Türkiye’de Mahalli İdareler Halk Denetçisi Düzenlemesi Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 2, 184 - 198, 30.12.2018

Şükrü Mert Karcı

Öz

Öz: Bu makalede “5227 sayılı Kamu Yönetiminin Temel İlkeleri
ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun”da yer alan “Mahalli İdareler Halk
Denetçisi” kurumu, Kanun’un kadük olması sonrasında hayata geçirilememiş olsa
da Türkiye’de bir mevzuatta yer alan ilk ombudsman düzenlemesi olarak
incelenmiştir. 5227 sayılı Kanun, döneminin reform düşüncesini somuta
indirgeyen önemli hükümler içermektedir. Ombudsman kurumu 5227 sayılı Kanun’un
genel bağlamına uyumlu olmakla birlikte, bu düzenlemede tutarlı bir düşünsel
arka plana sahip olmadığı görülmektedir. Ombudsman kurumu ilerleyen süreçte çok
farklı bir kapsamda hayata geçirilmiştir. Bu çalışmada 5227 sayılı Kanun metni
ve hazırlık aşamasındaki tasarıların içerikleri incelenerek, “yerel yönetim
ombudsmanı” düzenlenmesi ile ilgili bir değerlendirme yapılmıştır. Uygulamaya
geçirilmemiş olmakla birlikte Türkiye’de bir ombudsman kurumu olarak ilk defa
düzenlenmiş olan “Mahalli İdareler Halk Denetçisi” kurumu, mevzuat metni
kapsamında ve daha sonra bu konuda hayata geçirilen uygulamalarla ilişkisi
bağlamında bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

 

Anahtar Kelimeler: Türk kamu yönetimi reformu, Kamu Yönetimi
Temel Kanunu, ombudsman, yerel yönetim ombudsmanı, mahalli idareler halk denetçisi

Anahtar Kelimeler

Türk kamu yönetimi reformu, Kamu Yönetimi Temel Kanunu, ombudsman, yerel yönetim ombudsmanı, mahalli idareler halk denetçisi

Kaynakça

• Anayasa Mahkemesi (2008), Esas Sayısı: 2006/140, Karar Sayısı: 2008/185, Karar Tarihi: 25.12.2008. Anayasa Mahkemesi (2006), Esas Sayısı: 2006/140, Karar Sayısı: 2006/33, Karar Tarihi: 27.10.2006. DPT (2007), Dokuzuncu Kalkınma Planı Kamuda İyi Yönetişim Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara. Dinçer, Ömer ve Yılmaz, Cevdet (2003), Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma 1: Değişimin Yönetimi İçin Yönetimde Değişim, T.C. Başbakanlık, Ankara. Karcı, Ş. M. (2016), Ombudsman: İskandinav Modelleri ve Türkiye Uygulaması, 1. Baskı, Seçkin, Ankara. T.C. 58. Hükümet Acil Eylem Planı, Ankara 03.01.2003. T.C. Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı, http://www.igb.gov.tr/Kutuphane aspx? bolum=3, Erişim Tarihi: 27.03.2017. T.C. Başbakanlık (2003), Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma 2: Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı, Ankara. T.C. Başbakanlık (2004), Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma 3: Mahalli İdareler Kanun Tasarıları, Ankara. T.C. Cumhurbaşkanlığı (2004), 5227 sayılı Kamu Yönetiminin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun’un TBMM Başkanlığına Geri Gönderilme Gerekçeleri, Sayı: B.01.0.KKB.01-18/A-9-2004-890, 03/08/2004. T.C. Kalkınma Bakanlığı (2014), Onuncu Kalkınma Planı 2014 – 2018 Kamu Yönetimi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara. T.C. Kalkınma Bakanlığı (2013), Onuncu Kalkınma Planı 2014 – 2018, Ankara. TBMM (2017a), https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_gd.onerg e_bil gileri? kanunlar_sira_no=37817, Erişim Tarihi: 27.03.2017. TBMM (2017b), https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tasari_teklif_ gd.onerge _bilgileri? kanunlar_sira_no=106395, Erişim Tarihi: 27.03.2017b. TBMM (2004), Tutanak Dergisi, Dönem: 22 Cilt: 42 Yasama Yılı: 2, 60. Birleşim, Erişim Tarihi: 28 Şubat 2004.