TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNDE ANADOLU TAHAYYÜLÜ: REMZİ OĞUZ ARIK

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 3, 76 - 83, 30.12.2017

Hüseyin Sadoğlu

https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2017.3.3.08

Öz

Milliyet ve milli tarihin miladı ve tanımı noktasındaki tartışmalar ile şekillenen milliyetçiliğin, somut olarak bir bünyede varlığı, coğrafyadır. Bu husus, insanın biyografik hikâyesinde iradi olarak ortaya koyduğu eylem ve hareket kabiliyetinde, bedenin rolü ve işleviyle doğru orantılıdır. Dolayısıyla, milletlerin biyografik hikâyelerinde de tarih ve coğrafya, kendi kaderlerinin ve eserlerin tecessüm ettiği milli kimliğe tekabül etmektedir. Nitekim “ben kimim” sorusuna verilecek cevap, büyük ölçüde “nereden geldim” sorusuna bağımlı kalmaktadır. Dolayısıyla, tarafsız ve nötr olan bir coğrafyanın nasıl şekillendiği milletlerin kültürlerine dair ipuçlarını, ne zaman şekillendiği ise mazilerine dair verileri bize kazandırmaktadır. Bu çalışmada, Türk düşünce tarihini derinden etkilemiş, milliyetçilik çatısı altında şekillenen Anadoluculuk akımının temsilcisi olan Remzi Oğuz Arık’ın coğrafya ve tarih bağlamında milliyetçilik meselesine getirdiği yorum incelenecektir. Özellikle Milli Mücadele döneminden sonra, Türk milli kimliğinin miladı ve tarifi üzerine yoğunlaşan tartışmalar, oluşturulan yeni ulus devlet modeli, Türk coğrafyasının tarih ve kültür bağlamında neresi olduğuna ilişkin sorunsalı da beraberinde getirmiştir. Bu bağlamda, çalışmanın doğru bir zemine oturtulması adına, öncelikle Türkiye’de çatallaşan milliyetçiliklerin coğrafya ve tarih terkipleri incelenecek, daha sonrasında ise bir milliyetçilik türü olan Anadoluculuğun kimlik coğrafya-hafıza terkibi Remzi Oğuz Arık üzerinden izah edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Milliyetçilik, Coğrafya, Remzi Oğuz Arık, Anadoluculuk

THOUGHT OF ANATOLIA IN TURKISH NATIONALISM: REMZI OGUZ ARIK

Öz

Nationalism, which is shaped by nation and the start of national history and its definition, exists in a concrete form; geography. This notion is in line with humanity’s willing acts of action and movement ability of the body, as a biographic story. As a result, the biographical histories of the nations correspond history and geography to their own destiny and the national identity that is embodied. Thus, the answer to the question “Who am I” is also an answer to the question “Where did I come from”. Because of this, how the neutral geography is shaped gives us information about the cultures of the nations whereas when they shaped gives us information about the history of the nations. In this work, the writings of Remzi Oguz Arik, who has influenced Turkish thought deeply and is one of the most important names of Anatolianism, a variant of Turkish Nationalism, will be examined with a specific emphasis on geography and history affecting nationalism. Especially after the Turkish Independence War, the discussions about what is the national identity of the Turk along with the establishment of the Turks’ nation state has brought on a new problematic; Where is the geography of “The Turk”? In this context, in order for this work to be on solid ground, different interpretations and varying views of different nationalisms on geography and history will be examined and afterwards Anatolianism’s identity-geography-memory understanding will be attempted to be explained based on Remzi Oguz Arik.

Anahtar Kelimeler

Anti-natalist, Pro-natalist, Population, Population Policy

Kaynakça

• ANDERSON, B. (2007), Hayali Cemaatler: Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, (çev.) İ. Savaşır, Metris yayınları, İstanbul. ARIK, R. O. (1955), İdeal ve İdeoloji, Burhan Kitabevi, İstanbul. ARIK, R. O. (1969), Coğrafyadan Vatana, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. Birinci Türk Tarih Kongresi Konferans Müzakere Zabıtları (İkinci Baskı). 2010, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi. BOYARİN, Jonathan (1994), Space, Time, and the Politics of Memory. In J. Boyarin (Ed). Remapping Memory The Politics of TimeSpace. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1-38. BÜLBÜL, Özlem (2006), Remzi Oğuz Arık ve Cultural Nationalism In Turkey, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul. CALHOUN C. (2009), Milliyetçilik, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. DURGUN, Ş. (2014). Ulus İnşâsı ve Milliyetçilik. Ankara: A Kitap Binyıl Yayınevi, 47, 66, 73-75. İkinci Türk Tarih Kongresi Konferans Müzakere Zabıtları (İkinci Baskı). 2010, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi. KİLİ, S. ve Ş. GÖZÜBÜYÜK (2006), Senedi-i İttifak’tan Günümüze Türk Anayasa Metinleri, Türkiye İş Bankası Kültür yayınları, İstanbul. KOÇLAr, B. ve Ş. DEMİR (1999), Hukuk Alanında Osmanlıcılık Düşüncesi 1839-1871, (Ed.) Güler Eren, Osmanlı, C. 7, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara. SEZER, H. E. (1991), “Remzi Oğuz Arık”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt 3. ÖZKIRIMLI, U. (2008), Milliyetçilik Kuramları: Eleştirel Bir Bakış, Doğu Batı Yayınları, Ankara. TUNAYA, Z. T. (2004), Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılaşma Hareketleri, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. TOPÇU, Ümmühan Bilgin (1999), Anadoluculuk Hareketi ve Türk Edebiyatına Etkileri, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. YÜCEL, Gökberk (2016), Türk Milliyetçiliğinin Terkibinde Mekân, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.