Deney Hayvanlarında Depresyon Çalışmaları

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1 - Cilt 3 Sayı 1, 1 - 6, 13.12.2018

Aynur Koç Zafer Şahin

Öz

İnsanlarda belirli depresyon tipleri, bireylerin çeşitli stres etmenlerine maruz kalması sonucunda gelişmektedir. Depresyona sebep olan temel faktörün stres olduğu düşünülerek, kemirgenlerde depresyon benzeri semptomları oluşturmak için çoğunlukla stres faktörleri kullanılmaktadır.

Depresyon hayvan modelleri, insanlarda depresyon patofizyolojisinin açığa kavuşması ve tedavi için yeni farmakolojik ajanların keşfedilmesinde oldukça yardımcıdır. Ayrı laboratuvarlardaki çalışmalarda kullanılan farklı modeller ve davranış testlerinin standardize edilmesi, elde edilen sonuçları daha güvenilir hale getirebilir. Ayrıca, insanlarda depresyonun gelişimi kompleks bir dizi durumlardan kaynaklandığı için hayvanlarda da çeşitli etmenleri içeren farklı modellerin kombine edilmesi, çalışmalarda daha ileri seviyede bilgilerin edinilmesine aracılık edebilir. Deney hayvanlarıyla yapılan depresyon çalışmalarında insanlardaki

depresyon durumlarını tüm yönleriyle modellemek çok zordur. Bu nedenle yapılacak araştırmada, antidepresan ilaç etkinliğini araştırmak, depresyonun patofizyolojisini, genetik, çevresel tetikleyicilerini incelemek gibi temel hedefler belirlenerek, bu hedefe uygun spesifik model ve testlerin seçilmesi güvenilir sonuçların elde edilmesini sağlayacaktır. Bu derlemede, deney hayvanlarında yaygın olarak kullanılan depresyon modelleri ve testleri ile ilgili temel bilgilerin sunulması amaçlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Depresyon, model, test, fare, sıçan

