TASARRUFUN İPTALİ DAVASINDA ÜÇÜNCÜ KİŞİ

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 2, 63 - 91, 31.12.2018

Nuray Tülek

Öz

Tasarrufun
iptali davası, 1929 yılında İsviçre İcra ve İflas Kanunu’ndan iktibas
edilmiştir. Nevi şahsına münhasır bu davanın tâbi olduğu hükümler,  alacağını tahsil etmeye çalışan alacaklılar
için düzenlenen diğer davalardan farklıdır. İcra dosyasından alınan geçici veya
kesin aciz belgesi, davadaki özel dava şartıdır. Bu belgeye sahip alacaklı, İİK
m. 278-280’de sayılan koşulların varlığı halinde, borçlunun üçüncü kişi lehine
gerçekleştirdiği hukuki işlemlerinin iptalini isteyebilir. Ancak bu iptal, davanın
tarafları arasındadır. Bu nedenle şahsi nitelikte bir eda davası olarak
tanımlanmıştır. Çoğu kez ayni nitelikteki muvazaa davaları ile
karıştırılmaktadır. 

Davanın
kimlere karşı açılabileceği İİK ’nın 282. maddesinde belirtilmiştir: Borçlu ve
borçlu ile hukuki muamelede bulunan üçüncü kişiler, borçlu tarafından
kendilerine ödeme yapılan kişiler ve mirasçıları. Kötü niyet sahibi diğer
üçüncü kişiler de davalı olarak gösterilebilir. Ancak iyi niyetli üçüncü
kişilerin haklarının korunacağına kanunda özellikle vurgu yapılmıştır.

Bu çalışmada, dava hakkında genel açıklamalar yapıldıktan sonra
davalılar ve davalılar arasında sayılan üçüncü kişi kavramı ele alınmıştır.
Davalı üçüncü kişilerin tespiti, aralarındaki halefiyet ve iyi niyet-kötü niyet
ilişkisi ile ipotek alacaklısının hukuki durumu incelenmiştir. Ayrıca birbiri
ile çelişen yargı kararları ve farklı doktrin görüşlerine yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tasarrufun İptali, Üçüncü Kişi, Muvazaa, İpotek

THIRD PARTY IN REVOCATORY ACTION

Öz

The actions
for revocatory of possession in case of fraudulent conveyance “actio
pauliana”were adapted from Swiss Law in 1929. The provisions of these actions,
which have unique characteristics, are different from the other actions
regulated for those who try to collect their receivables. It is defined as a
personal action of law for performance, in case of the presence of the
conditions stated in the Enforcement and Bankruptcy Law article 278-280, in
which the claimant with temporary or definitive proof of insolvency obtained
from the enforcement proceedings, ensures the annulment of the fraudulent
conveyance and legal actions of the debtor in favour of the third party between
the parties of the action. However, this revocation only takes place between
the parties of the specific lawsuit. As a result, this action is defined as a
personal action for performance-actio in personam. However, most of the time,
actio pauliana may be mistaken for collusion actions, which have actio in rem
characteristics.

Article 282 of the Enforcement and Bankruptcy Law defines the defendants
who are the subjects
of this action: the debtor and the third parties who are involved in legal
proceedings with the debtor, and the persons who make payments to these and
their inheritors. In addition to these, the action may also be directed against
the other third parties with malicious intention. It is emphasized in the law
that the rights of the third parties acting in good faith shall be protected.

In this study, after a general introduction of the action, the
defendants and the concept of the third parties as part of the defendants were
explored with focus on identifying these third parties and the nature of their
relationship amongst each other as well as legal standing of the owners of the
lien rights.  Also, contradictory
judicial decisions and differences of opinion on the matter were examined.

