BAHTÎ′NİN ŞİİRLERİNE AHMED BİN SEYFULLAH′IN TAHMİS VE NAZİRELERİ

Yıl 2018, Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan Özel Sayısı, 371 - 414, 31.12.2018

Mehmet Özdemir

https://doi.org/10.28981/hikmet.494850

Öz

Bahtî
mahlasıyla şiirler yazan Sultan I. Ahmed, kendinden önceki bazı Osmanlı
padişahları gibi divan tertip eden padişahlardan biridir. Bahtî′nin bazı
şiirlerine devrindeki şairler tarafından nazireler yazıldığı bilinmektedir. Bu nazireler
mecmularda ya da onun şiirlerini tanzir eden şairlerin divanlarında yer
almaktadır. Bahtî şiirlerine yazılan nazirelerin bir kısmını neşri yapılan
mecmua ve divanlarda görmek mümkündür.

Bu
çalışmanın konusu, Bahtî′nin seçilmiş bazı şiirlerine Ahmed bin Seyfullah
tarafından yazılan ancak henüz neşri yapılmayan tahmis ve nazirelerdir. Bahtî′nin
şiirlerine çeşitli nazım şekilleriyle yazılmış 42 şiir bu çalışmada
neşredilmiştir. Çalışmanın girişi, Bahtî′nin kısaca hayatı, nazire kavramı,
Bahtî′nin şiirlerine yazılan nazireler ile tahmis ve nazirelerin yer aldığı
mecmua hakkındaki bilgilerden oluşmaktadır. Metin bölümünde ise Ahmed bin
Seyfullah′ın tahmis ve nazirelerinin toplandığı mecmuanın transkripsiyonlu
metni yer almaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Bahtî, Ahmed bin Seyfullah, nazire, tahmis

Kaynakça

• Ayvansarayî, Hafız Hüseyin (1978). Vefeyât-ı Selâtîn ve Meşâhir-i Ricâl. (Fahri Ç. Derin, hazırlayan): İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Ayvansarayî, Hafız Hüseyin (1978). Mecmûa-i Tevârîh (Fahri Ç. Derin-Vahit Çabuk, hazırlayanlar): İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Bahtî, Divan. Millet Kütüphanesi, Ali Emîrî, Manzum, numara 53.
• Dilçin, Cem (2011). Divan Şiiri ve Şairleri Üzerine İncelemeler. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri, C. I. İstanbul.
• İlgürel, Mücteba (1989). “Ahmed I” DİA İslam Ansiklopedisi, C. II. İstanbul: TDV Yayınları.
• İpekten, Haluk (2001). Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz. İstanbul: Dergâh Yayınları
• İsen, Mustafa (1997). Ötelerden Bir Ses, Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Kayaalp, İsa (1999). Sultan Ahmed Divanı′nın Tahlili. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Koçu, Reşat Ekrem (1981). Osmanlı Padişahları. İstanbul: Ana Yayınevi.
• Köksal, M. Fatih (2006). “Nazîre/Türk Edebiyatı”, DİA, XXXII. İstanbul: TDV Yayınları.
• Köksal, M. Fatih (2003). “Nazîre Kavramı ve Klâsik Türk Şiirinde Nazîre Yazıcılığı”, Diriözler Armağanı Prof. Dr. Meserret Diriöz ve Haydar Ali Diriöz Hatıra Kitabı, Ankara: Bizim Büro Yayınları.
• Kurnaz, Cemal (2007). Osmalı Şair Okulu. Ankara: Birleşik Yayınevi.
• Levend, Agâh Sırrı (1999). Türk Edebiyatı Tarihi, I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Özdemir, Mehmet (e-kitap). Nûh b. Mustafa Konevî, Mecmûa-i Gazeliyyât. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR-195580/nuh-b-mustafa-konevi-mecmua-i-gazeliyyat.html [erişim tarihi: 02.12.2018].
• Pala, İskender (1995). Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Solakzâde (1989). Solakzâde Tarihi, II. (Vahit Çabuk, hazırlayan): Ankara.
• Tolasa, Harun (2002). 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Tosun, Serdal (2011). Hâfız Ahmed Paşa Divanı ve İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi . İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uysal, Adem (2010). Hafız Ahmed Paşa Divanı: İnceleme-metin. Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi . Ankara: Gazi Üniverstesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yılmaz, Hasan Kamil (1991). “Aziz Mahmud Hüdâî” DİA, IV. İstanbul. TDV Yayınları.