Kadın ve Savaş: Sosyal Boyutta Bir Analiz

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 18, 13 - 30, 17.05.2019

Bahar Taner Zeynep Gökalp

Öz

Bu çalışmanın temel ekseni patriarkal sistemin
savaş ideolojisini ve kadına yüklediği misyonu değerlendirme üzerinedir.
Çalışmada öncelikle savaşların sosyal boyutu ve kadın üzerindeki etkileri üzerinde
durulmuş, toplumsal cinsiyet ve savaş ilişkisi dünyadan örneklerle
irdelenmiştir. Bu bağlamda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 1325 no.lu
kararı, UNIFEM’in çalışmaları ve savaş karşıtı kadın örgütlerinin çalışmaları
incelenmiş, kadınların dünya barışına katılımlarının arttırılmasına yönelik
öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kadın, savaş, barış, feminist bakış açısı

Kaynakça

• Altınay A. G. (2001) Dünyanın ilk kadın savaş pilotu: Gökçen, İstanbul-BİA Haber Merkezi, http://bianet.org/bianet/siyaset/1361-dunyanin-ilk-kadin-savas-pilotu-gokcen
• Arman, M. N.,& Şerbetçi, D. (2012). Postkolonyal feminist teoride milliyetçilik, militarizm ve savaş karşıtlığı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 65-83.
• Ataman, M. (2009). Feminizm: Geleneksel Uluslararası İlişkiler Teorilerine Alternatif Yaklaşımlar Demeti, Alternatif Politika, 1, 1-41.
• Berktay, F. Felsefeyi “Öteki”ne açmak, İstanbul-BİA Haber Merkezi, 13 Mart 2010, http://www.bianet.org/kadin/diger/120619-felsefeyi-oteki-ne-acmak (06/01/2016)
• Cockburn C. (2003). Why Feminist Anti-militarism, çeviren Ayşan Sönmez,http://www.womeninblack.org.uk/Feminist %20Antimilitarism.htm
• Cockburn, C. (2010). Women's Responses to Militarization and War, Kadın/Woman 2000, Journal for Women's Studies,Vol.11, Issue 1.Special Issue: GenderStudies in North Cyprus.
• Cockburn, C. (2011). Bana savaş deme, hayatım savaş, çeviren Irmak Kaleli, BİA Haber Merkezi, http://bianet.org/biamag/toplumsal-cinsiyet/134839-bana-savas-deme-hayatim-savas
• Cockburn, C. (2013). Barış, Ne Zaman? Üç Ülkede Kadınların Barış Anlaşmaları Sonrası Deneyimleri: Kuzey İrlanda'da, Bosna Hersek'te ve İsrail-Filistin'de Kadınların Barış Umutlarına Ne Oldu, çeviren Ezgi Sarıtaş, Fe Dergi 5, no. 2, 26-37. URL: http://cins.ankara.edu.tr/10_5.html
• Cockburn, C. (2015). Militarismandwar, Shepherd, Laura J. (ed.), Gendermatters in globalpolitics: A feminist introductiontointernationalrelations, Londonand New York: Routledge, 105-115.
• Çelik, A. B. (2016). BMGK 1325’ten 15 Yıl Sonra: Kadınlar, Barış ve Güvenlik, Türkiye Politika ve Araştırma Merkezi, cilt V, sayı 3, s.6-17,Londra: ResearchTurkey (http://researchturkey.org/?p=10926&lang=tr)
• DGE. (2011). Çatışmanın cinsiyetçi etkileri: Türkiye, 11 Guilford Street, Londra WC1N 1DH, United Kingdom, www.democraticprogress.org
• Egbatan, M. (2013). Nasıl bir barış süreci: Geçiş dönemi adaleti ve toplumsal cinsiyet, Fe Dergi 5, no. 2, 8-19.URL: http://cins.ankara.edu.tr/10_3.html
• Eski, M. (1993). Kastamonu’da yapılan ilk kadın mitingi, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, 27, cilt IX.
• Göksel, B. (1984). Atatürk ve kadın hakları, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi,1, cilt I.
• Işık, M. & Eşitti, Ş. (2015). I.Dünya savaşı propaganda afişlerinde kadın temsillerinin toplumsal cinsiyet bağlamında göstergebilimsel incelenmesi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 3, 655-682.
• Keşoğlu, B. T. (2010). Son dönem Osmanlı’da Türk kimliğinin oluşturulmasında kadınlara biçilen roller: Milliyetçilik ve Türk kadını, Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımlar, 11, 143-163.
• Kırkpınar, L. (2001). Türk Kurtuluş savaşında Türk kadını,Yedinci askeri tarih semineri bildirileri II. Sunulmayan bildiriler, 1763-1938 yılları arasında Osmanlı imparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti’nde ordu ve toplum (25-27 Ekim 1999-İstanbul), Ankara: Genel Kurmay Basımevi, 105-113.
• Koyuncu, Ç. (2012). Feminist uluslar arası ilişkiler yaklaşımları açısından güvenlik konusunun analizi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 111-139.
• MAZLUMDER Kadın Çalışmaları Grubu. (2014). Kamp dışında yaşayan Suriyeli kadın sığınmacılar raporu, İnsan Hakları ve Mazlumlar için Dayanışma Derneği
• Özdemir, Ö. (2015). Savaş ve çatışmalarda şiddetin kurbanları kadınlar, Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 39, 310-318.
• Peacewomen (t.y.). (2017). National Action PlansfortheImplementation of UNSCR 1325 on Women, Peaceand Security, www.peacewomen.org/member-states
• Security Council (2000). Resolution 1325. www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=S/RES/1325 (2000)
• Tarihi Topun Üzerini Dantelle Örtüp Barış Mesajı Verdiler. Cnntürk, (2014). www.cnnturk.com/haber/turkiye/tarihi-topun-uzerini-dantelle-ortup-baris-mesaji-verdiler
• Toprak, Z. (1994). Türkiye'de Siyaset ve Kadın: Kadınlar Halk Fırkasından Arsıulusal Kadınlar Birliği Kongresine (1923-1935), İ.Ü. Kadın Araştırmaları Dergisi, 2, 5-13.
• Tümer Ö. ve Gümüş P. Militarizme feministçe bakmak, (2007). http://www.feminisite.net/news.php?act=details&nid=331
• Women, warandpeace (t.y.).(2016)www.womenwarpeace.org/1325
• Ek 1: Çanakkale Belediye Başkanı Ülger Gökhan’ın durumla ilgili gazetecilere yaptığı açıklama şu olmuştur: “Artık savaştan, silahtan, toptan, tüfekten bıkkınlık geldi topluma. En azından ayıbımızı kadınların el emeğiyle örtüyoruz. Çünkü savaşlarda en büyük eziyeti gören kadınlar. Bunları televizyonlarda izliyoruz. Çocuklarıyla beraber kadınlar. Artık ‘savaş olmasın, barış olsun, savaşları sembolize eden objelerle kentimiz anılmasın’ istiyorlar. Barışın kentinde böyle bir etkinlik yaptıkları için kadınlarımızı kutluyorum. Gerçekten analık duygularını bir kez daha barış noktasında ortaya koymuş oldular” (Cnntürk, 1 Ekim 2014).