MEVLEVÎ ŞÂİRİ VE MESNEVÎ ŞÂRİHİ SABÛHÎ AHMED DEDE

Yıl 2018, Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan Özel Sayısı, 648 - 667, 31.12.2018

Mehmet Sarı

https://doi.org/10.28981/hikmet.496831

Öz

 Sabûhî
Ahmed Dede, XVII. yüzyılda yaşamış Mevlevî dîvân şâ'iridir. Asıl adı Ahmed,
mahlası Sabûhî’dir. Ataları Tokatlıdır. İlköğrenimini İstanbul’da Eyüp Camisi
hatiplerinden olan babası Mehmed Efendiden alır. Konya Mevlevîhânesinde 1001
günlük çilesini tamamlayıp “Dede” olur. Burada iyi bir eğitim alır; Arapça ve
Farsça da öğrenir. Şâm Mevlevîhânesi’nde ve İstanbul’daki Yenikapı
Mevlevîhânesi’nde uzun yıllar şeyhlik yapan Sabûhî’de, Urfî, Samtî Dede, Ruhî-i
Bağdadî ve Fuzûlî tesiri görülür.  XVII.
yüzyıl divan şâirlerinden Nef’î, Nâilî ve Fehim’e hocalık yaptığı
söylenir.  Şeyh Sabûhî Ahmed Dede’nin
Türkçe Dîvân’ı, Sakınâme’si ve “Kitâb-ı İhtiyârât-ı Hazret-i Sabûhî Ahmed Dede
Efendi”, “Hezâ Kitâbü’l-İhtiyârât-ı Hazret-i Mesnevî-i Şerif”, “El İhtiyârât-ı
Hazret-i Mesnevî-i Şerif Sabûhî Ahmed Dede” gibi adlarla anılan İhtiyârât-ı
Mesnevî adlı eseri vardır.

Anahtar Kelimeler

Sabûhî Ahmed Dede, Mevlevî dîvân şâ'iri

Kaynakça

• KaynakçaAhmed Rıf'at. (1300), Lügat-i Târîhiyye ve Coğrafiyye, C. 4, İstanbul.Algül, Abdulkadir. (2007), Sabûhî Ahmed Dede, Hayatı, Eserleri ve "İhtiyârât-ı Sabûhî" Adlı Eseri (1-100. varak), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslâm Bilimleri Anabilim Dalı-Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.Ali Enver. (1309), Semâhâne-i Edeb, Âlem Matbaası, İstanbul. Âsaf Hâlet Çelebi. (1953), Mevlânâ ve Mevlevîlik, İstanbul.Âşık Çelebi. (1971), Meşâ'irü’ş-şuarâ, Londra. Ayan, Hüseyin vd. (1997), “Sabûhî (Ahmed Dede)”. Başlangıçtan Günümüze Kadar Büyük Türk Klasikler, C.5, Ötüken-Söğüt Yayınları, İstanbul. Ayan, Hüseyin. (1981), Cevrî-Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Dîvânının Tenkidli Metni, Erzurum. Ayvansarâyî Hafız Hüseyin, Vefeyât-ı Ayvansarâyî, Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi Bölümü, No: 1375.Ayvansarâyî Hafız Hüseyin. (1281), Hadikatü’l-Cevâmi, C. 2, Matbaa-i Âmire, İstanbul. Cinlioğlu, Halis Turgut. (1950), Tokat Vilayeti Meşhurları, Samsun.Develioğlu Abdullâh. (?), Büyük İnsanlar (3000 Türk ve İslâm Müellifi), İstanbul.Ergun, Saadettin Nüzhet. (1933), Ergun, Sabûhî-Hayatı ve Eserleri, İstanbul.