Cumhuriyetçi Muhafazakâr İsmail Hakkı Baltacıoğlu: Bir Eğitim İnkılâpçısının Hayatı1

Yıl 2019, Cilt: 16 Sayı: 1, 117 - 129, 01.04.2019

Filiz Meşeci Gıorgettı

Öz

DOI: 10.26650/hayef.2019.18004

Bu çalışmanın amacı, Prof. Dr. İrfan
Erdoğan tarafından yazılan Cumhuriyetçi Muhafazakâr İsmail Hakkı Baltacıoğlu:
Bir Eğitim İnkılâpçısının Hayatı adlı biyografik romanı incelemektir. İsmail
Hakkı Baltacıoğlu günümüzde halen oldukça ilgi gösterilen, fikirleri üzerine
tartışılan bir eğitimcidir. Ancak İsmail Hakkı Baltacıoğlu ilk defa bir romanın
konusu olmuştur. Prof. Dr. İrfan Erdoğan’ın eserinde İsmail Hakkı
Baltacıoğlu’nun doksan iki yıllık hayatı beş devre ayrılarak ele alınmıştır. Bu
eserin incelenmesinde öncelikle eserin Türkiye’deki biyografik roman
geleneğinde durduğu yer tespit edilmeye çalışılmıştır. Ardından eserin olay
örgüsü ele alınarak içerik ve teması belirlenmiştir. Eser zaman mekân, gerçek
kurgu ve roman karakterleriyle ilişkiler bağlamında analiz edilmiştir.  Eserin içeriğini İsmail Hakkı Baltacıoğlu’nun
hayatı, genel temasını ise eğitime adanmışlığı oluşturmaktadır. Yazar, kişi ve
kurumlardan bahsederken sıklıkla öğretici anlatım tekniğine başvurmuştur.
Yazarın ilk edebi çalışması olan bu eser gerçekçi geleneğe uygun bir şekilde yazılmıştır.
Eserde gerçek karakterler daha ön plandadır. Eser okuyucusunu Osmanlı ve Erken
Cumhuriyet dönemi eğitim kurumları, eğitimcileri ile akıcı ve duru bir dil
aracılığı ile tanıştırmıştır.

Cite this article as: Meşeci
Giorgetti,  F. (2019). Cumhuriyetçi
Muhafazakâr İsmail Hakkı Baltacıoğlu: Bir Eğitim İnkılâpçısının Hayatı. HAYEF:
Journal of Education, 16(1); 117-129. 

Anahtar Kelimeler

Biyografik roman, eğitim tarihi, İrfan Erdoğan, İsmail Hakkı Baltacıoğlu

Kaynakça

• Ata, B. (2000). İsmail Hakkı Baltacıoğlu ve tarih öğretimi. Türk Kültürü (450): 590-602. Atay, O. (1975). Bir bilim adamının romanı-Mustafa İnan. İstanbul: Bilgi Yayınevi Ayhan, S. (1990). İsmail Hakkı Baltacıoğlu ve halk eğitimi ile ilgili görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 23(1): 285- 306. Aytaç, K. (1984). İsmail Hakkı Baltacıoğlu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 17(1): 237-248. Baltacıoğlu, İ.H. (1912/1927). Talim ve Terbiyede İnkılâp. 3. Baskı, İstanbul. Baltacıoğlu, İ.H. (1932). İçtimaî mektep nazariyesi ve prensipleri. İstanbul: Semih Lütfü Sühulet Kütüphanesi Baltacıoğlu, İ.H. (1944). Rüyamdaki okullar. İstanbul: Ahmet İhsan Matbaası. Baltacıoğlu, I. H. (1998). Hayatım. İstanbul: Dünya Yayıncılık Erdoğan, İ. (2009). Eğitime dair. Ankara: PegemA Yayınları. Erdoğan, İ. (2010). Milli eğitime dair. Ankara: Nobel Yayıncılık. Erdoğan, İ. (2018). Cumhuriyetçi Muhafazakâr İsmail Hakkı Baltacıoğlu: Bir Eğitim İnkılâpçısının Hayatı. 1 Basım. İstanbul: Alfa. Erişirgil, M. E. (1951). Ziya Gökalp: Bir fikir adamının romanı. İstanbul : İnkılâp Kitabevi Erişirgil, M. E. (1956) Mehmet Akif: İslamcı bir şairin romanı. İstanbul: Maarif Yayınevi Hasan Ali (1932). Goethe: Bir dehanın romanı. İstanbul: Remzi Kitabevi. Meşeci Giorgetti F. (2008). İsmayıl Hakkı Baltacıoğlu: Bir ömür pedagoji. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 6: 713-726. Tozlu, N. (1989). Ismayıl Hakkı Baltacıoğlu’nun eğitim sistemi üzerine bir araştırma, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi