TENDENCIES IN TRAINING OF SCHOOL PRINCIPALS IN THE WORLD AND SUGGESTIONS FOR TURKEY

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 59 - 72, 01.04.2019

Gökhan Savaş

Öz

School principals have a key role in functioning of educational services in an effective way. With today’s rapid changes and transformations expectations from schools have also changed as the schools have become more complex. Due to these advancements, the roles of school principals have changed as well. Considering the link between education and development training school administrators that can cope with changes, make innovations, take risks, manage human resources effectively, motivating school members has become inevitable. In this regard, this study aims to examine school principal training systems in some developed countries and giving some suggestions for Turkey. This research was designed in a qualitative method. In the data collection process, documentary review method was used. Foreign references were translated into Turkish. As a result of the scanning of the related literature findings were analyzed by comparison. Within the scope of the research school principal training systems in the USA, England and Australia were examined and some suggestions were offered for Turkey. School principal training should be based on a systematical base. In-service trainings should be conducted in short times and frequent intervals. Theoretical knowledge should be provided by expert academicians via distance education. Knowledge should be practiced in schools accompanied with a mentor manager. School principals should also be granted with promotion that improves their salaries.

Anahtar Kelimeler

School administration, school principal, training of school principals

OKUL YÖNETİCİSİ YETİŞTİRMEDE DÜNYADAKİ EĞİLİMLER VE TÜRKİYE İÇİN ÖNERİLER

Öz

Eğitim hizmetlerinin etkili bir biçimde gerçekleştirilmesinde okul yöneticisi önemli bir role sahiptir. Hızlı değişim ve dönüşümlerin yaşandığı günümüzde okulların daha karmaşık yapılar hale gelmesiyle birlikte okullardan beklentiler de değişime uğramıştır. Bu değişim ile birlikte okul yöneticilerinin de rolleri değişmiştir. Eğitim ve toplumların refah düzeyi arasındaki ilişki göz önüne alındığında değişimle başa çıkabilen, yenilikçi, risk alabilen, insan kaynaklarını etkili bir biçimde yönetebilen ve okulun tüm paydaşlarını etkileyebilen yöneticilerin yetiştirilmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu bağlamda mevcut araştırma Türkiye’de ve bazı gelişmiş ülkelerde, okul yöneticilerinin yetiştirilmesinde öne çıkan uygulamaları incelemek ve Türkiye için bazı öneriler geliştirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma nitel araştırma deseninde tasarlanmıştır. Verilerin toplanmasında belgesel tarama yöntemi kullanılmıştır. Çeşitli veri tabanlarında yer alan kaynaklar incelenmiş, yabancı kaynakların Türkçe’ye çevirisi yapılmıştır. Son olarak alan yazın taraması sonucunda elde edilen veriler değerlendirilerek karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında ABD, İngiltere ve Avusturalya’daki yönetici yetiştirme sistemleri incelenmiş ve Türkiye için bazı öneriler sunulmuştur. Bu bağlamda, okul yöneticilerinin hizmet içi eğitimi sistematik bir temele dayandırılabilir. Hizmet içi eğitim kısa süreli ve sık aralıklarla yapılabilir. Teorik bölümü uzaktan eğitim yoluyla alanında uzman akademisyenler tarafından verilebilir. Uygulama bölümü ise okullarda bir mentör okul müdürünün eşliğinde yapılabilir. Aynı zamanda okul yöneticilerinin maaşını da etkileyecek terfi veya teşvik ödenekleri alabileceği bir sistem oluşturulabilir

