışmanın amacı duygusal emek davranışlarını ortaya koyarak, duygusal emeğin tükenmişlik ve işten ayrılma niyetine etkilerini incelemektir. Araştırmanın örneğini İstanbul’daki vakıf üniversitelerinde görev yapan 540 akademisyen oluşturmaktadır. Yapılan çalışmanın analizine göre derinlemesine davranışın tükenmişlik ve işten ayrılma niyetine negatif etkisi olduğu ve yüzeysel davranışın

Anahtar Kelimeler

Duygusal Emek, Tükenmişlik, İşten Ayrılma Niyeti, Duygusal Emek Boyutları, Akademisyenler

Impacts all the emotional labor on burnout and intention top leave in the today’s organizations: A research on academicians

Öz

It is exhibited while communicating with emotional labor service areas known as the management of emotions in order to comply with the rules of emotional behavior. The way employees always behave as they need to work can lead to positive or negative consequences. The purpose of this study is to examine the effects of emotional labor on burnout and intent to leave the work by revealing emotional labor behaviors. The sample of the research consists of 540 academicians working in foundation universities in Istanbul. According to the analysis of the study performed, it was concluded that in-depth emotional labor had a negative effect on burnout and intention to leave the work, and surface emotional labor had a positive effect on burnout and intent to leave work.

Anahtar Kelimeler

Emotional Labor, Burnout, Intent to Leave, Emotional Labor Dimensions, Academicians

