TÜRKİYE’ DE ALTERNATİF ENERJİ ÜRETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN SAKLI EŞBÜTÜNLEŞME TESTİ İLE ANALİZİ

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 4, 102 - 116, 31.10.2018

Selim İnançlı Veysel İnal

Öz

Günümüzde ekonomik kalkınma sürecine bağlı olarak
enerji ihtiyacı artmaktadır. Birincil enerjinin temel girdilerini oluşturan
petrol ve doğalgaza bağımlılığın artması, enerji girdilerine olan dış talebi
arttırmakta ve özellikle azgelişmiş ülkelerin dış açık sorununun oluşmasında
temel etkenlerden birini oluşturmaktadır. Birincil enerji girdilerinin
fiyatlarındaki istikrarsızlık ve ani artışlar, zaman içinde ülkelerin enerji
çeşitliliğini arttırmak için alternatif enerji kaynaklarına yöneldikleri
görülmektedir. Türkiye’ nin 1974 petrol krizinden sonra dışa bağımlılıklarının
artması ve 1979 enerji krizine hazırlıksız bir şekilde yakalanılması Türkiye’
de sanayi üretimini durma noktasına getirerek krizin derinlemesine yaşanmasına
neden olmuştur. Bu durum ekonomik büyümeyi de olumsuz bir şekilde etkilemiştir.
Son yıllarda Türkiye’ nin ekonomik gelişme sürecinde enerji bağımlılığının
azaltılması ve çeşitliliğinin arttırılmasına yönelik alternatif enerji
yatırımlarının arttığı ve enerji politikalarının bu yönde teşvik edildiği
görülmektedir. Bu çalışmada 1960-2014 dönemi için yıllık veri
kullanılarak Türkiye’ de GSYH’daki büyüme ile toplam enerji kullanımı
içerisindeki alternatif enerji kullanımının payı arasındaki ilişki Granger ve
Yoon (2003) ile Hatemi-J ve Irandoust (2012) tarafından literatüre kazandırılan
saklı eşbütünleşme testleri ile ölçülerek analiz edilmektedir. Yapılan testler
sonucu ekonomik büyüme oranı ile toplam enerji tüketimi içinde alternatif
enerji tüketiminin payı arasında saklı eşbütünleşme ilişkisinin olduğu ve bu
ilişkinin uzun dönemde de var olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Alternatif Enerji Üretimi, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Apergis, N. & Danuletiu, D. C.(2014), “Renewable Energy and Economic Growth: Evidence from the Sign of Panel Long-Run Causality”, International Journal of Energy Economics and Policy, 4(4), 578-587.
• Akar, B.G.(2016), “The Determinants Of Renewable Energy Consumption: An Empirical Analysis For The Balkans”, European Scientific Journal, 12 (11), 594-607.Armeanu, D. Ş., Vintilă, G., & Gherghina, Ş. C. (2017), “Does Renewable Energy Drive Sustainable Economic Growth? Multivariate Panel Data Evidence for EU-28 Countries”, Energies, 10(3), 381.
• Bilginoğlu, M. A. (1991), “Gelişmekte Olan Ülkelerde Enerji Sorunu ve Alternatif Enerji Politikaları”; Erciyes Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 9, ss.122-147.
• Bozkurt, Y. & Kurtoğlu, A. (1980), “Yenilenebilir Enerji Kaynakları” Orman Fakültesi Dergisi Cilt 30 Sayı 2
• Doğan, B. & Akçiçek, Ö. (2013), “On the Causal Relationship between Economic Growth and Renewable Energy Consumption: The Case of Turkey”, International Journal of Science and Research, 2768-2777.
• Dumitrescu, E.I. & Hurlin, C. (2012), “Testing for Granger Non-Causality in Heterogeneous Panels”, Econ. Mode, 29 (4), 1450–1460.
• Engle, R.F., & Clive, W.J. Granger, (1987), “Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation, and Testing”, Econometrica,Vol: 55, ss.251-276.