Anahtar Kelimeler

Okul yöneticisi, okul yönetimi, yönetici yetiştirme

Kaynakça

• Akçadağ, T. (2014). Okul yöneticilerinin bakış açılarıyla yöneticilerin yetiştirilme, atama ve yer değiştirmeleri; sorunlar ve çözümler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(29), 135-150.
• Aksoy, H.H. (2002). ABD’de okul yöneticilerinin istihdamında arana nitelikler, koşullar ve ücretleri. 21. YY. Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Anthes, K. (2005). Leader standards. Leadership. http://www.thirdmilegroup.com /resources/Ldr+Standards+Crosswalk.doc adresinden erişilmiştir.Arizona State Board of Education [ASBE]. (2008). Statewide framework for internship programs for school leaders. http://www.ade.state.az.us/certification/downloads/StatewideFrameworkStateBoardApproved.pdf adresinden erişilmiştir.
• Arslan, H. (2002) Okul müdürlüğünü geliştirme programları. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 16-17 Mayıs 2002, Ankara.
• Avrupa’da Öğretmenler ve Okul Liderlerine İlişkin Temel Veriler (2013). Eurydice Raporu.Aydın, İ.P. (2002). Amerika Birleşik Devletlerinde eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ve yönetici geliştirme akademisi örneği. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 16-17 Mayıs 2002, Ankara.
• Balcı, A. (2008). Türkiye’de eğitim yönetiminin bilimleşme düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(2), 181-209.Balyer, A., & Gündüz, Y. (2011). Değişik ülkelerde okul müdürlerinin yetiştirilmesi: Türk eğitim sistemi için bir model önerisi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 182-197.
• Bartell, C. (1994). Preparing future administrators: Stakeholders perceptions. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA.
• Bjork, L. G., & Ginsberg, R. (1995). Principles of reform and reforming principal training: A theoretical perspective. Educational Administration Quarterly, 31(1), 11-37.
• Branch, G. F., Hanushek, E. A., & Rivkin, S. G. (2012). Estimating the effect of leaders on public sector productivity: The case of school principals (No. w17803). National Bureau of Economic Research.
• Branch, G. F., Hanushek, E. A., & Rivkin, S. G. (2013). School leaders matter. Education Next, 13(1).
• Brundrett, M. (2001). The development of school leadership preparation programmes in England and the USA: A comparative analysis. Educational Management & Administration, 29(2), 229-245.
• Bush, T., & Jackson, D. (2002). A preparation for school leadership: International perspectives. Educational Management & Administration, 30(4), 417-429.Can. N. ve M. Çelikten. (2000). Türkiye’de eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi süreci. Milli Eğitim Dergisi, 2007:148.
• Cemaloğlu, N. (2005). Türkiye de okul yöneticisi yetiştirme ve istihdamı varolan durum, gelecekteki olası gelişmeler ve sorunlar. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2). 249-274.
• Council of Chief State School Officers [CCSSO] (2008). Educational leadership policy standards.http://www.ccsso.org/Documents/2008/Educational_Leadership_Policy_Standards_2008.pdf adresinden erişilmiştir.
• Cox, G. S. (2007). Standards for school leaders: Considering historical, political, and national organizational influences. Auburn University.Dinham, S., Anderson, M., Caldwell, B., & Weldon, P. (2011). Breakthroughs in school leadership development in Australia. School Leadership and Management, 31(2), 139-154.
• Çelik, V. (2002). Eğitim yöneticisi yetiştirme politikasına yön veren temel eğilimler. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. 3–12.
• Çınkır, Ş., (2002). İngiltere’de Okul Müdürlerinin Yetiştirilmesi Okul Müdürleri için Ulusal Mesleki Standartlar Programı” 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakülte Yayınları, Ankara.
• Educational Leadership Constituent Council [ELLC] (2007). Program report for the preparation of educational leaders (School building leadership level). Southern Lousiana University.
• Glenewinkel, J. R. (2011). How do superintendents use the ISLLC Standards to evaluate principals? Or do they?. Washington State University. Hale, E. L., & Moorman, H. N. (2003). Preparing school principals: A national perspective on policy and program innovations. Washington: Institute for Educational Leadership.
• Hanushek, E. A. (2016). What matters for student achievement. Education Next, 16(2). http://www.k12accountability.org/resources/At-Risk Students/hanushek_on_coleman.pdf adresinden erişilmiştir.
• Hallinger, P., & Heck, R. H. (1996). Reassessing the principal's role in school effectiveness: A review of empirical research, 1980-1995. Educational administration quarterly, 32(1), 5-44.