Kaynakça

• ABRAHAM, R. (1998). “Emotional Dissonance In Organizations: A Conceptualization Of Consequences, Mediators And Moderators”, Lidership & Organizational Development Journal, vol. 19, no.3, s.137.
• AĞIRMAN Ü. H. (2012). İş Ve Çalışan Odaklı Duygusal Emek Gösterimlerinin Çalışanların Tükenmişlik Düzeyine Etkisi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• AVCI, U. ve B. KILIÇ (2010). Konaklama Sektöründe Duygusal Emek Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Kuşadası: 11. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, Ankara Detay Yayıncılık, s.290-301. AYAN, D., H.Ö. UYSAL, ve G. ESER (2013). “İşte Kendilik Kontrolü İle Lider Üye Etkileşimi İlişkisinin Örgüte Duygusal Bağlılık Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi”, 1.Örgütsel Davranış Kongresi, Sakarya Üniversitesi, s.260.
• BARLETT, K.R. (1999). The Relationship Between Training And Organizational Commitment In The Health Care Field, The Degree Of Philosophy, The University Of Illinois, Urbana.s.70.
• BASIM, N. ve M. BEĞENİRBAŞ (2012). “Çalışma Yaşamında Duygusal Emek: Bir Ölçek Uyarlaması”, Yönetim Ve Ekonomi,19(1), 573.
• BAŞBUŞ, G., E. BALLI ve Z. OKTUĞ (2010). “Duygusal Emeğin İş Memnuniyetine Etkisi: Çağrı Merkezi Çalışanlarına Yönelik Bir Çalışma”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 58, 253-274.
• BAYRAKÇI, E. (2017). “Interaction Of Emotional Labor And Organizational Commitment: A Phenomenology Research Upon Bank Employees”, Journal Of Current Resarches On Business And Economics, 7(2), 566-589.
• BEĞENİRBAŞ, M. ve R. YALÇIN CAN (2012). “Öğretmenlerin Kişilik Özelliklerinin Duygusal Emek Gösterimlerine Etkileri”, Çağ University Journal Of Social Sciences, 9, 28.
• BEĞENİRBAŞ, M. ve A. ÇALIŞKAN (2014). “Duygusal Emeğin İş Performansı Ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Kişilerarası Çarpıklığın Aracılık Rolü”, Business And Economics Research Journal, 5(2), 122.
• BROTHERIDGE, C. ve R. LEE (2002). “Testing A Conservation Of Resources Model Of Dynamics Of Emotional Labor”, Journal Of Occupational Health Psychology, 7, 57-67.
• BULGURCU GÜREL, E. ve Ö. ÇETİNKAYA BOZKURT (2016). “Duyguların Yönetilmesinin, İş Tatmini Ve Duygusal Tükenmişlik Düzeyi Üzerindeki Etkileri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(14), 133-147.
• CHAU, S.L., J.J. DAHLING, P.E. LEVY ve J.M. DIEFENDORFF (2009). “A Predictive Study Of Emotional Labor And Turnover”, Journal Of Organizational Behaviour, 30(8), 1151- 1163.
• CAHANG C. ve J.CHIU (2009). “Flight Attendents Emotional Labor And Exhaustion In The Taiwanese Airline Industry”, J. Service Science & Management, 2, 305-311.
• CAHNG, H.Y. (2011). Restaurant Service Providers Emotional Labor: The Antecedents And Effects On Employees Intention To Leave, Purdue University, West Lafayette, Indiana.
• CHEUNG, F.Y.L. ve C.S.K. TANG (2009). “The Influence Of Emotional Intelligence And Affectivity On Emotional Labor Strategies At Work”, Journal Of Individual Differencess, 30(2), s.75-86.
• ÇALDAĞ M.A. (2010). Duygusal Emek Davranışlarının Sağlık Çalışanlarında İş Sonuçlarına Etkileri, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ÇELİK, M. ve B. YILDIZ (2016). “Duygusal Emek Düzeyinin İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisinde Stresin Aracılık Rolü”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 45.
• ÇİMEN, M. (2000). Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin Tükenmişlik, İş Doyumu, Kuruma Bağlılık Ve İşten Ayrılma Niyetlerine İlişkin Bir Alan Araştırması, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gülhane Askeri Tıp Akademisi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• DIEFENDORF, J.M. ve R.H. GOSSERAND (2005). “Emotional Display Rules And Emotional Labor: The Moderating Role Of Commitment”, Journal Of Applied Psychology, 90, 339.
• DIEFENDORFF, J.M., R.H. GOSSERAND ve M.H. CROYLE (2005). “The Dimensionality And Antecedents Of Emotional Labor Strategies”, Journal Of Vocational Behaviour, 66, 339-357.
• DWORKIN, A. G., L. J. SAHA, ve A. N. HILL (2003). “Teacher Burnout And Perceptions Of A Democratic School Environment”, International Education Journal, 4, 108-120.
• EDWARD, K.L., G. HERCELINSKYJ ve J.A. GIANDINOTO (2017). “Emotional Labor In Mental Health Nursing: An Integrative Systematic Review”, International Journal Of Mental Health Nursing, 26, 215-225.
• EREN, E. (2004). Yönetim Psikolojisi Ve Örgütsel Davranış, Beta Basım Yayın, Ankara.
• GELDEREN, B.R., E.A. KONIJIN ve A.B. BAKKER (2016). “Emotional Labor Among Police Officers: A Diary Study Relating Strain, Emotional Labor And Service Performance”, The International Journal Of Human Resource Management, 28, 852-879.
