Fen Bilimleri Dersinin “Işık Ve Soğurulması” Ünitesinde Kullanılan Materyale Yönelik Öğrenci Görüşlerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 111 - 124, 28.05.2019

Asli Görgülü Arı Kevser Arslan

https://doi.org/10.32570/ijofe.573348

Öz

Fen
Bilimleri dersi içeriği bakımından konularının soyut oluşu nedeniyle, fen
öğretiminin somut materyallerle desteklenmesi gereksinimini ortaya çıkarmıştır.
Özellikle “Işık ve Soğurulma” ünitesinde yer alan kavramlara ilişkin
öğrencilerin birçok yanılgılara sahip olmaları, ünite kavramlarının çoğunun
soyut olması, öğrenciler tarafından anlaşılması zor olan konuları barındırması
materyal kullanılmasını gerektirir. Bu doğrultuda araştırmada, yedinci sınıf
öğrencilerinin fen bilimleri dersinde “Işık ve Soğurulması” ünitesi kapsamında
geliştirilen ve uygulanan “Işık ve Renk” materyalinin kullanılmasına yönelik öğrenci
görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden
betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu İstanbul’da
bir devlet okulunda 2018-2019 eğitim öğretim yılında öğrenim görmekte olan 25
adet yedinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Öğrencilerin materyalin
kullanılmasına yönelik görüşlerinin belirlenmesi amacıyla, nitel araştırma
yaklaşımına uygun beş adet açık uçlu sorudan oluşan ölçme aracı kullanılmıştır.
Veri toplama aşaması, öğrencilere herhangi bir müdahalede bulunulmadan açık
uçlu sorular yardımıyla gönüllü öğrencilerin yazılı cevapları alınmıştır. Elde
edilen verilerin analizinde nitel araştırma tekniklerinden içerik analizi
kullanılmıştır. Kodlar oluşturularak frekans değerleri hesaplanmıştır. Her soru
ve yanıtları için tablolar oluşturulmuştur. Araştırmanın güvenirliliği sağlamak
için veriler bir alan uzmanı tarafından da incelenmiş ve güvenirlik kat sayısı güvenirlik
formülü kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada öğrencilerin ışık
ünitesi kapsamında kullanılan materyalin öğrenme sürecinde olumlu fayda
sağladığına, öğrencilerin materyal tasarımı ve çalışma prensibi yönüyle
öğrencilerin ilgisini çekmiş olduğuna ve materyalin uygulanma sırasında zorluk
yaşanmadığına öğrencilerin görüşlerinden ulaşılmıştır. Öğrencilerin ders
işlenişi sırasında kullanılan materyalde eksik gördükleri yönleri ve bu
doğrultuda Işık konusuyla ilişkili materyal öneriler de alınmıştır. Analizler sonucunda,
alan yazın çalışmaları ile elde edilen bulgular, benzerlikler ve farklılıklar
yönünden tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilimleri, Işık ve Soğurulma, Materyal Kullanımı

