Derleme
Yıl 2019,
Cilt: 43 Sayı: 2, 209 - 219, 01.06.2019
Öz
Amaç: Her insan korku duymakla birlikte eğer bu korku sağlık ve tedavi
kararlarını etkileyebilecek kadar fobik anlamda ciddi duruma gelirse hayatı zorlaştırarak
olumsuz sonuçlara neden olabilmektedir. Bu derlemede ilaç kullanımına duyulan
korku ile sağlık alanına karşı gelişen diğer korkular ele alınmıştır. Tehlikeli
durumlara karşı insanı koruma görevi yapan korku, anlamlı bir uyarandır. Ancak
korku, bu hastaların yaşamını güçleştirmekte bazen tedaviyi reddetmelerine dahi
neden olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı; farmakolojik ilaç tedavilerinden
korkma anlamında kullanılan farmakofobi teriminin aydınlatılması ve sağlığa
dair diğer korkulara değinilmesidir. Farmakofobi ve tedaviden korkma durumuyla
ilişkili araştırmalar incelenerek bu derleme çalışması oluşturulmuştur. Bu
sayede ilaca ve sağlık alanındaki bazı diğer korkuların neler olduğuna, olası
nedenleri ve etkilerine değinilerek, açıklanmaya çalışılmıştır.
Sonuç ve
Tartışma: İlaçların olası
advers reaksiyonları, medya ve internetteki olumsuz yayınlar, çevre-kültür
etkileri gibi çeşitli nedenler sonucu korku durumu oluşabilmektedir. Akılcı
ilaç kullanımının desteklenmesi, ilaç uyuncunun artırılması ve hastanın
sağlıkla ilgili koşullarının iyileştirilmesi adına korkuyla mücadele önem
taşımaktadır. Hastaya ilaç ve tedavi planlarıyla ilgili olarak kapsamlı bilgi
ve danışmanlık verilmesi yardımcı olmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- KAYNAKLAR. Blackistons’ Gould Medical Dictionary, 19822. Schapira K., Kerr T.A., Roth M., (1970) Phobias and affective illness, British Journal of Psychiatry, 117, 25.3. Marks I.M., (1969) Fears and phobias , s. 3. London, Heinemann.4. Gazerani P., (2017) Pharmacophobia and pharmacophilia in analgesicuse, Future Medicine, 7(5), 341-344 5. Cuevas C., Leon J., (2017) Reviving research on medication attitudes for improving pharmacotherapy: Focusing on adherence, Psych other Psychosom, 86:73-796. Özçelikay G., (2001) Akılcı ilaç kullanımı üzerinde pilot bir çalışma, Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 30: 9-18.7. Wray R, Jupka K, Ross W, Dotson D, Whitworth A, Jacobsen H, (2007) How can you improve vaccination rates among older African Americans? Journal of Family Practise, 56 (11) 925-9298. Batman D., (2018) Gebe kadınların gebelikleriyle ilgili araştırdığı konular ve bilgi kaynakları; Nitel Bir Çalışma, Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3):63-699. Dinç M, Tanoğlu A., (2015) Hasta ve Yakınları İçin Astım, Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği, İstanbul, s.26-2710. Öztürk S., (2016) Allerji ve Astımdan Korunma ve Kurtulma Yolları, Cinius Yayınları, İstanbul, s.85-8611. Oktay S. (2017), Gebelerin grip aşısı etkinliği hakkında bilgi düzeyleri ve görüşleri, Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, Denizli, s.44-4712. Meyer FP , König K , Walther H., (1986) Need for blood level-oriented therapy with antiepileptic drugs in pregnancy, Zentral blatt fur Gynakologie, 108(8):494-50213. Karasu, Y, (2018) Şeker yükleme testine ne oldu? Medyanın halk sağlığı üzerine etkisi, Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi, 51 (1):54-5814. Kasar K., Kızılcı S., (2017) Oral antidiyabetik ilaç kullanım hataları ve etkileyen faktörler, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (3): 128-13715. Angermeyer MC, Matschinger H., (2004) Public attitudes towards psychotropic drugs: Have there been any changes in recent years pharmacopsychiatry?, 37(4):152-6.16. McHugh R.K., Whitton S.W., Peckham A.D., Welge J.A., Otto M.W., (2013) Patient preference for