Anahtar Kelimeler

Revocatory Action, Third Party, Collusion, Lien

Kaynakça

• Akil, Cenk.(2014). “Tasarrufun İptaline Konu Olabilecek İşlemleri Hukuki Niteliği”, Türkiye Noterler Birliği Hukuk Dergisi.
• Albayrak, Hakan.(2013).Medeni Usul Hukukunda Yaklaşık İspat, Ankara: Yetkin Yayınları, (Kısaltma: Yaklaşık İspat).
• Belgesay, Mustafa Reşit.(1954).İcra ve İflas Kanunu Şerhi, İstanbul: M. Sıralar Matbaası.
• Börü, Levent.(2009). “İcra ve İflas Hukukunda Zarar Verme Kastından Dolayı İptal Davası”, AÜHF Dergisi, C. 18, Sayı 3.
• Brand, Ernest (Çev. ARAS Ferzan Arif).(1946).İptal Davası (İsviçre Federal Mahkemesi İcra veİflas Dairesi İçtihatları),İstanbul: Güven Basımevi.
• Erdönmez, Güray. (2017). Alacaklılara Zarar Verme Kastıyla Yapılan Tasarrufların İptali, İstanbul:Onikilevha Yayıncılık.
• Erdönmez, Güray.(2015-2016). “Prof. Dr. Seza Reisoğlu Armağanı,Tasarrufun İptali Davasını Kazanan Alacaklıya Paraların Paylaştırılması Sırasında İpotekli Alacaklılardan Önce Ödeme Yapılması Gerekir mi?”, Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Eren, Fikret.(2017).Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Günay, Cevdet İ.(2012), Türk Borçlar Kanunu Şerhi, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Kaplan, Hasan Ali.(2013). “Tasarrufun İptali Davası Borçlunun Mirasçılarına Karşı Açılabilir mi?” Terazi Hukuk Dergisi, Eylül Sayısı.
• Karahacıoğlu, Ali Haydar& Parlar, Aynur.(2012). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara:Bilge Yayınevi.
• Kuru, Baki.(2013).İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, Ankara: Adalet Yayınevi.(Kısaltma: ElKitabı).
• Kuru, Baki&Arslan, Ramazan&Yılmaz, Ejder.(2014). İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Meriç,Nedim&İyilikli Ahmet, Cahit.(2017). “Taşınmaz Teminatının Üçüncü Kişi Alacaklının Alacağını Perdeleyip Takibi Semeresiz Bırakması Üzerine Bir İnceleme”, TAAD, Yıl 9, S:33.
• Meriç, Nedim.(2015). Türk-İsviçre İcra Hukukunda Paylaştırma Kuralları ve Sıra Cetveline Müracaat Yolları, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Muşul, Timuçin.(2013). İcra ve İflas Hukuku, Ankara: Adalet Yayınevi, Ankara, C. 2
• Muşul, Timuçin.(2015). İcra ve İflas Hukukunda Tasarrufun İptali Davaları, Ankara: Adalet Yayınları. (Kısaltma: İptal).
• Özkaya, Eraslan.(1999). İnançlı İşlem ve Muvazaa Davaları, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Pekcanıtez, Hakan&Özekes, Muhammed&Akkan, Mine&Taş Korkmaz,Hülya.(2017). Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, C. 1, İstanbul: Onikilevha Yayıncılık.
• Pekcanıtez, Hakan&Atalay, Oğuz&Sungurtekin, Meral&Özekes, Muhammed.(2012). İcra ve İflas Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Sarısözen, İsmet.(1977). “İcra İflas Hukukuna Göre İptal Davasında Yargılama Usulü”, Ankara Barosu Dergisi, Şubat Sayısı.
• Sirmen,Lâle.(2016). Eşya Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Tekinay, Selahattin Sulhi&Akman Sermet&Burcuoğlu Halûk&Altop Atillâ.(1993). Tekinay Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yedinci Baskı, İstanbul: Filiz Kitabevi.
• Tuncer Kazancı, İdil. (2015). Tasarrufun İptali Davalarında İspat, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Ulukapı, Ömer.(2014). İcra ve İflas Hukuku, Konya: Mimoza Yayınları.
• Umar, Bilge.(1963). Türk İcra-İflas Hukukunda İptal Davası, İstanbul Üniversitesi Yayınları No:1013.
• Umar, Bilge.(2011). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara: Yetkin Yayınları. (Kısaltma: HMK).
• Uyar, Talih&Uyar, Alper&Uyar, Cüneyt.(2014). İcra ve İflas Kanunu Şerhi, Ankara: Bilge Yayınevi, C: 3.
• Uyar, Talih&Uyar, Alper&Uyar,Cüneyt.(2018). İcra Ve İflas Hukukunda Tasarrufun İptali Davaları, Ankara: Bilge Yayınları(Kısaltma: İptal Davaları).
• Uyar, Talih.(2015). “Tasarrufun İptali Davasının Tarafları”, DEÜHF Dergisi, C. 16, Özel Sayı 2014, Prof. Dr. Hakan PEKCANITEZ’e Armağan, Basım Yılı 2015 (Kısaltma: Taraflar).
• Uzun, Mine.(2008). “Kamu Alacağının Korunmasında Tasarrufun İptali Davaları: Peçeleme ve Muvazaalı İşlemler”,İstanbul:İÜHF Doktora Tezi,
• Üstündağ, Saim.(2002). İflas Hukuku(İflas, Konkordato, İptal Davaları), İstanbul: İÜHF Yayınları
• Yıldırım, M. Kamil.(1995). İcra ve İflas Hukukunda Tasarrufun İptali Davaları, İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Yıldırım, M. Kamil&Deren Yıldırım, Nevhis.(2016). İcra ve İflas Hukuku, İstanbul: Beta Yayınları.
• Yılmaz,Ejder.(2013). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara:Yetkin Yayınları. (Kısaltma: HMK).
• Yılmaz, Ejder.(2016). İcra ve İflas Kanunu Şerhi, Ankara: Yetkin Yayınları. İçtihatlar: Kazancı Hukuk Programı, Lexpera Hukuk Bilgi Sistemi.