Futbol Altyapı Sporcularında Algılanan Ebeveyn Tutumları ile Başarı Motivasyonu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 2, 80 - 92, 27.12.2018

Ezgi Eri

Öz

Bu araştırmayla, futbol oynayan altyapı sporcularının başarı motivasyonları ile algıladıkları ebeveyn

tutumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Futbol oynayan altyapı sporcularının başarı motivasyonları ile

algıladıkları ebeveyn tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi için İstanbul ilinde bulunan üç büyük

spor kulübünün altyapı sporcuları örneklem olarak belirlenmiştir. Araştırmada kullanılan Anne Baba

Tutum Ölçeği ve Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeği 303 altyapı sporcusuna uygulanmıştır. Araştırma

sonucunda elde edilen bulgular oldukça kıymetli ve kayda değer sonuçlar üreten bilgilerdir. Olgular

dahilinde Anne Baba Tutumu ile Spora Özgü Başarı Motivasyonu arasında pozitif yönlü ve orta şiddetli

bir ilişkinin olduğu görülmektedir (0,412). Anne Baba Tutumları, Spora Özgü Başarı Motivasyonunun alt

boyutları ile pozitif yönlü ancak düşük şiddetli bir ilişki yapısı içindedir. Spora özgü başarı motivasyonu

ise koruyucu istekçi tutum ve otoriter tutum alt boyutları ile orta şiddetli pozitif yönlü bir ilişki içindeyken

demokratik tutum ile istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki içinde değildir. Araştırmanın tüm bulgularına

göre denilebilir ki; anne babaların tutumları çocuğun spor motivasyonunda etkilidir. Koruyucu ve otoriter

ebeveyn tutumları çocuğun spor motivasyonunu olumsuz etkilerken demokratik anne baba tutumu

çocuğu olumlu etkilemektedir. Demokratik ortamda yetişen çocuklar başarısızlıktan kaçmamaktadır. O

halde anne babaların sağlıklı gelişmiş bireyler yetiştirebilmeleri için çocuğa söz hakkı tanıyan, çocuğun

seçimlerini, ihtiyaç ve beklentilerini önemseyen ve çocuğa sorumluluk veren bir yapı içerisinde çocuklarını

büyütmelidirler.

Anahtar Kelimeler

Sporcu, Anne-Baba Tutumları, Başarı Motivasyonu

Investigation of Relationship Between Perceived Parental Attitudes and Success Motivation in Young Football Players

Öz

In this research, the relationship between success motivations of young football players and parental

attitudes they perceived are examined. The infrastructure athletes of three major sports clubs in the

province of Istanbul have been identified as the sample for examining the relationship between success

motivations of football players and parental attitudes they perceive. The Parent Attitude Scale and Sports-

Specific Achievement Motivation Scale were applied to 303 young football players for his research. Theresults of the research are very valuable and significant results. There is a positive and moderate correlation

between Parents’ Attitude and Sport Motivation (0,412). Parents’ Attitudes are in a positive but low-severity

relationship with the sub-dimensions of the Sports-Specific Achievement Motivation. Sports-specific

achievement motivation is not in a statistically significant relationship with the democratic attitude while it

is in a positive relationship with the sub-dimensions of the protective-requester attitude and authoritarian

attitude. According to the results of the research, the attitudes of the parents were effective on the sport

motivation of the child. While protective and authoritarian parental attitudes negatively affect the child’s

sport motivation, democratic parental attitudes positively affect the child. Childrens who grow up in

a democratic environment do not escape inefficacy. At that time, for the raising healthy and advenced

individuals parents should raise should raise their children in a structure that gives children the right to

speak, gives importance to the choices, needs and expectations of the child and gives responsibility to the

child.