• Harman, G. (1991). Restructuring school management: Administrative reorganisation of public school governance in Australia. Camberra: The Australian Collage of Education Publications.
• Harris, A., & Jones, M. (2017). Leading educational change and improvement at scale: some inconvenient truths about system performance. International Journal of Leadership in Education, 1-10.
• Ingvarson. L., Anderson. M., Gronn. P., & Jackson. A. (2006). Standards for school leadership a critical review of literature. Teaching Australia. Australian Institute for Teaching and School Leadership LTD.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
• Karip, E. (2004), Eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ile ilgili politikalar ve uygulamalar. Özel Okullar ve Eğitim Yönetimi Sempozyumu. 25-27 Ocak 2004, Antalya.
• Korkmaz, M. (2005). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi: sorunlar çözümler ve öneriler. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 237-252.
• Leithwood, K., Harris, A., & Hopkins, D. (2008). Seven strong claims about successful school leadership. School leadership and management, 28(1), 27-42.
• LeTendre, B. G., & Roberts, B. (2005). A national view of certification of school principals: Current and future trends.http://www.ucea.org/storage/convention /convention2005/proceedings/LeTendreUCEA2005.pdf adresinden erişilmiştir.
• Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirilme Yönetmeliği. (2017). T.C. Resmi Gazete, 30046, 22 Nisan 2017.
• McCarthy, M. M. (2002). Educational leadership preparation programs: A glance at the past with an eye toward the future. Leadership and policy in schools, 1(3), 201-221.
• Miller, W. (2013). Better principal training is key to school reform. Phi Delta Kappan, 94(8), 80-80.
• Mulford, B. (2004). Congruence between the democratic purposes of schools and school principal training in Australia. Journal of Educational Administration, 42(6), 625-639.
• Murphy, J. (1998). Preparation for the school principalship: The United States' story. School Leadership & Management, 18(3), 359-372.National Center for Educational Information [NCEI] (2003). Certification of Principals and Superinendents in the U.S. http://www.ncei.com/2003_Principals_Superintendents/ adresinden erişilmiştir.
• NCEEA. (1987). Leaders for America’s schools. PA: University Council for Educational Administration.
• NPBEA. (1989). Improving the preparation of school administrators: An agenda for reform. Charlottesville, VA: NPBEA.
• Onguko, B., Abdalla, M., & Webber, C. F. (2008). Mapping principal preparation in Kenya and Tanzania. Journal of Educational Administration, 46(6), 715-726.
• Örücü, D., & Şimşek, H. (2011). Akademisyenlerin gözünden Türkiye’de eğitim yönetiminin akademik durumu: Nitel bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 17(2), 167-197.
• Özdemir, S. (2000). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem.
• Özdemir, S., Köse, M. F., & Kavgacı, H. (2014). Türkiye'de Eğitim Yönetimi Alanındaki Yüksek Lisans Programlarının Okul Liderliği Standartları Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Mukaddime, 5(1).
• Peterson, K. (2002). The professional development of principals: innovations and opportunities. Educational Administration Quarterly, 38(2), 213-232.Recepoğlu, E., & Kılınç, A. Ç. (2014). Türkiye'de okul yöneticilerinin seçilmesi Ve yetiştirilmesi, mevcut sorunlar ve çözüm önerileri. Electronic Turkish Studies, 9 (2), 1817-1845.
• Su, Z., Gamage, D., & Mininberg, E. (2003). Professional preparation and development of school leaders in Australia and the USA. International Education Journal, 4(1), 42-59.
• Süngü, H. (2012). Türkiye, Almanya, Fransa ve İngiltere’de okul müdürlerinin atanması ve yetiştirilmesi. Sakarya University Journal of Education, 2(1), 33-48.
• Şimşek, H. (2004). Eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi: Karşılaştırmalı örnekler ve Türkiye için öneriler. Çağdaş Eğitim Dergisi, 29(307), 13-21.
• Oplatka, I. (2004). The principalship in developing countries: Context, characteristics and reality. Comparative Education, 40(3), 427-448.
• Thody, A. (1998). Training school principals, educating school governors. International Journal of Educational Management, 12(5), 232-239.
• U.S. Department of Labor Bureau of Labor Statistics. (2010). Occupational outlook handbook (OOH). Education administrators, 2010-11 Edition. http://www.bls.gov/oco/ adresinden erişilmiştir.
• Young, M.D. and Petersen, G.J. (2002). National commision for the advancement of educational leadership preparation: An introduction. Educational Administration Quarterly 38(2), 130-136.