psychologicalvs pharmacologic treatment of psychiatric disorders: A meta-analytic review, The Journal of Clinical Psychiatry, 74(6):595-602.17. Mastrovich J., Pattterson R., Davison R., Harris K., (2001) Using test dose challenges to restore essential therapy in patients with idiopathic anaphylaxis and pharmacophobia: Report of a patient with idiopathic anaphylaxis and statin phobia, Allergy and Asthma Proceedings, 22(5): 303-30918. Lipowski Z.J., (1988) Somatisation: The concept and its clinical application, The American Journal of Psychiatry, 145(11):1358-6819. Öztürk S., (2016) Allerji ve Astımdan Korunma ve Kurtulma Yolları, Cinius Yayınları, s.85-8620. Reiner V., Giarratana N., Monti N.C.., Breitenbach A., Klaffenbach P., (2010) Rapidfilm: An innovative pharmaceutical form designed to improve patient compliance, International Journal of Pharmaceutics, 393 (1-2):55-6021. Şenel E., Topal F., Mansuroğlu C., Karabulur Y., (2016) Doksisiklin tedavisinin neden olduğu özofajit, Türk Dermatoloji Dergisi, 6(10), 122-124 22. Christudas M.J., Gupta B.S., Undela K., Isaac N. M., Ram D., Ramesh M., (2016) Assessment of impact of pharmacophilia and pharmacophobia on medication adherence in patients with psychiatric disorders: A cross-sectional study, Indian Journal of Pharmacology, 48(6): 701–70523. Hong S., Kang Y. S., Yoon J., Kang U., Seong G., Kim C. Y., (2010) Drug attitude and adherence to anti-glaucoma medication, Yonsei Medical Journal, 51(2):261-26924. Mitsikostas D. D.,Rapoport A. M., (2015) New players in the preventive treatment of migraine, BMC Medicine, 13:27925. Cuevas C., Motuca M., Baptista T., Leon J., (2018) Skepticism and pharmacophobia toward medication may negatively impact adherence to psychiatric medications: a comparison among out patient samples recruited in Spain, Argentina, and Venezuela, Patient Prefer Adherence 12:301–31026. Farmakovijilans Derneği Web Sitesi Erişim tarihi: 01.02.2019, http://www.farmakovijilansdernegi.org27. Yağcıoğlu E.A., Yoca G., Karaca Ö.R. (2014). Investigation of the role of allelic variants of multidrug resistance gene (MDR1) on clozapine related leukopenia/agranulocytosis Schizophrenia Research, 153, s:189–190.28. Zonguldak Eczacı Odası, 2017, Rehber 52 Advers İlaç Reaksiyonları Hakkında Genel Bilgiler29. Pathak N., Shah H. A., Vaidya A., (2014) Clinical perspective of ayurceuticals challenges and opportunities for global health and wellness, Clinical Aspects of Foods and Nutraceuticals, Clinical Aspects of Functional Foods and Nutraceuticals, s.18-2330. Nair K., Dolovich L., Cassels A., McCormack J., Levine M., Gray J., Mann K., Burns S., (2002) What patients want to know about their medications: Focus group study of patient and clinician perspectives, Canadian Family Physician, 48(1): 104-11031. Kılıç C., (2006) Anksiyete bozuklukları: Özgül fobiler, Türk Psikiyatri Derneği Yayınları Bilimsel Çalışma Birimleri Dizisi, 4: 147-8232. McAllister N., Elshtewi M., Badr L., (2012) Pregnancy outcomes in women with severe needle phobia, The European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 162(2):149-5233. Aldemir S., Dalbudak E., Toğçu M., (2014) Rüzgar fobisi (Ancraofobi): Vak’a sunumu, Literatür Sempozyum Dergisi, 1 (4): 31-3334. Akarslan Z., Erten H., (2009) Diş hekimliği korkusu ve kaygısı, Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 33 (1):62-6835. Gündüz S., (2009) Dental fobisi olan hastalarda diğer anksiyete bozuklukları eştanısı, Psikiyatri Uzmanlık Tezi, İstanbul, s.33-4436. Andrews G., (2011) ‘I had to go to the hospital and it was freaking me out’: Needle phobic encounterspace, Health&Place, 17 (4): 875-88437. Mikahilu A., (2018) Healthcare System in developing countries, education and health, nosocomephobia, Health Care Current Reviews, 6: s:8338. Waxman D., (1978) Hospital phobia: a rapid desensitization technique, Postgraduate Medical Journal, 54: 328-330.39. Washington H., (2016) Limning the sematic frontier of informed consent, The Journal of Law, Medicine & Ethics, 44: 381-393.40. Ak S., Ak H., Kılıç C., (2013) Çok boyutlu kan-yaralanma fobisi envanteri geçerlik ve güvenirlik çalışması, Türk Psikiyatri Dergisi, 25 (1), 42-4941. Marks I.M., (1988) Blood-injury phobia: A review, American Journal of Psychiathry, 145:1207-13.42. Ünver S., Turan F.N., (2018) Ağrı korkusu ölçeği-III’ün türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Ağrı Dergisi, 30(1):18-2743. Ata B., (2017) Nicola Tesla Müzesi ve Türk ziyaretçileri, Milli Eğitim Dergisi, 214, 23-3644. Kesebir S., (2004) Depresyon ve somatizasyon, Klinik Psikiyatri Dergisi, (1): 14-1945. Onur E., Alkın T., Monkul S., Fidaner H., (2004) Panik-agorafobi spektrumu kavramı, Türk Psikiyatri Dergisi; 15 (3):215-22346. Görmez V., Meral Y., Örengül A., (2017) Emetofobi (Özgül kusma fobisi): Anksiyete bozuklukları ile ilişkisi ve tedavisinde bilişsel davranışçı yaklaşım, Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi 6(1):39−4847. Veale, D., (2009) Cognitive behaviour therapy for a specific phobia of vomiting, The Cognitive Behaviour Therapist, 2 (4): 272-288
Yıl 2019,
Cilt: 43 Sayı: 2, 209 - 219, 01.06.2019
Öz
Objective: Every
person fears but, if that fear gets more serious as a phobia and, affects
judgements about health and treatment decisions, life could be harder and it
could have negative outcomes. This study aims to review the fear of the using
medication and other fears in the health area. Fear is what makes human protect
him or herself, is a meaningful stimulant. But, fear could make these patients’
lives difficult to live with and sometimes it could make them reject the
treatment all together. In this article, it is aimed to demonstrate the term of
pharmacophobia as having the fear of the pharmacological medicine usage and,
other fears including health issues. In order to form this review study,
researches that are related with pharmacophobia and fear of treatments had been
investigated. By this way it is tried to explained the reasons and the impacts
of the fear towards medication and other fears regarding the healthcare.
Result and Discussion: Possible advers drug
reactions, media and internet’s negative posts, region and regional culture
effects could cause the fear situations. In order to ensure rational drug use,
enhance the drug compliance and improve the patient’s medical condition, it is
important to fight against the fear. Giving patients professional advice and
consultancy about medical treatment plans are found helpful aspects.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- KAYNAKLAR. Blackistons’ Gould Medical Dictionary, 19822. Schapira K., Kerr T.A., Roth M., (1970) Phobias and affective illness, British Journal of Psychiatry, 117, 25.3. Marks I.M., (1969) Fears and phobias , s. 3. London, Heinemann.4. Gazerani P., (2017) Pharmacophobia and pharmacophilia in analgesicuse, Future Medicine, 7(5), 341-344 5. Cuevas C., Leon J., (2017) Reviving research on medication attitudes for improving pharmacotherapy: Focusing on adherence, Psych other Psychosom, 86:73-796. Özçelikay G., (2001) Akılcı ilaç kullanımı üzerinde pilot bir çalışma, Ankara Eczacılık Fakültesi Dergisi, 30: 9-18.7. Wray R, Jupka K, Ross W, Dotson D, Whitworth A, Jacobsen H, (2007) How can you improve vaccination rates among older African