Anahtar Kelimeler

Athlete, perceived parental attitudes, motivation for success

Kaynakça

• Aktaş, Seniye. (2011). 9. Sınıfta Anne Baba Tutumları ve Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Çam, İ, (1990). Sporda Bir Olgu Olarak Motivasyon ve Motivasyonun Sportif Performans Üzerine Etkileri (1989 – 1990 Türkiye Deplasmanlı Hentbol Bayanlar Liginde Oynayan Takımlar Üzerinde Bir Araştırma). Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Çelik, A, (2011). Spor Kulüp Yöneticilerinin Çatışmayı Yönetme Stratejilerinin Mükemmeliyetçilik Özellikleri ve Motivasyon Düzeyleriyle İlişkisi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çetinkale, E, (2006). 11. Sınıf Öğrencilerinin Denetim Odakları, Problem Çözme Becerileri ve Algılanan Ana- Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin Cinsiyet Ve Akademik Alan Değişkenleri Açısından İncelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Demir, S. (2015). Anneler İçin Ebeveyn Yetkinlik Ölçeğinin Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 294-295.
• Eldeleklioğlu, J (1999). “Ana Baba Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi” Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1). 69-77.
• Grehanbenna, P.B., (2015). Kadın Yüzücülerin Yüzme Sporunu Seçmelerinde Motive Eden Faktörler: İstanbul – Tebriz Karşılaştırması. Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Günalp, A. (2007). Farklı Anne Baba Tutumlarının Okul Öncesi Eğitim Çağındaki Çocukların Özgüven Duygusunun Gelişimine Etkisi (Aksaray İli Örneği). Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Hosenıolupour, F. (2015). Üniversitesi Sporcu Öğrencilerinin Sporda, Motivasyon Düzeyleri ve Stresle Başa Çıkma Yöntemlerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Karac, H. (2017). Düşük Dayanımlı Betonun Elastisite Modülünün Belirlenmesi ve Ryteie İle Yapılan Risk Değerlendirmesine Etkisi. Journal Of The Faculty Of Engineering & Architecture Of Gazi University, 32(1).
• Kaya, M. (1997). “Ailede Anne-Baba Tutumlarının Çocuğun Kişilik ve Benlik Gelişimindeki Rolü”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9 (9). 193-204.
• Kulaksızoğlu, A. (2011). Ergenlik Psikolojisi. 13. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kuzgun, Y. (1972). Ana-Baba Tutumlarının Bireyin Kendini Gerçekleştirme Düzeyine Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kömürcü, B., (2014). Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, Ebeveynlik Biçimleri ve Psikolojik Belirtiler ile Psikolojik Dışlanmanın Tehdit Ettiği İhtiyaçlar Arasındaki İlişkiler. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Öngider, N., (2013). Anne-Baba ile Okul Öncesi Çocuk Arasındaki İlişki. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar- Current Approaches İn Psychiatry, 5(4). 420-440.
• Özden, C., (2013). Ebeveyn Kontrol Davranışlarının Ergenlerin Öz Düzenleme Becerileri ve Duygusal Sorunları Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Özyürek, A. ve Şahin, F. T. (2005). Kırsal Bölge ve Şehir Merkezinde Yaşayan 5-6 Yaş Çocuğa Sahip Anne- Babaların Çocuk Yetiştirme Tutumları. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(3), 121-136.
• Sezer, Ö., (2010). Ergenlerin Kendilik Algılarının Anne Baba Tutumları Ve Bazı Faktörlerle İlişkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1). 1-19
• Sünbül, A., Muşta, M., Üre, Ö., Sünbül, M., Topsakal, C., Sarı, H., Izgar, H., Tutkun, Ö., Sürücü, A., Yılmaz, B. vErcan, Y., Yavuz, M., (2005). Öğretmenin Dünyası, Odunpazarı Belediyesi Yayınları, Eğitim Serisi-3, Eskişehir.
• Tiryaki, Ş., & Gödelek, E. (1997). Spora Özgü Başarı Motivasyonu Ölçeğinin Türk Sporcuları İçin Uyarlama Çalışması. 1. Uluslararası Spor Psikolojisi Sempozyumu Bildirileri, 1.
• Yavuzer, H. (2003). Ana-Baba ve Çocuk. 16. Baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi
• Yılmaz, M. T. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Öz-Anlayışları (Self-Compassion) ile Anne Baba Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Konya
• Yörükoğlu, A. (1990). Gençlik Çağı. 7. Baskı. İstanbul: Özgür Yayınları.