IN ACCORDANCE WITH LABOUR LAW NO. 4857 PART TIME EMPLOYMENT PERMIT DUE TO CHILDBIRTH AND ADOPTION

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 1, 187 - 201, 30.06.2019

Barış Duman

https://doi.org/10.21492/inuhfd.541125

Cited By: 3

Öz

With the amendments made in the legislation on labor law in
recent years, a number of arrangements for working mothers have been brought to
work life. One of these new regulations, the second paragraph of Article 74 of
the Labor Law No. 4857 is added  by Law
No. 6663. Women workers who give birth have been given the right of free leave
for half of the weekly working time with the arrangement. This right is legally
granted to male or female workers who adopted a three-year-old child. This
provision aims to create an environment that let workers keep their job and
also take care their children. In practice, it is expressed as part time
employment permit. In the event of legal conditions, the employee who uses half
work permit, regardless of the employer's acceptance, will also affect the
working order of the employer in the workplace, except for a certain period.
The provisions in the legislation are not sufficient to eliminate any
hesitations in the application of the right to leave. Therefore, the provisions
on the part time employment permit must be clearly revised.

Anahtar Kelimeler

Childbirth, adoption, half of the weekly working time, non-paid leave

4857 SAYILI İŞ KANUNU ÇERÇEVESİNDE DOĞUM VE EVLAT EDİNMEYE BAĞLI YARIM ÇALIŞMA İZNİ

Öz

İş hukukuna dair mevzuatımızda son
yıllarda yapılan değişikliklerle, çalışan annelere yönelik bir takım
düzenlemeler, çalışma hayatına kazandırılmıştır. Bu yeni düzenlemelerden birisi
de,  6663 sayılı Kanunla,  4857 sayılı İş Kanununun 74. Maddesine eklenen
ikinci fıkra hükmüdür. Yapılan düzenlemeyle doğum yapan kadın işçilere  talebi halinde haftalık çalışma süresinin
yarısı kadarlık ücretsiz izin hakkı getirilmiştir. Bu hak ayrıca, üç yaşını
henüz doldurmamış bir çocuğu evlat edinen erkek veya kadın işçilere de yasal
olarak tanınmıştır. Doğum yapan ve ya evlat edinen işçinin çalışma hayatından
tamamen kopmadan küçük çocuğuyla ilgilenmesi amacıyla getirilmiş olan  izin hakkı; 
uygulamada, yarım çalışma izni olarak ifade edilmektedir. Yasal
koşulların oluşması durumunda, işverenin kabulüne bağlı olmaksızın yarım
çalışma iznini kullanan çalışan, belirli süreli de olsa istihdam dışında
kalarak, işverenin işyerindeki çalışma düzenini de etkileyecektir. Mevzuattaki
bu düzenleme, izin hakkına dair uygulamada yaşanabilecek tereddütleri gidermeye
yeterli değildir. Bu nedenle yarım çalışma iznine ilişkin hükümlerin esas
itibariyle açık bir şekilde yeniden düzenlenmesi gerekir.