Americans? Journal of Family Practise, 56 (11) 925-9298. Batman D., (2018) Gebe kadınların gebelikleriyle ilgili araştırdığı konular ve bilgi kaynakları; Nitel Bir Çalışma, Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(3):63-699. Dinç M, Tanoğlu A., (2015) Hasta ve Yakınları İçin Astım, Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği, İstanbul, s.26-2710. Öztürk S., (2016) Allerji ve Astımdan Korunma ve Kurtulma Yolları, Cinius Yayınları, İstanbul, s.85-8611. Oktay S. (2017), Gebelerin grip aşısı etkinliği hakkında bilgi düzeyleri ve görüşleri, Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi, Denizli, s.44-4712. Meyer FP , König K , Walther H., (1986) Need for blood level-oriented therapy with antiepileptic drugs in pregnancy, Zentral blatt fur Gynakologie, 108(8):494-50213. Karasu, Y, (2018) Şeker yükleme testine ne oldu? Medyanın halk sağlığı üzerine etkisi, Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Dergisi, 51 (1):54-5814. Kasar K., Kızılcı S., (2017) Oral antidiyabetik ilaç kullanım hataları ve etkileyen faktörler, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (3): 128-13715. Angermeyer MC, Matschinger H., (2004) Public attitudes towards psychotropic drugs: Have there been any changes in recent years pharmacopsychiatry?, 37(4):152-6.16. McHugh R.K., Whitton S.W., Peckham A.D., Welge J.A., Otto M.W., (2013) Patient preference for psychologicalvs pharmacologic treatment of psychiatric disorders: A meta-analytic review, The Journal of Clinical Psychiatry, 74(6):595-602.17. Mastrovich J., Pattterson R., Davison R., Harris K., (2001) Using test dose challenges to restore essential therapy in patients with idiopathic anaphylaxis and pharmacophobia: Report of a patient with idiopathic anaphylaxis and statin phobia, Allergy and Asthma Proceedings, 22(5): 303-30918. Lipowski Z.J., (1988) Somatisation: The concept and its clinical application, The American Journal of Psychiatry, 145(11):1358-6819. Öztürk S., (2016) Allerji ve Astımdan Korunma ve Kurtulma Yolları, Cinius Yayınları, s.85-8620. Reiner V., Giarratana N., Monti N.C.., Breitenbach A., Klaffenbach P., (2010) Rapidfilm: An innovative pharmaceutical form designed to improve patient compliance, International Journal of Pharmaceutics, 393 (1-2):55-6021. Şenel E., Topal F., Mansuroğlu C., Karabulur Y., (2016) Doksisiklin tedavisinin neden olduğu özofajit, Türk Dermatoloji Dergisi, 6(10), 122-124 22. Christudas M.J., Gupta B.S., Undela K., Isaac N. M., Ram D., Ramesh M., (2016) Assessment of impact of pharmacophilia and pharmacophobia on medication adherence in patients with psychiatric disorders: A cross-sectional study, Indian Journal of Pharmacology, 48(6): 701–70523. Hong S., Kang Y. S., Yoon J., Kang U., Seong G., Kim C. Y., (2010) Drug attitude and adherence to anti-glaucoma medication, Yonsei Medical Journal, 51(2):261-26924. Mitsikostas D. D.,Rapoport A. M., (2015) New players in the preventive treatment of migraine, BMC Medicine, 13:27925. Cuevas C., Motuca M., Baptista T., Leon J., (2018) Skepticism and pharmacophobia toward medication may negatively impact adherence to psychiatric medications: a comparison among out patient samples recruited in Spain, Argentina, and Venezuela, Patient Prefer Adherence 12:301–31026. Farmakovijilans Derneği Web Sitesi Erişim tarihi: 01.02.2019, http://www.farmakovijilansdernegi.org27. Yağcıoğlu E.A., Yoca G., Karaca Ö.R. (2014). Investigation of the role of allelic variants of multidrug resistance gene (MDR1) on clozapine related leukopenia/agranulocytosis Schizophrenia Research, 153, s:189–190.28. Zonguldak Eczacı Odası, 2017, Rehber 52 Advers İlaç Reaksiyonları