• GOLDBERG L. S. ve A. A. GRANDEY (2007). “Display Rules Versus Display Autonomy: Emotion Regulation, Emotional Exhaustion And Task Performance In A Call Center Simulation”, Journal Of Occupational Health Psychology, 12(3), 301-318.
• GRANDEY, A.A. (2000). “Emotion Regulation InT Workplace: A New Way To Conceptualize Emotional Labor”, Journal Of Occupational Health Psychology, 5(1), 5.
• GRANDEY, A. A. (2003). “When The Show Must Go On: Surface Acting And Deep Acting As Determinants Of Emotional Exhaustion And Peer-Rated Service Delivery”, Academy Of Management Journal, 46 (1), 86–96.
• GRANDEY, A. A., D. N. DICKTER, ve H. P. SIN (2004). “The Customer Is Not Always Right: Customer Aggression And Emotion Regulation Of Service Employees”, Journal Of Organizational Behavior, vol. 25(3), s.397-418.
• GRANDEY, A.A., J.M. DIEFENDORFF ve D.E. RUPP (2013). Bringing Emotional Labour Into Focus: A Review And Integration Of Three Research Lenses, Emotional Labor In The 21st Century, Taylor And Francis, Newyork.
• GRANDEY, A.A. ve A.S. GABRIEL (2015). “Emotional Labor At A Crossroads: Where Do Go From Here?”, Annual Review Of Organizational Psychology And Organizational Behaviour, 2, 323-349.
• GRAY, B. (2012). Face To Face With Emotions In Health And Social Care, Springer, London.
• GURSOY, D., Y. BOYLU ve U. AVCI (2011). “Identifying The Complex Relationships Among Emotional Labor And Its Correlates”, International Journal Of Hospitality Management, 30, 783-794. GÜNGÖR DELEN M. (2017). Duygusal Emek & Tinsel Emek, Türkmen Kitabevi, İstanbul.
• GÜRPINAR, G. (2006). Örgütsel Adalet, Örgütsel Bağlılık, Lider Üye Mübadele İlişkisi Ve Ayrılma Niyeti Üzerine Ampirik Bir Çalışma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• GÜZEL, F.Ö., A.G. GÖK , D.B. İŞLER (2014). “Duygusal Emek Ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerinde Bir Araştırma”, Seyahat Ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 10, 3.
• HALBESLESEN, J.R.B. ve M.R. BUCKLEY (2004). “Burnout In Organizational Life”, Journal Of Management, 30(6), 859-879.
• HAZELL W. K. (2010). Job Stress, Burnout, Job Satisfaction And Intention Leave Among Registered Nurses Employed In Hospital Settings In The State Of Florida, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Lynn University.
• HOLTOM, B.C., T.R. MITCHELL, T.W. LEE ve M.B. EBERLY (2008). “Turnover And Retention Research: A Galance At The Past, A Closer Review Of The Present And A Venture In To The Future”, The Academy Of Management Annals, 2(1), 231-274.
• HOSCHILD A. (1983). "The Managed Hearth, Commercial Of Human Feeling, Berkeley University Of California Press, England.
• JAMES, N. (1989). “Emotional Labour: Skill And Work In The Social Regulation Of Feelings”, Sociological Review, 37, 15-42.
• KAPLAN, M. ve Ö. ULUTAŞ (2016). “Duygusal Emeğin Tükenmişlik Üzerindeki Etkisi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 165-174.
• KAYA, U. ve N. SERÇEOĞLU (2013). “Duygu İşçilerinde İşe Yabancılaşma: Hizmet Sektöründe Bir Araştırma”, Çalışma Ve Toplum, 1, 317.
• KIZANIKLI, M. ve K. ÜNLÜÖNEN (2016). “Otel İşletmelerinde Davranış Kuralı Algısı Ve İş Doyumunun Duygusal Emek Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi”, Ege Akademik Bakış, 16(3), 512-513.
• KORKMAZ, H., S. SÜNNETÇİOĞLU ve M. KOYUNCU (2015). “Duygusal Emek Davranışlarının Tükenmişlik Ve İşten Ayrılma Niyeti İle İlişkisi: Yiyecek İçecek Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 14-33.
• KÖKSEL, L. (2009). İş Yaşamında Duygusal Emek Ve Ampirik Bir Çalışma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Celal Bayar Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı.
• LEE, J. ve C. OK (2012). “Reducing Burnout And Enchanging Job Satisfaction: Critical Role Of Hotel Employees Emotional Intelligence And Emotional Labor”, International Journal Of Hospitality Management, 31, 1101-1112.
• LEE, Y.H. (2017). “Emotional Labor, Teacher Burnout And Turnover Intention In High-School Physical Education Teaching”, Europen Psysical Education Review, Sage Journals, 1-18.
• MASLACH, C. ve S.E. JACKSON (1981). “The Measurement Of Experienced Burnout”, Journal Of Occupational Behaviour, 2, 99-113.
• MASLACH, C., W.B. SCHAUFELI ve M.P. LEITER (2001). “Job Burnout”, Annual Review Of Psychology, 52, 397-422.
• MENGENCİ, C. (2015). “İş Tatmini, Duygusal Emek Ve Tükenmişlik İlişkilerinin Belirlenmesi”, Ege Akademik Bakış, 15(1), 127-139.
