MAYDOS KİLİSETEPE HÖYÜĞÜ M.Ö. 2. BİNYIL YERLEŞİM ÖZELLİKLERİ

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: 1, 1 - 16, 31.01.2019

Meral Başaran Mutlu

https://doi.org/10.18069/firatsbed.538299

Cited By: 1

Öz

Çanakkale Boğazı’nın Avrupa yakasında yer alan Maydos Kilisetepe Höyüğü’nde 2010 yılından

günümüze kadar yapılan kazılarda ağırlıklı olarak Tunç Çağı’na tarihlenen sekiz tabaka tespit edilmiştir ve

henüz ana kayaya ulaşılamamıştır. M.Ö. 2. binyıl boyunca kesintisiz bir tabakalanmaya sahip olan höyüğün

kazısı yapılan alanlarında yerleşim şeması, mimari gelenekleri ve yenilikleri, savunma ve özel işlevli yapıları

hakkında bilgi edinilmiştir. Tabakaların başlangıç ve bitiş zamanları ile Troia tabakaları arasında kısmen bir

paralellik olduğu tespit edilmiştir. M.Ö. 2. binyıla ait üst üste kurulan dört yerleşimin de planlaması Batı

Anadolu’dan bilinen Anadolu Yerleşim Şeması’nın bir devamı niteliğindedir. M.Ö. 2. binyılın başlarında

Maydos’un seramik ve küçük buluntuları Kuzeybatı Anadolu özellikleri gösterirken devam eden süreçte

Balkanlardaki kültürlerle girilen ilişkinin bir sonucu olarak bu özelliklerin azaldığı anlaşılmıştır. Maydos ile

Batı Anadolu, Ege, Orta ve Güneydoğu Avrupa kültürleri arasında kurulan kültürel bağlantılar, Kuzeybatı

Anadolu’nun tarihöncesi bilgilerinin yeniden değerlendirilmesine olanak sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tunç Çağı, Çanakkale Boğazı, mimari, savunma yapıları, özel işlevli yapılar

Settlement Characteristics of Maydos Kilisetepe Mound in the Second Millenium BC

Öz

In the excavations of Maydos-Kilisetepe mound on the European side of the Dardanelles since 2010, eight

layers have so far been identified dating from the Bronze Age onwards, even though the bedrock has not yet

been reached. The excavated areas yielded a continuous stratification throughout the 2nd millennium, as well

as information about the settlement scheme, architectural traditions and innovations, defense and special

structures was obtained. It has been confirmed that there is a partially parallelism between Troy and Maydos

in terms of the beginning and ending times of the layers. The planning of the four settlements of the 2nd

millennium BC is a continuation of the Anatolian Settlement Scheme known from Western Anatolia. While at

the beginning of the 2nd millennium BC, the Maydos ceramic and small finds were under the influence of

Northwest Anatolia, at the ongoing process, these characteristics have been seen to decrease as a result of the

relationship with the cultures in the Balkans. The cultural links between Maydos and Western Anatolia,

Aegean, Central and Southeast European cultures allow the re-evaluation of prehistoric knowledge of

Northwest Anatolia.

Anahtar Kelimeler

Bronze Age, Dardanelles Strait, architecture, defense structures, special function buildings