Hakkında Genel Bilgiler29. Pathak N., Shah H. A., Vaidya A., (2014) Clinical perspective of ayurceuticals challenges and opportunities for global health and wellness, Clinical Aspects of Foods and Nutraceuticals, Clinical Aspects of Functional Foods and Nutraceuticals, s.18-2330. Nair K., Dolovich L., Cassels A., McCormack J., Levine M., Gray J., Mann K., Burns S., (2002) What patients want to know about their medications: Focus group study of patient and clinician perspectives, Canadian Family Physician, 48(1): 104-11031. Kılıç C., (2006) Anksiyete bozuklukları: Özgül fobiler, Türk Psikiyatri Derneği Yayınları Bilimsel Çalışma Birimleri Dizisi, 4: 147-8232. McAllister N., Elshtewi M., Badr L., (2012) Pregnancy outcomes in women with severe needle phobia, The European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 162(2):149-5233. Aldemir S., Dalbudak E., Toğçu M., (2014) Rüzgar fobisi (Ancraofobi): Vak’a sunumu, Literatür Sempozyum Dergisi, 1 (4): 31-3334. Akarslan Z., Erten H., (2009) Diş hekimliği korkusu ve kaygısı, Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 33 (1):62-6835. Gündüz S., (2009) Dental fobisi olan hastalarda diğer anksiyete bozuklukları eştanısı, Psikiyatri Uzmanlık Tezi, İstanbul, s.33-4436. Andrews G., (2011) ‘I had to go to the hospital and it was freaking me out’: Needle phobic encounterspace, Health&Place, 17 (4): 875-88437. Mikahilu A., (2018) Healthcare System in developing countries, education and health, nosocomephobia, Health Care Current Reviews, 6: s:8338. Waxman D., (1978) Hospital phobia: a rapid desensitization technique, Postgraduate Medical Journal, 54: 328-330.39. Washington H., (2016) Limning the sematic frontier of informed consent, The Journal of Law, Medicine & Ethics, 44: 381-393.40. Ak S., Ak H., Kılıç C., (2013) Çok boyutlu kan-yaralanma fobisi envanteri geçerlik ve güvenirlik çalışması, Türk Psikiyatri Dergisi, 25 (1), 42-4941. Marks I.M., (1988) Blood-injury phobia: A review, American Journal of Psychiathry, 145:1207-13.42. Ünver S., Turan F.N., (2018) Ağrı korkusu ölçeği-III’ün türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Ağrı Dergisi, 30(1):18-2743. Ata B., (2017) Nicola Tesla Müzesi ve Türk ziyaretçileri, Milli Eğitim Dergisi, 214, 23-3644. Kesebir S., (2004) Depresyon ve somatizasyon, Klinik Psikiyatri Dergisi, (1): 14-1945. Onur E., Alkın T., Monkul S., Fidaner H., (2004) Panik-agorafobi spektrumu kavramı, Türk Psikiyatri Dergisi; 15 (3):215-22346. Görmez V., Meral Y., Örengül A., (2017) Emetofobi (Özgül kusma fobisi): Anksiyete bozuklukları ile ilişkisi ve tedavisinde bilişsel davranışçı yaklaşım, Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi 6(1):39−4847. Veale, D., (2009) Cognitive behaviour therapy for a specific phobia of vomiting, The Cognitive Behaviour Therapist, 2 (4): 272-288
Toplam 1 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eczacılık ve İlaç Bilimleri |
| Bölüm | Derleme |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2019 |
| Gönderilme Tarihi | 6 Mart 2019 |
| Kabul Tarihi | 27 Nisan 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 43 Sayı: 2 |
Kaynak Göster
Kapsam ve Amaç
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, açık erişim, hakemli bir dergi olup Türkçe veya İngilizce olarak farmasötik bilimler alanındaki önemli gelişmeleri içeren orijinal araştırmalar, derlemeler ve kısa bildiriler için uluslararası bir yayım ortamıdır. Bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler supleman özel sayısı olarak dergide yayımlanabilir. Ayrıca, tüm farmasötik alandaki gelecek ve önceki ulusal ve uluslararası bilimsel toplantılar ile sosyal aktiviteleri içerir.