Kaynakça

• 1. Yan H, Cao X, Das M, Zhu X, Gao T. Behavioral animal models of depression.Neurosci Bull. 2010; 26(4): 327-337. 2. Kalueff AV, Tuohimaa P. Experimental modeling of anxiety and depression.Acta Neurobiol Exp. 2004; 64: 439-448. 3. Nestler EJ, Hyman SE. Animal models of neuropsychiatric disorders.Nat Neurosci. 2010; 13(10): 1161-1169. 4. Duman CH. Models of depression. Vitam Horm. 2010; 82: 1-21. 5. Katz RJ. Animal models and human depressive disorders. Neurosci Biobehav Rev. 1981; 5: 231-246. 6. Dedic N, Walser SM, Deussing JM. Mouse models of depression. In:Uehara T, editor. Psychiatric Disorders-trends and developments. Rijeka:In Tech; 2011. P. 185-222. 7. Overstreet DH. Modeling depression in animal models. Methods MolBiol. 2012; 829:125-144. 8. McKinney WT, Bunney WE. Animal model of depression. Arch GenPsychiatr. 1969; 21: 240-248. 9. Cryan JF, Markou A, Lucki I. Assessing antidepressant activity in rodents: recent developments and future needs. Trends Pharmacol Sci. 2002; 23(5): 238-245. 10. Geyer MA, Markou A. Animal Models of Psychiatric Disorders. In:Psychopharmacology: The Fourth Generation of Progress. Eds: Bloom FE, Kupfer DJ. Raven Press, Inc. 1995. New York, USA, p: 787-798. 11. Castagne V, Moser P, Porsolt RD. Behavioral Assesment of Antidepressant Activity in Rodents. In: Methods of Behavior Analysis in Neuroscience. Ed: Buccafusco JJ. CRC Press, Inc. 2009, 2nd Edition, BocaRaton, Florida, p: 103-118. 12. Valvassori SS, Budni J, Varela RB, Quevedo J. Contributions of animal models to the study of mood disorders. Rev Bras Psiquiatr. 2013; 35(2): 121-131. 13. Katz RJ, Roth KA, Carroll BJ. Acute and chronic stress effects on open field activity in the rat: implications for a model of depression. NeurosciBiobehav Rev. 1981; 5: 247-251. 14. Willner P, Towell A, Sampson D, Sophokleous S, Muscat R. Reduction of sucrose preference by chronic unpredictable mild stress, and its restoration by a tricyclic antidepressant. Psychopharmacology. 1987; 93: 358-364. 15. Molet J, Maras PM, Avishai-Eliner S, Baram TZ. Naturalistic rodent models of chronic early-life stres. Dev Psychobiol. 2014; 56: 1675-1688. 16. Suderman M, McGowan PO, Sasaki A, Huang TCT, Hallett MT, Meaney MJ, et al. Conserved epigenetic sensitivity to early life experience in the rat and human hippocampus. PNAS. 2012; 109(2): 17266-17272. 17. Wang Q, Timberlake MA, Prall K, Dwivedi Y. The Recent Progress inAnimal Models of Depression. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2017; 77: 99-109. 18. Willner P, Mitchell PJ. Animal Models Of Depression: A Diathesis/Stres Approach. In: Biological Psychiatry. Eds: D’haenen HAH, den Boer JA, Willner P. John Wiley&Sons, Ltd. 2002, New York, USA, p: 703-726. 19. Palanza P. Animal models of anxiety and depression: how are females different. Neurosci Biobehav Rev. 2001; 25: 219-233. 20. Sahin Z, Solak H, Koc A, Ozen Koca R, Ozkurkculer A, Cakan P, Solak Gormus ZI, Kutlu S, Kelestimur H. Long-term metabolic cage housing increases anxiety/depression-related behaviours in adult male rats. Arch Physiol Biochem. 2018; 20: 1-6. 21. Lee B, Sur B, Kwon S, Yeom M, Shim I, Lee H, Hahm D. Chronic administration of catechin decreases depression and anxiety-like behaviors in a rat model using chronic corticosterone injections. Biomol Ther. 2013; 21(4): 313-322. 22. Johnson SA, Fournier NM, Kalynchuk LE. Effect of different doses of corticosterone on depression-like behavior and HPA axis responses to a novel stressor. Behavioural Brain Research. 2006; 168: 280–288. 23. Kula J, Blasiak A, Czerw A, Tylko G, Sowa J, Hess G. Short-term repeated corticosterone administration enhances glutamatergic but not GABAergic transmission in the rat motor cortex. Pflugers Arch - Eur J Physiol. 2016; 468: 679–691. 24. Kalynchuk LE, Gregus A, Boudreau D, Perrot-Sinal TS. Corticosterone increases depression-like behavior, with some effects on predator odor-induced defensive behavior, in male and female rats. Behavioral Neuroscience. 2004; 118(6): 1365-1377. 25. Uzunok B, Kahveci N, Güleç G. Sıçanlarda zorunlu yüzme testi ile oluşturulan depresyon modelinde nitrik oksitin rolü. Uludağ Üniv Tıp Fak Derg. 2010; 36(1): 23-27. 26. Şavlı E. Rodentlerde antidepresan aktivitenin davranışsal değerlendirmesinde deneysel depresyon modelleri. Harran Univ Tıp Fak Derg. 2012; 9(1): 28-31. 27. Denenberg VH. Open-field behavior in the rat: what does it mean. Ann N Y Acad Sci. 1969; 159: 852-859. 28. Ho Y, Eichendorff J, Schwarting RKW. Individual response profiles of male wistar rats in animal models for anxiety and depression. Behav Brain Res. 2002; 136: 1-12. 29. Xu Y, Ku B, Yao H, Lin Y, Ma X, Zhang Y, et al. Antidepressant effects of curcumin in the forced swim test and olfactory bulbectomy models of depression in rats. Pharmacol Biochem Behav. 2005; 82: 200-206. 30. Güven H, Tuğlular I. Psikofarmakolojide deneysel yöntemler. Ondokuz Mayıs Üniv Tıp Fakültesi Dergisi. 1986; 3(2): 169-176. 31. Hasan MT, Herna´ndez-Gonza´lez S, Dogbevia G, Trevino M, BertocchiI, Gruart A, et al. Role of motor cortex NMDA receptors in learning-dependent synaptic plasticity of behaving mice. Nat Commun.2013;4: 1-9. 32. Başar K, Ertuğrul A. Depresyon araştırmalarında kullanılan hayvanmodelleri. Klin Psikiyatr Derg. 2005; 8: 123-134. 33. Vollmayr B, Henn FA. Learned helplessness in the rat: improvements in validity and reliability. Brain Res Protoc. 2001; 8: 1-7. 34. Chourbaji S, Zacher C, Sanchis-Segura C, Dormann C, Vollmayr B, Gass P. Learned helplessness: validity and reliability of depressive-like states in mice. Brain Res Prot. 2005; 16: 70-78. 35. Nowak G, Szewczyk B, Wieronska JM, Branski P, Palucha A, Pilc A, et al. Antidepressant-like effects of acute and chronic treatment with zinc in forced swim test and olfactory bulbectomy model in rats. Brain Res Bull. 2003; 61: 159-164. 36. Wilson WJ, Cook JA. Cholinergic manipulations and passive avoidance in the rat: effects on acquisition and recall. Acta Neurobiol Exp. 1994; 54: 377-391.