• MOBLEY, W.H. (1982). “Some Unanswered Questions In Turnover And Withdrawal Research”, Academy Of Management Review, 7(1), 111.
• ONAY, M. (2011). “Çalışanın Sahip Olduğu Duygusal Zekasının Ve Duygusal Emeğinin Görev Performansı Ve Bağlamsal Performans Üzerindeki Etkisi”, Ege Akademik Bakış, 4, 589.
• ÖREN, N. ve H. TÜRKOĞLU (2006). “Öğretmen Adaylarında Tükenmişlik”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 30-42.
• ÖRMEN, U. (1993). Tükenmişlik Duygusu Ve Yöneticiler Üzerinde Bir Uygulama, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İngilizce İşletme Anabilim Dalı.
• ÖZGEN, I. (2007). “Yiyecek İçecek İşletmeleri çalışanlarında Tükenmişlik Sendromu: İzmir Adnan Menderes Havalimanı Örneği”, I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu Ve Sanatsal Etkinlikler, Antalya.
• PALA, T. ve M. TEPECİ (2009). “Turizm İşletmelerinde Çalışanların Duygusal Emek Düzeyi Ve Duygusal Emeğin Çalışanların Tutumlarına Etkileri”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi 17. Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 119.
• POLATCI, S. ve K. ÖZYER (2015). “Duygusal Emek Stratejilerinin Duygusal Zekanın Tükenmişliğe Etkisindeki Aracılık Rolü”, AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(3), 131-156.
• PUGLIESI, K. (1999). “The Consequences Of Emotional Labor: Effects On Work Stress, Job Satisfaction And Well-Being”, Motivation And Emotion, 23(2), 130.
• RATHI, N., D. BHATNAGAR ve S. KUMAR MISHRA (2013). “Effect Of Emotional Labor On Emotional Exhaustion And Work Attitudes Among Hospitality Employees In India”, Journal Of Human Resources In Hospitality & Tourism, 12(3), 273-290.
• SABUNCUĞLU, E.T. (2007). “Eğitim, Örgütsel Bağlılık Ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”, Ege Akademik Bakış, 7(2), 617.
• SANDERSON, P.A. (2003). The Relationship Between Empowerment And Turnover Intentions In A Structured Environment: An Assesment Of The Navy’s Medical Service Corps, Regent University, School Of Leadership Studies, 46.
• SEVİM, L. (2011). Tükenmişlik Ve İşe Bağlılığın Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi: Turizm Sektöründe Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilimdalı.
• SCHAUFELI W. B. ve E. R. GREENGLASS (2001). “Introduction To Special Issue On Burnout And Health”, Psychology And Health, 16, 501-510.
• SCHEPMAN, S.B. ve M.A. ZORATE (2008). “The Relationship Between Burnout, Negative Affectivity And Organizational Citizenship Behavior For Human Services Employees”, Engineering And Technology, 30, 437-441.
• SINGH, P. ve N. LONCAR (2010). Pay Satisfaction, Job Satisfaction And Turnover Intent, Relations Industrielles/Industrial Relations, 65(3), 470-490.
• TOTTERDELL, P. ve D. HOLMAN (2003). “Emotion Regulation In Customer Service Roles: Testing A Model Of Emotional Labor”, Journal Of Occupational Health Psychology, 8(1), 55–73.
• YALÇIN CAN, R. (2012). Bazı Öncülleri Ve Sonuçları İle Duygusal Emek: Görgül Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Kara Harp Okulu, Savunma Yönetimi.
• YANG, J.T. (2008). “Effect Of Newcomer Socialisation On Organizational Commitment, Job Satisfaction And Turnover Intention In The Hotel Industry”, The Service Industries Journal, 28(84), 429-443.
• YILDIRIM, M.H. ve E.E. ERUL (2013). “Duygusal Emek Davranışının İşgörenlerin Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi”, Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 5(1), 92.
• YIN, H. (2016). “Knife-Like Mouth And Tofu-Like Heart: Emotion Regulation By Chinese Teachers In Clasroom Teaching”, Social Psychology Of Education, 19, 1-22.
• YIN, H., S. HUANG ve J.C.K. LEE (2017). “Choose Your Strategy Wisely: Examining The Relationships Between Emotional Labor In Teaching And Teacher Efficacy In Hong Kong Primary Schools”, Teaching And Teacher Education, 66, 127-136.
• YÜCEBALKAN, B. ve N. KARASAKAL (2016). “Akademisyenlerde Duygusal Emek İle Tükenmişlik Düzeyi Arasındaki İlişkiye Yönelik Bir Araştırma: Kocaeli Üniversitesi Örneği”, Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 1(1), 35.
• YÜRÜR, Ş. ve O. ÜNLÜ (2011). “Duygusal Emek, Duygusal Tükenme Ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi”, İş Güç, Endüstri İlişkileri Ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(2), 81-104.
• ZAPF, D., C. VOGT, C. SEIFERT, H. MERTINI ve A. ISIC (1999). “Emotion Work As a Source Of Stress: The Conceptand Development Of An Instrument”, European Journal Work And Organizational Psychology, 8(3), 371-400.
• ZEMBYLAS, M. (2002). “Structures Of Feeling In Curriculum And Teaching: Theorizing The Emotional Rules”, Educational Theory, 52, 187-208.