Kavram ve Kuramlarıyla Marshall Mcluhan’a Bakış: Günümüzün Egemen Medya Araçları Ekseninde Bir Değerlendirme

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 137 - 158, 30.06.2019

Erdem Varol Merve Çelik Varol

Öz

Bireysel toplumda bir kitle düşünürü, McLuhan, tipografik teknolojinin batı toplumlarındaki düşünsel değişimi nasıl etkilediğini tanımlamaya çalışmıştır. “Elektronik medya” olarak tanımlanan kavramın çıkış noktasını tartışmaya açan McLuhan, düşünsel süreçlerde veya yeni teknolojinin başlangıcında meydana gelen kültürel değişimlerin kavranmasında önemli hale gelen tarihsel akımları nasıl değerlendirdiğini ele alınmıştır. Gutenberg’in matbaayı bulmasıyla birlikte toplumda bazı değişimlerin söz konusu olduğunu savunan McLuhan, dünyanın sözlü kültürden yazılı kültüre doğru evrim gösterdiğini haber medyasının da aynı durumda yazılı kültürden elektronik kültüre evrildiğini savunmuştur. Çalışmalarında hem kendi görüşlerine hem de diğer görüşlere yer veren McLuhan, ortaya yeni karma bir düşünce ortaya koymuştur. Gutenberg Galaksisi’nde belirttiği üzere mekanik teknolojinin, matbaada harflerin kağıda basılmasından günümüze nasıl geldiğinden bahsetmiştir. Çalışmada; McLuhan ve günümüzde hala etkili olan kavram ve kuramları literatür taraması sonucu yeniden incelenmiş, kitle iletişim araçları ve günümüz için oldukça yaygın kullanılan yeni medya araçları dahilinde güncel değerlendirmeler yapılmıştır. Ayrıca, Marshall McLuhan’ın teknoloji ve medya eleştirileri yeniden tartışılarak, yeni medya teknolojileri ekseninde bir değerlendirme yapılmıştır. Betimleyici yöntem kullanılarak McLuhan’ın “tetrad” kavramı yeni medya bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışma, McLuhan ve ürettiği teoriler ile birlikte Türkçe’de var olan sınırlı kaynağa katkı yapmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

McLuhan, Medya, Küresel Köy

An overview of the concepts and theories of Marshall McLuhan: An evaluation on the axis of contemporary dominant media

Öz

In the individual society, a mass man, McLuhan, tried to define how typographic technology affects intellectual change in Western societies. The concept of “electronic media” has opened the stage for discussion. How to evaluate historical trends that are important in understanding cultural changes in intellectual processes or at the beginning of new technology. Mcluhan argued that the world has evolved from oral culture to written culture, and that the media has evolved from written culture to electronic culture. 

McLuhan, who gave his own views and other views in his work, suggested a new mixed thought. As he pointed out in the Gutenberg Galaxy, he talked about how mechanical technology came today when letters were printed on paper. In this study, Mcluhan and his theories and concepts that are still effective today were reviewed as a result of the literature survey and contemporary assessments including mass media were made. In addition, Marshall McLuhan's technology and media criticism was re-discussed and an evaluation was made on the basis of the new media technologies. Using descriptive method, McLuhan's concept of “tetrad” was evaluated in the context of the new media. The study aims to contribute to the limited resources available in Turkish with McLuhan and his theories.

Anahtar Kelimeler

McLuhan, Media, Global Village

Kaynakça

• Atabek, Ü. (2001). İletişim ve Teknoloji. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Erdoğan, İ. & Korkmaz, A. (2005). Öteki Kuram: Kitle İletişim Kuram ve Araştırmalarının Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi. Ankara: Erk Yayınları.
• Erken, F. (2017). Dijital Medya Çağında McLuhan: Sıcak/Soğuk Araçlara İlişkin Güncel Bir Revizyon. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi. Cilt:25, Sayı:3.
• Güngör, N. (2013). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Hartley, J.(2011). Communication, Cultural and Media Studies: The Key Concepts. London: Routledge.
• Laughey, D.(2007). Key Themes in Media Theory. New York: Open University Press.
• McLuhan, M. (1994). Understanding Media. London: The MIT Press Cambridge.
• McLuhan, M. (2001). Global Köy. İstanbul: Scala Yayıncılık.
• McLuhan, M. (2014). Gutenberg Galaksisi. İstanbul: Yapıkredi Yayınları.
• Oskay, Ü. (2000). Kitle İletişiminin Kültürel İşlevleri. İstanbul: Der Yayınları.
• Rigel, N., Batuş, G., Yücedoğan, G., Çoban, B. (2005). Kadife Karanlık. İstanbul: Su Yayınevi.
• Rigel, N. (1993). Kağıt Kaplanlar. İstanbul: Der Yayınları.
• Stevenson, N. (2008). Medya Kültürleri: Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Şentürk, R. (2009), McLuhan’ın Televizyon Teorisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:8 Sayı:15 Bahar 2009 s.17-31
• http://www.iletisimcagi.com/2016/04/23/marshall-mcluhanda-iletisim-ve-tarihin-caglara-ayrimi/, Erişim Tarihi: 10.01.2018).
• https://www.owenkelly.net/984/mcluhans-tetrads/, Erişim Tarihi: 10.01.2018).