Türkiye’de 2018 Yılında Uygulamaya Konulan Sosyal Bilgiler Öğretmen Yetiştirme Programının Önceki Program ile Karşılaştırılması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 10 - ARALIK, 308 - 321, 15.12.2018

Mustafa Sağdıç

https://doi.org/10.20860/ijoses.488657

Cited By: 9

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de 2018 yılında
uygulamaya konulan ve önceki programa göre önemli değişiklikler içeren yeni
sosyal bilgiler öğretmen yetiştirme programını alan bilgisi, meslek bilgisi,
genel kültür, alan eğitimi ve öğretmenlik uygulaması dersleri bağlamında değerlendirmektir.
Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmış. Elde
edilen bulgular betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir.  Yeni sosyal bilgiler programının eğitim
fakültelerinde bir standart oluşturma kaygısını taşıdığı görülmektedir. Alan
bilgisi ile alana ilişkin öğretimi içeren dersler Alan Eğitimi başlığında
toplanmıştır. Alan eğitimi derslerinin ders saatleri, kredileri ve AKTS
değerleri önemli ölçüde azaltılmıştır. Buna mukabil meslek bilgisi derslerinin ders
saatleri, kredileri ve AKTS değerleri önemli ölçüde arttırılmıştır. Genel
kültür derslerinin kapsamında önemli değişiklikler söz konusudur. Öğretmenlik
uygulaması ise Öğretmenlik Uygulaması I ve Öğretmenlik Uygulaması II dersi
olarak iki döneme çıkartılmıştır. Ancak öğretmenlik uygulamasına bir
basamak teşkil eden Okul Deneyimi dersi ise programdan kaldırılmıştır.  Lisans programlarının toplam kredileri
156’dan 147’ye, toplam ders saati ise 170’den 154’e çekilmiştir. Ayrıca programda
seçmeli derslere %25 oranında yer verilmiş, seçmeli ders çeşitliliği
arttırılmış ve Bologna sürecine uyum sağlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Yeni Lisans Programı, Öğretmen Yetiştirme

The Comparison of Social Studies Teaching Undergraduate Programs Applied in 2006 and 2018 in Turkey

Öz

The purpose of this study is to evaluate the social studies teacher
education program in the context of scientific field knowledge related to
social studies, professional teaching knowledge, general culture, social
studies education and teaching practice lessons implemented since 2018 in
Turkey and containing important changes according to the previous program. In
this study, document analysis method which is one of the qualitative research
methods is used. The findings were analyzed by using descriptive analysis
technique. It is seen that the new social studies program is concerned with
creating a standard in the faculties of education.  The scientific field knowledge related
to social studies
and teaching of social studies were collected in the title of scientific field
education. Hours, credits and ECTS values of scientific field courses related
to social studies
have been significantly reduced. On the other hand, the course hours, credits
and ECTS values of the teaching courses have been increased significantly.
There are significant changes in the scope of general culture courses. Teaching
practice was added to two semesters as Teaching Practice I and Teaching
Practice II. However, the School Experience course, which constitutes a step in
the teaching practice, has been removed from the program. The total
credits of the undergraduate programs were reduced from 156 to 147 and the
total course hours from 170 to 154. In addition, 25% of elective courses were
given in the program, the diversity of elective courses was increased and the
process was adapted to the Bologna process.