Anahtar Kelimeler

Doğum, evlat edinme, haftalık çalışma süresinin yarısı, ücretsiz izin

Kaynakça

• AKTAY, Nizamettin/ ARICI, Kadir/ KAPLAN-SENYEN, E. Tuncay: İş Hukuku, Gazi Kitapevi, 6. Baskı, Ankara 2013.
• AKYİĞİT, Ercan: İş Hukuku, Güncellenmiş 12. Bası, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2018.
• ASTARLI, Muhittin: İş Hukukunda Çalışma Sürelei, Turhan Kitapevi, Ankara 2008, s. 114;
• AYDIN, Ufuk/ DEMİRKAYA, Seher: “ Çalışma Hayatında Aile Dostu İş Hukuku Uygulamaları”, İş ve Hayat Dergisi, Y. 2017, C. 3, S. 6.
• BASKAN, Ş. Esra: “4857 sayılı İş Kanunu Kapsamında Analık İzni, Doğum Sonrası Ücretsiz İzinler ve Evlat Edinme Nedeniyle Kısmi Süreli Çalışma Hakkı”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S. 2, Y. 2016.
• BAYCIK, Gaye: “İş İlişkisinin Kurulması Hükümleri ve İşin Düzenlenmesi, Yargıtay İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2016, Onikilevha Yayınları, İstanbul 2018.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “Kısmi Süreli Çalışmaya Geçiş ve Yarım Çalışma Ödeneği”, Emeğin Hukuku Kurultayı 2, 22 Mayıs 2016, TBB Yayınları, Ankara 2017.
• CANPOLAT, TALAT/ ÖZKAN, Sema Deniz: “Doğum Borçlanması Yapılabilecek Süreler”, İş ve Hayat Dergisi, Y. 2017, C. 3, S. 6.
• CENGİZ, İştar (Urhanoğlu): “Kadın İşçilerin Hamilelik ve Analık Durumlarının İş Sözleşmesine Etkisi”, Kamu-İş Dergisi, C. 10, S. 4/2009.
• CENTEL, Tankut: “6663 sayılı Yasa’yla İş Kanunu’na Getirilen Değişiklikler- Analık Halinin Yeniden Düzenlenmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 2016, S. 35.
• ÇALIŞKAN, Aslı: İş Hukukunda Analık ve Ebeveyn İzinleri, Onikilevha Yayınları, İstanbul 2018, s. 67.
• ÇELİK, Nuri/ CANİKLİOĞLU, Nurşen/ CANPOLAT, Talat: İş Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 31. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2018.
• DEMİR, Fevzi: “Tarihsel Süreç İçinde Kadın Hakları ve Kadının Çalışma Hayatı İçindeki Yeri”, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C. 21, S. 4, Mayıs 2008.
• EKONOMİ, Münir: “Doğum veya Evlat Edinme Sonrası Çocuğun Bakımı ve Yetiştirilmesi Amacıyla Ücretsiz İzin ve Kısmi Süreli Çalışma Hakları”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Y. 2017, C. 14, S. 53.
• EKONOMİ, Münir: “Doğum Yapan Kadın İşçilere Verilmesi Gereken Süt İzninin Çalışma Süresinden Sayılma Özelliği ve Hukuki Sonuçları”, LEGAL İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C. 12, S. 47, Y. 2015, s. 44 (Kısaltma: Süt İzni).
• ERMUMCU, Senem Değer: “Doğum ve Evlat Edinme Sonrası Kısmi Çalışma ve Yarım Çalışma Hakkı-Ödeneği”, D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref ERTAŞ’a Armağan, C. 19, Özel Sayı-2017.
• ERTÜRK, Arzu Arslan: “Kadın İşçilerin Çalışma İlişkilerine İlişkin Türk İş Mevzuatının Öngördüğü Düzenlemelere Genel Bir Bakış”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Y. 2017, C. 23, S. 1.
• EYRENCİ, Öner/ TAŞKENT, Savaş, ULUCAN, Devrim: Bireysel İş Hukuku, 7. Baskı, Beta Yayınevi, İstanbul 2016.
• İNCİROĞU, Lütfi: “Çalışanların Doğuma Bağlı Haklarında Ne Değişti?”, İSGHD, C. 13, S. 49, Y. 2016.
• KAPLAN-SENYEN, E. Tuncay: Bireysel İş Hukuku, Yenilenmiş 9. Baskı, Gazi Kitapevi, Ankara 2018.
• KAYIK, Aslıhan: “Türk Hukuku’nda Haftalık Çalışma Süreleri”, İSGHD, C. 12, S. 46, Y. 2015.
• KOÇ, Sedef: “İş Hukukunda Ebeveyn İzinleri”, İş Hukukunda Genç Yaklaşımlar II, Editör. Tankut Centel, Onikilevha Yayınları, İstanbul 2016.
• KORKMAZ, Fahrettin/ ALP, Nihat Seyhun: Bireysel İş Hukuku, 2. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2014.
• KÖSEOĞLU, Ali Cengiz: “Türk İş Hukukunda Analık”, İş ve Hayat Dergisi, Y. 2016, C. 2, S. 4.
• KÖSEOĞLU, Ali Cengiz/ KAYA, Ayça: “Türk İş Hukukunda Kadın İşçilerin Korunması”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, 29/2011.
• KURT, Resul: “Doğum Sonrası Yarım ve Kısmi Çalışma Hakkı”, MHD, C. 14, S. 159, Y. 2018.
• NARMANLIOĞLU, Ünal: İş Hukuku Ferdi İ İlişkileri I, Beta Yayınevi, Genişletilmiş 5. Bası, İstanbul 2014.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi/ ASTARLI, Muhittin/ BAYSAL, Ulaş: İş Hukuku Ders Kitabı, C.1, Bireysel İş Hukuku, Güncellenmiş 2. Baskı, Lykeian Yayınları, İstanbul 2018.
• OCAK, Saim: “Doğum/Evlat Edinme Nedeniyle Ücretsiz İzin ve Yarım Çalışma Ödeneği Uygulaması”, İş ve Hayat Dergisi, Y. 2017, C. 3, S. 6.
• OCAK, Saim: “Doğum/Evlat Edinme Nedeniyle Kısmi Süreli Çalışma Uygulaması”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y. 2017, S. 37, (Kısaltma: Kısmi Çalışma)
• SÜMER, Haluk Hadi: İş Hukuku, Gözden Geçirilmiş 23. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2018.
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, Yenilenmiş 16. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2018.
• TAŞKENT, Savaş/ KURT, Dilek: “Uluslararası Düzenlemeler Çerçevesinde Türk İş Mevzuatında Kadın İşçinin Korunması”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2014/1.
• TUAÇ, Pelin: “Analık Halinde İş ve Sosyal Güvenlik Hukukundan Doğan Haklar, 6663 sayılı Kanun İle Getirilen Yenilikler”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 32, Sayı: 1, Yıl: 2017
• TUNCAY, Can/ EKMEKÇİ, Ömer: Sosyal Güvenlik Hukuku Dersleri, Yenilenmiş 19. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2017.
• TUNÇOMAĞ, Kenan/ CENTEL, Tankut: İş Hukukunun Esasları, 9. Bası, Beta Yayınevi, İstanbul 2018.
• UĞUR, Suat/ YİĞİT, Yusuf: “İş Hukuku Açısından Doğum Nedeniyle Ebeveyninin Kısmi Süreli Çalışma Hakkı”, Trakya Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi E-Dergisi, Haziran 2017, C. 6, S. 1.
• UĞUR, Suat/ UĞUR, Ömer: “İş Kanunu ve Devlet Memurları Kanunu Kapsamında Çalışanların Ebeveynliğine İlişkin Hakları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Y. 2017, C. 22, S. 3.
• ULUSOY, Tülay: “Bir Sosyal Koruma Olarak İş Kanunun’nda Gebe ve Yeni Doğum Yapan Kadın Çalışanlara Yönelik İzinler ve Kısmi Süreli Çalışma Hakkı Üzerine Güncel Gelişmelerin Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2017/2.