Kaynakça

• Başaran-Mutlu, Meral (2018a). M.Ö. 2. binyıl Kuzey Ege Kültürel İletişim Ağı İçinde Maydos Kilisetepe Höyüğü. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale.
• (2018b). MÖ 2. Binyılda Kuzey Ege’de İletişim ve Kültürel Bağlantılar: Maydos Kilisetepe Höyüğü. Uluslararası Propontis ve Çevre Kültürleri Sempozyumu -Tarih Öncesi Çağlardan Antik Dönem Sonuna Kadar, Bildiri Özetleri Kitabı,15-19 Ekim 2018. Çanakkale,13-14.
• Becks, Ralf (2002). Yüksek Troia Kültürü: Troia VI ve Troia VIIa- High Troian Culture: Troy VI/VIIa. Troya. Efsane ile Gerçek Arası Bir Kente Yolculuk – Troy. Journey to a City between Legend and Reality. (Ed. Ekrem Işın), İstanbul: T. C. Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Müdürlüğü/YapıKredi, Kültür Sanat Yayıncılık, 84-93.
• (2006). Troia in der späten Bronzezeit- Troia VI und Troia VIIa. Troia, Archäologie eines Siedlungshügels und seiner Landschaft. (Ed. Manfred O. Korfmann), Mainz am Rhein: Philipp von Zabern, 155-166.
• Blegen, Carl; Caskey, John L.; Rawson, Marion; Sperling, Jerome (1950). Troy, General Introduction the First and Second Settlement, Vol. I. Princeton.
• Blegen, Carl; Caskey, John L.; Rawson, Marion (1951). Troy, The Third, Forth, and Fifth Settlements Vol. II. Princeton.
• (1953). Troy, The Sixth Settlement, Vol.III. Princeton.
• Blegen, Carl; Boulter, Cedric G.; Caskey, John L.; Rawson, Marion (1958). Troy, Settlents VIIa, VIIb, and VIII, Vol. IV. Princeton.
• Blum, Stephan W. E. (2002). Troia’da Biten Erken ve Başlayan Orta Tunç Çağı: Troia IV ve Troia V: Anadolu Troia Kültürü- The End of the Early and the Beginning of the Middle Bronze Age at Troia: Troia IV and Troia V. Troya. Efsane ile Gerçek Arası Bir Kente Yolculuk – Troy. Journey to a City between Legend and Reality. (Ed. Ekrem Işın), İstanbul: T. C. Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Müdürlüğü/YapıKredi, Kültür Sanat Yayıncılık, 74–83.
• Chabot Aslan, Carolyn; Sazcı, Göksel (2016). Across the Hellespont: Maydos (Ancient Madytos) Troy and the North-Eastern Aegean in the Late Eighth to Early Sixth Century BC. Annual of the British School at Athens 111,121-162.
• Choiseul-Gouffier, Marie Gabriel Florent Auguste de (1822). Voyage pittoresque de la Gréce. Paris.
• Fidan, Erkan (2013). Anadolu Yerleşim Planı Üzerine Yeni Bir Değerlendirme. Arkeoloji Dergisi XVIII, İzmir, 113-125.
• Hnila, Pavol (2012). Pottery of Troia VIIB. Chronology, Classification, Context and Implications of Trojan Ceramic Assemblages in the Late Bronze Age/ Early Iron Age Transition. Eberhard Karls University Tübingen, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Tübingen.
• Hnila, Pavol; Pieniazek Sikora, Magda (2002). Erken Demir Çağı’nda Troia (Troia VIIb 1-3)- Troia in the arly Iron Age (Troia VIIb1-3). Troya. Efsane ile Gerçek Arası Bir Kente Yolculuk – Troy. Journey to a City between Legend and Reality. (Ed. Ekrem Işın), İstanbul: T. C. Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Müdürlüğü/Yapı Kredi, Kültür Sanat Yayıncılık, 94-103.
• Klinkott, Manfred (2004). Die Wehrmauern der VI. Burg von Troia- Bauaufnahme und Auswertung. Studia Troica 14, Mainz am Rhein: Verlag Philipp von Zabern, 33-85. Korfmann, Manfred (1983). Demircihüyük Die Ergebnisse Der Ausgrabungen 1975-1978 Band I, Architectur, Stratigraphie und Befunde. Mainz.
• -(1995). Troia - A Residential and Trading City at the Dardanelles. Politeia. Society and State in the Aegean Bronze Age. Proceedings of the 5th International Aegean Conference, Heidelberg 1994. Aegaeum 12. (Ed. Robert Laffineur, Wolf-Dietrich Niemeier), Université de Liége, 173-183.
• -(2006). Troia- Archaeologie eines Siedlungshügels und seiner Landachaft. Troia-Archaeologie eines Siedlungshügels und seiner Landschaft. (Ed. Manfred Korfmann), Mainz am Rhein, Philipp von Zabern, 1-12.
• Pieniążek-Sikora, Magda (2002). Neue Anregungen zur Diskussion über die Beziehungen zwischen Troia und dem nordwestpontischen Gebiet. Festschrift für Manfred Korfmann, Mauerschau, Band 2. (Der. Rüstem Aslan, Stephan Blum, Gabriele Kastl, Frank Schweizer, Diane Thumm), 705-714.
• Sazcı, Göksel, (2005). Troia III, Die Maritime Troia-Kultur und Troia IV-V, Anatolische Troia Kultur. Eine Untersuchung der Befunde im Mittleren Schliemanngraben (Quadrate D7 und D8). Studia Troica 13, 35-98.
• (2008). Tarih Öncesi Dönemler’den Antik Çağ Sonuna kadar Eceabat/Maydos. Eceabat Değerleri Sempozyumu, Çanakkale: 1-12.
• (2012a). Maydos Kilisetepe Höyüğü 2010 Yılı Kazıları, 33.Kazı Sonuçları Toplantısı, 1, Ankara: 389-408.
• (2012b). Maydos Kilisetepe Höyüğü, Arkeoloji ve Sanat 140, İstanbul: 13-20.
• (2013). Maydos Kilisetepe Höyüğü Kazısı 2011 Sezonu Çalışmaları, 34.Kazı Sonuçları Toplantısı, 2, Çorum: 45-64.
• (2014). Maydos Kilisetepe Höyüğü Kazısı 2012 Sezonu Çalışmaları, 35.Kazı Sonuçları Toplantısı, 1, Muğla: 319-334.
• (2015). Maydos Kilisetepe Höyüğü Kazısı 2013 Sezonu Çalışmaları, 36.Kazı Sonuçları Toplantısı, 1, Ankara: 389-408.
• (2016). Maydos Kilisetepe Höyüğü Kazısı 2014 Sezonu Çalışmaları, 37.Kazı Sonuçları Toplantısı, 1, Ankara: 539-550.
• Sazcı, Göksel; Meral Başaran-Mutlu (2017). Maydos Kilisetepe Höyüğü Kazısı 2015 Sezonu Çalışmaları, 38. Kazı Sonuçları Toplantısı, 1, Ankara: 329-342.
• (2018a). Maydos-Kilisetepe: A Bronze Age Settlement on the Border Between Asia and Europe. Archaeology Across Frontiers and Borderlands Fragmentation and Connectivity in the North Aegean and the Central Balkans from the Bronze Age to the Iron Age. (Ed. Stefanos Gimatzidis, Magda Pieniazek, Sıla Mangaloğlu-Votruba), Vienna, 139-157.
• (2018b) Thrace’s Gateway to Anatolia and the Aegean in the Bronze Age: Maydos-Kilisetepe. Trakya'da Ticari Ağlar ve Kültürel Bağlantılar. (Ed. Zeynep Koçel Erdem, Reyhan Körpe), Archaeopress: Baskıda.