Öz
Bu deneysel çalışmada, fren disk sıcaklıklarındaki artışın taşıtın frenleme performansına etkileri araştırılmıştır. Bu amaçla, frenleme performansının en önemli göstergesi olan durma mesafesi testleri yapılmıştır. Testler, bir hafif ticari taşıtta, değişik disk sıcaklıkları, pedal kuvvetleri, taşıt yükleri ve başlangıç hızlarında gerçekleştirilmiştir. Yapılan fren etkinliği test sonuçları, fren disklerindeki sıcaklık artışının taşıtın frenleme mesafesini olumsuz etkilediğini göstermiştir. Farklı pedal kuvvetleri, frenleme başlangıç hızları ve taşıt yükü değişimlerine göre değerlendirilen sonuçlardan, disk sıcaklığındaki artışın frenleme mesafesini artırdığı gözlenmiştir. Tipik bir yol testi sonucu olarak; 80 km/h hızla ve maksimum pedal kuvvetiyle 63ºC fren disk sıcaklığında taşıt 44,9 m’de dururken, 298 ºC disk sıcaklığında durma mesafesi %17,4 oranında artarak 52,71 m olarak ölçülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Frenleme performansı yol deneyi durma mesafesi disk sıcaklığı hafif ticari taşıt
Kaynakça
- T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü, Trafik Kazaları Özeti-2011, Trafik Güvenliği Dairesi Başkanlığı Trafik Güvenliği Eğitimi ve Proje Şubesi Müdürlüğü, Ankara, 1-16, 2012.
- Leeming, D.J. ve Hartley, R., Heavy Vehicle Technology, Hutchinson Education, London, England, 1981.
- Abu Bakar, A.R., Ouyang, H., Khai, L.C. ve Abdullah, M.S., “Thermal analysis of a disc brake model considering a real brake pad surface and wear”, Int. J. Vehicle Structures & Systems, Cilt 2, No 1, 20-27, 2010.
- Aleksendric, D., Jakovljevic, Z. ve Cirovic, V., “Intelligent control of braking process”, Expert Systems with Applications, No 39, 11758-11765, 2012.
- Altıparmak, D. ve Koca, A., “Taşıtlarda tekerlek kilitlenmesi ve kaymasının durma mesafesi ve kararlılığa etkisi”, Teknoloji, Cilt 1, No 2, 47-58, 2001.
- Oppenheimer, P., “Comparing stopping capabilitiy of cars with and without antilock braking systems (ABS)”, SAE, No 880324, 1988.
- Düzgün, M., Altıparmak, D. ve Bayrakçeken, H., “An experimental investigation of stopping distance of automobiles”, G.U. Journal of Science, Cilt 18, No 1, 153-165, 2005.
- Hosseinlou, M.H., Ahadi, H. ve Hematian, V., “A study of the minimum safe stopping distance between vehicles in terms of braking systems, weather and pavement conditions”, Indian Journal of Science and Technology, Cilt 5, Sayı 10, 2012.
- Bayrakçeken, H. ve Altıparmak, D., “Design of a Brake Test Equipment and Brake Force Measurement and Modelling”, J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ., Vol.22, No.1, 21-26, 2007.
- Valvano, T. ve Lee, K., “An analytical method to predict thermal distortion of brake rotor”, SAE, No 2000-01-0445, 2000.
- Qi, H.S. ve Day, A.J., “Investigation of disc/pad interface temperatures in friction braking”, Wear, No 262, 505-513, 2007.
- Lee, K., “Numerical prediction of brake fluid temperature rise during braking and heat soaking”, SAE, No 1999-01-0483, 1999.
- Aleksendric, D., Barton, D.C. ve Vasic, B., “Prediction of brake friction materials recovery performance using artificial neural networks”, Tribology International, No 43, 2092-2099, 2010.
- Artus, S., Cocquempot, V., Staroswiecki, M., Hayat, S. ve Covo, C., “Temperature estimation of CHV brake discs using an energy balance approach”, 2004 IEEE Intelligent Transportation Systems Conference, Washington D.C., USA, 390-395, 2004.
- El-Tayeb, N.S.M. ve Liew, K.W., “On the dry and wet sliding performance of potentially new frictional brake pad materials for automotive industry”, Wear, No 266, 275-287, 2009.
- Neis, P.D., Ferreira, N.F. ve, Lorini, F.J., “Contribution to perform high temperature tests (fading) on a laboratory-scale tribometer”, Wear, No 271, 2660-2664, 2011.
- Satapathy, B.K. ve Bijwe, J., “Performance of friction materials based on variation in nature of organic fibres Part I. Fade and recovery behaviour”, Wear, No 257, 573-584, 2004.
- Bijwe, J., Nidhi, Majumdar, N. ve Satapathy, B.K., “Influence of modified phenolic resins on the fade and recovery behavior of friction materials”, Wear No 259, 1068-1078, 2005.
- Aleksendric, D. ve Duboka, C., “Fade performance prediction of automotive friction materials by means of artificial neural networks”, Wear, No 262, 778-790, 2007.
- Lingman, P., Integrated brake control, downhill driving strategies, Thesis for the Degree of Doctor of Philosophy, Calmers University of Technology, Department of Applied Mechanics, Göteborg, Sweden, 2005.
- Ilm, A., Leung, P.S., Data, P.K., “Experimental investigations of disc brake friction”, SAE, 2000-01-2778, 2000.
- Erdem, M., Motorlu taşıtlarda yavaşlatıcı etkilerinin deneysel analizi ve yapay sinir ağları ile modellenmesi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2007.
- Limpert, R., “Brake Design And Safety”, Second Edition, Society of Automotive Engineers, Inc, USA, 1999.
- Heisler, H., “Advanced Vehicle Technology”, British Library Cataloguing in Publication Data, Great Britain, 1989.
- Singh, O.P., Mohan, S., Venkata Mangaraju, K., Jayamathy, M. ve Babu, R., “Thermal seizures in automotive drum brakes”, Engineering Failure Analysis, No 17, 1155-1172, 2010
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 17 Haziran 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 17 Haziran 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 29 Sayı: 2 |