Anahtar Kelimeler

Social Studies, The New Social Studies Curriculum, Teacher Training

Kaynakça

• Akhan N.E., (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sosyal Bilgiler Lisans Programı Üzerine Düşünceleri, JASSS International Journal of Social Science, 32, 267-289.
• Ata, B. (2007). “Yeni Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programının İlköğretim 2005 Sosyal Bilgiler Dersi (6, 7. Sınıflar) Öğretim Programı Açısından Değerlendirilmesi.” I. Uluslararası Bilim Çalıştayı (Prof. Dr. Suzan ERBAŞ Anısına), 08–09 Mart 2007, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Ataç, E., (2003). 21. Yüzyılda Öğretmen Eğitimi: Türkiye’de Öğretmen Eğitiminin Değerlendirilmesi konulu panelde yaptığı açılış konuşması, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 1-31.
• Baskan, G.A., Aydın, A. & Madden, T., (2006). Türkiye’deki Öğretmen Yetiştirme Sistemine Karşılaştırmalı Bir Bakış, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15(1),35-42.
• Bayram, Ö. (2003). Türkiye’de İlköğretime (6-7-8) Branş Öğretmeni Yetiştirilmesi ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği ile Sosyal Bilgiler Dersi Programlarının Gelişimi (1946-1982). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çelikten, M., Şanal, M., & Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik mesleği ve özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 207-237.
• Calderhead, J. (1997). Öğretmenlerin Uzmanlığının Tanınması ve Geliştirilmesi: 21. Yüzyılı Bekleyen Sorunlar. Uluslararası Dünya Öğretmen Eğitimi Konferansında Sunulmuş Bildiri. Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
• Ercan, B. (2009). Türkiye’de İlköğretim II. Kademeye Sosyal Bilgiler Öğretmeni Yetiştirme Sistemleri (1923-2008). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karasu Avcı, E. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programı İle İlgili Görüşleri, International Journal Of Eurasia Social Sciences (IJOESS), 8 ( 27), 756-786.
• Kaymakçı, S., (2012). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programlarının İçerik Değerlendirmesi, Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi 2(1),45-61.
• Küçükahmet, L. (2007). “2006 - 2007 Öğretim Yılında Uygulanmaya Başlanan Öğretmen Yetiştirme Lisans Programlarının Değerlendirilmesi.” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5 (2): 203-218.
• Maaske, R. J. (1955). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Hakkında Rapor. Ankara: Maarif Basımevi.
• MEB, (2015). PİSA (Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı), 2015 Türkiye Ulusal Raporu, MEB Ölçme Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
• MEB, Öğretmen Yetiştirme Genel Müdürlüğü, (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özel Alan Yeterlikleri, 173-183. 03.09.2018 tarihinde http://www.oygm.meb.gov.tr/ adresinden erişilmiştir.
• NCSS, (2002). National Standards for Social Studies Teacher, I Subject Matter Standards (17-50). 03.09.2018 tarihinde http://www.socialstudies.org/ adresinden erişilmiştir.
• National Council for the Social Studies (2012). Curriculum Standards for Social Studies: Introduction: http://www.ncss.org/standards/introduction 03.08.2018’de elde edilmiştir.
• Özcan, M., (2011). Bilgi Çağında Öğretmen Eğitimi, Nitelikleri ve Gücü Bir Reform Önerisi, Türk Eğitim Derneği, Yayın No: 11687, Ankara Özoğlu, M., (2010). Türkiye’de Öğretmen Yetiştirme Sisteminin Sorunları, Seta Analiz, Sayı 17.
• Savage T. V. & Armstrong, D. G. (2000). Effective Teaching In Elementary Social Studies. USA: The Prentice Hall.
• Stengel, B. S. & Tom, A. R. (1996). Changes and choices in teaching methods, in Frank B. Murray (ed.), The teacher educator’s handbook: Building a knowledge base for the preparation of teachers. A publication sponsored by the American Association of Colleges for Teacher Education. San Francisco: Jossey-Bass Pub.
• Şişman, M. (2009). Öğretmen yeterliliklerini yeniden düşünmek, Türk Yurdu Dergisi, 29, 37–41.
• Üstüner, M., (2004). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme ve günümüz sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7).
• Tonga, D., (2012). Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Lisans Programının Değerlendirilmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 10(4), 780-803.
• Tuncer, U. (1998). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretiminde karşılaşılan içerik ve öğrenme sorunları. 4. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, 15 - 16 Ekim Pamukkale Üniversitesi , Denizli.
• YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu), (2018). Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları, Ankara Üniversitesi Basımevi Müdürlüğü, Ankara.
• YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu), (2006). Eğitim Fakültelerinde Uygulanacak Yeni Programlar Hakkında Açıklama, 03.09.2018 tarihinde http://www.yok.gov.tr/ adresinden erişilmiştir
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, K. (2009). “Lisans Düzeyinde Sosyal Bilgiler Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Öğretmen Adaylarının Görüşleri.” On Dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27: 31‐53.