Restorasyon Sonrası Kubbe-i Hadrâ Kalem İşleri Üzerine Değerlendirme

Yıl 2019, Sayı: 33, 39 - 64, 30.06.2019

Ali Fuat Baysal Ayşe Zehra Sayın

https://doi.org/10.31591/istem.550810

Cited By: 2

Öz

Mevlânâ
Celaleddin Rumî ile oğlu Sultan Veled’in sandukalarının bulunduğu Kubbe-i Hadrâ
namıyla maruf Türbe yapısının 1274 yılında mimar Tebrizli Bedrettin tarafından
inşa edildiği bilinmektedir

Türbenin
inşasında Alâmeddin Kayser’n maddi ve manevi desteklerinin bulunduğu bilinmekle
birlikte günümüzdeki mevcut yapının o dönemde inşa edilen ilk kubbe olup
olmadığı, daha sonraki dönemlerde değişikliğe uğradığı hakkında farklı bilgiler
nakledilmiş olmakla birlikte bugün için kesin bir bilgiye sahip değiliz.

Yeşil
kubbenin iç mekânında yer alan kalem işi tezyinatın Sultan II. Bayezid
döneminde yapılmış olduğunu, Kalem işi tezyinatı yapan sanatçının da Halepli
Mevlevi Mehmet oğlu Abdurrahman olduğu güney cephenin duvar yüzeyinde yer alan
kitabelerden anlaşılmaktadır. Kitabede tarih bulunmamakla birlikte II.
Bayezid’in saltanat dönemi 1481 -1512 yılları arası olduğu dikkate alındığında
tezyinatın da bu zaman diliminin herhangi bir noktasında yapılmış olduğu düşünülmektedir. 

2019
yılında tamamlanan restorasyon sonucunda ortaya çıkan ve söz konusu devrin özgün
tezyinat özelliklerini taşıyan nakışlar, Kubbe-i Hadrâ’nın beş yüz yıllık bir
süreçte yapısal ve sanatsal değişikliğe uğramadığını göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

: Kalem İşi, Kubbe-i Hadrâ, Mevlana, II. Bayezid

Kaynakça

• İrteş, Semih. “15.yüzyıl Bursa ve Edirne Kalem İşi Hat Örnekleri”, Hüsn-i Hat Buluşması: 155-157. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2008.
• Bağcı, Serpil. “Erken Osmanlı Kalem İşleri Üzerine Bazı Gözlemler”, In Memoriam İ. Metin Akyurt ve Bahattin Devam Anı Kitabı: Eski Yakındoğu Kültürleri Üzerine İncelemeler. Ed. İ. Metin Akyurt - Nezih Başgelen - Bahattin Devam - Armağan Erkanal. 33-40. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları, 1995.
• Karamağaralı, Haluk. “Mevlâna’nın Türbesi”, Türk Etnografya Dergisi 7/8 (1966): 38-42.
• Özönder, Hasan. Konya Mevlana Dergâhı. Ankara: Kültür ve Turizm Yayınları, 1979.
• Uzluk, Şahabettin. “II. Türk- Anadolu Resim Mektebi”, Konya Halkevi Dergisi 39 (1942): 12-26.