Kaynakça

• Aslan, Z ve Doğdu, S. (1993). Eğitim Teknolojisi Uygulamaları ve Eğitim Araçgereçleri. Ankara: Tekışık Ofset.Baki, A., Yalçınkaya, H.A., Özpınar, İ. ve Uzun, S.Ç. (2009). İlköğretim matematik öğretmenleri ve öğretmen adaylarının öğretim teknolojilerine bakışlarının karşılaştırılması, TÜRKBİLMAT, 1(1), 67-85.Balcı, N. (2001). Lise Öğrencileri İçin Mayoz Bölünme İle İlgili Model Geliştirmesi ve Bu Modelin Başarıya Etkisinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.Baloglu, Z.(1990). Türkiye’de eğitim, Ankara: Tüsiad YayınlarıBaşak, A. (2002). “Materyal Kullanımının İlköğretim Okulu Öğrenci Başarısına Etkisi. Yayınlanmış yüksek lisans tezi”. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.Creswell, J. W. (2013). Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Approaches. Third edition. Washington DC.Çeken, R., “Sekizinci sınıf öğrencilerine fiziksel ve kimyasal değişmelerin basit fen aktiviteleri ile öğretilmesinin başarıya etkisi”, (Doktora Tezi) Gazi Üniversitesi, (2007).Çelikkaya, T. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Öğretim Araç- Gereç ve Materyal Kullanma Düzeyleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 73-105.Çilenti, K. (1988). Fen Eğitimi Teknolojisi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.Dede, Y., Argün, Z. (2003). “Matematik Öğretiminde Elektronik Tabloların Kullanımı”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 113–131.Eliküçük, H. (2006). “Öğretmenlerin öğretme-öğrenme süreçlerinde teknoloji kullanma yeterlilikleri”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Eraslan, E., Kaya, S. ve Doğan, G. (2013). Kavram karikatürlerinin bilgiyi sorgulatarak, öğrenmeyi derinleştirmesine etkisi: 7.sınıf “ışık” ünitesi örneği. VI. Ulusal Lisansüstü Eğitim Sempozyumu (ss.150-155).Erdoğan, S.(2013). Renk Kümesi Materyali, I. Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Tasarımı Şenliği, Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.Erişti, S.D.(2014). Uluslar arası Erasmus programı çerçevesinde Türkiye’ye gelen sanat ve tasarım öğrencilerinin Türk kültürü algıları. Anadolu Journal of Eductional Sciences International,4(2),82-107.Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to desIgn and evaluate research In educatIon (8th ed.). New York: Mc Graw HIll.Glazar, S. A., Vrtacnik, M. (1992). Misconception of Chemical Concepts, Kemija v soli, Slovene. Journal of Chemical Education, (Special Issue) 5, 28-31.Gökçe, E. (1999). İlköğretim Öğretmenlerinin Yeterlikleri. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Gündüz, Ş., Emlek, B., Bozkurt, A. (2008). “Computer Aided Teaching Trigonometry Using Dynamic Modeling in High School”, IETC 2008, Eskişehir.Güneş, N.M. (2013). “İlköğretim fen ve teknoloji dersinde 3 boyutlu görsel materyal kullanımının başarıya, kavram öğrenmeye ve tutuma etkisi.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.Mc Alpine, L. Weston, C. (1994), “The Attributes of Instructional Materials”, Performance Improvement Quarterly,Spring: 19–30.Merriam, S.B.(2013). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel YayınlarıMiles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.Öztürk, G., “Öğrencilerin basit malzemelerle yaptıkları deneylerin kuvvet enerji kavramını öğrenmelerine ve fene karşı tutumlarına etkisi”, (Yüksek Lisans Tezi) Marmara Üniversitesi, (2007).Patton, M. Q. (2014). Qualitative Research & Evaluation Methods; Integrating Theory and Practice, FOURTH EDITION, Utilization-Focused Evaluation, Saint Paul, MN Pine, K., Messer, D., & St. John, K. (2001). Children’s misconceptions in primary science: A survey of teachers’ views. Research in Science & Technological Education, 19, 79–96.Punch, K. F, Oancea, A. E. (2014), Introduction to Research Methods in Education, SAGE Publications Ltd.Sever, R., & Koçoğlu, E. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Eğitim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Pegem Akademi.Sezer, A. (2002). Ortaöğretim kurumlarında coğrafya öğretim teknolojisinin öğrenci başarısına etkisi. Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.Songur, A. (2006). “Harfli İfadeler Ve Denklemler Konusunun Oyun Ve Bulmacalarla Öğrenilmesinin Öğrencilerin Matematik Başarı Düzeylerine Etkisi.” Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Sönmez, Ö. F., & Koç, H. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Harita, Grafik ve Tablo Kullanımı. Sosyal Bilgiler Öğretiminde Eğitim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (2. Baskı b., s. 181-200). içinde Ankara: Pegem Akademi. Taber, K. S. (2002). Alternative conceptions in chemistry-prevention, diagnosis and cure. London: The Royal Society of Chemistry, Theoretical background.Uyangör, S.M. ve Ece, D.K. (2010). The attitudes of the prospective mathematics teachers towards instructional technologies and material development course, TOJET, 9(1), 213-220.Ünal-Çoban, G. (2009). Modellemeye dayalı fen öğretiminin öğrencilerin kavramsal anlama düzeylerine, bilimsel süreç becerilerine, bilimsel bilgi ve varlık anlayışlarına etkisi: 7.sınıf ışık ünitesi örneği. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.Yanpar, T. (2012). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayıncılık.Yanpar, T., Yıldırım, S. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Anı Yayıncılık, AnkaraYeni öğretim programlarını inceleme ve değerlendirme raporu, İlköğretim Online(2006). 5(1), http://ilkogretim-online.org.tr/vol5say1/yenimufredat_raporu[1].pdf, (Erişim: 16 Mart 2012.)Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.Yıldırım, S. ve Şahin, T.Y. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı YayıncılıkYılmaz, N., (2008). “İlköğretim altıncı, yedinci ve sekizinci sınıfları lise birinci sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının fen bilgisindeki temel bilgilerle günlük hayatı ilişkilendirme becerileri”, (Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üniversitesi.