İzmir-Bornova Kırsalında Kentsel Alan Baskısı Altındaki Hayvancılığın Durumu ve Sürdürülebilirliği

Yıl 2018, Cilt: 15 Sayı: 3, 96 - 106, 15.09.2018

Halil Baki Ünal Turgay Taşkın Ramazan Cengiz Akdeniz

Öz

Günümüzde
geniş alanlara yayılmaya başlayan kentler, kentsel ve kırsal alanları bir arada
barındıran büyük yerleşim alanlarına dönüşmüş, bitkisel ve hayvansal üretim
alanları üzerindeki baskısını artırmıştır. Gelişmiş ülkeler, kentsel yayılmanın
baskısı altında kalan tarım alanları ile üretimin korunmasına ve
geliştirilmesine yönelik sürdürülebilir kentsel gelişim politikaları
oluşturmaya başlamışlardır. Türkiye’de ilgili yasal düzenlemelerle kentlerdeki
büyükşehir belediyeleri, kırsal ve kentsel alanların tamamında sorumlu haline
getirilmiş, kent kırsalındaki köyler mahalle statüsüne dönüştürülmüştür. Bu
bağlamda kırsaldaki hayvancılık işletmeleri, kentin hızla büyüme baskısı altına
girmiş ve aynı zamanda insan sağlığı ve çevre korunumuyla ilgili yasal
kısıtlamalarla karşı karşıya kalmıştır. Bu baskı ve kısıtlar hayvancılığın
sürdürülebilirliğini olumsuz yönde etkilemiştir. Bu çalışmada, İzmir ilindeki
kentleşme olgusunun Bornova ilçesi kırsalındaki mevcut hayvancılık faaliyetleri
üzerindeki etkileri araştırılmış, hayvancılığın sürdürülebilirliğine ilişkin
öneriler geliştirmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hayvancılık, kentsel alan, kırsal alan, büyükşehir belediyesi

Kaynakça

• Akseki, H, Meşhur, M.Ç., 2013. Kentsel Yayılma Sonucu Yapılaşmaya Açılan Verimli Tarım Alanları: Konya Kenti Deneyimleri. MEGARON, 8(3):165-174.
• Ayyıldız, M., Çiçek, A., Ayyıldız, B., 2016. 6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Kırsal Kesime Olası Etkileri. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, TARGİD Özel Sayı, 280-285.
• Bornova Belediyesi, 2018. Tarihçe. https://www.bornova.bel.tr/tarihce/ (Erişim: 16.01.2018)
• Bornova Kaymakamlığı, 2018. Tarihi ve coğrafik yapı. http://www.bornova.gov.tr/tarihi-ve-cografi-yapi, (Erişim: 16.01.2018)
• Can, M.F., Sakarya, E., 2012. Dünya ve Türkiye’de tarım ve hayvancılık kooperatiflerinin tarihsel gelişimi, iktisadi önemi ve mevcut durumu. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi 83(1): 27-36.
• Ermetin, O., 2011. Konya’da Hayvancılığın Mevcut Durumu, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. TMMOB Konya İl Koordinasyon Kurulu, I. Konya Kent Sempozyumu, 26-27 Kasım 2011, Konya, 2017-226.
• Gaziantep Kent Konseyi, 2015. Kent Planlama Kararları ve İlkeleri. İmar Altyapı Çalışma Grubu Genel Kurul Rapor Çalışması. 5. Genel Kurul: İmar ve Çevre, 26.03.2015 Gaziantep, 8s.
• Karacan, E., Karacan, S., Güngör, Y., 2016. Kırsal Turizm ve Alternatif Kırsal Turizm Hizmetleri. 5.Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu ve I. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu, 22-23 Nisan 2016, Doğu Akdeniz Üniversitesi Turizm Fakültesi, KKTC, 18s. http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/ ekaracan/bildiri/ ekaracan22.12.2016_14.39.04bildiri. pdf (Erişim:01.11.2017)
• Karaman, S., 2006. Hayvansal Üretimden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Çözüm Olanakları. KSÜ. Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(2): 133-139.
• Kiper, T., Korkut A., Yılmaz, E., 2011. Tekirdağ İli Şarköy İlçesi Bitkisel Üretim Durumunun Kırsal Turizme Etkisi. YYÜ Tarım Bilimleri Dergisi, 21(3): 235-243.
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, 2017. Kocaeli’de Sürdürülebilir Tarım Çalıştayı. 27 Eylül 2016 Kocaeli, Sonuç Raporu-2017, 47s.
• http://www.kandiralilar.com/mobil/haber/1513/tarim-calistayinin-sonuc-raporu-aciklandi.html. (Erişim:10.11.2017)
• İzmir Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü, 2018. İl Müdürlüğü Kayıtları. https://izmir.tarim.gov.tr/Sayfalar/ AnaSayfa.aspx (Erişim: 05.01.2018)
• Resmi Gazete, 1986. Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği. Yayım Tarihi: 02.11.1986, Sayı:19269, Ankara
• Resmi Gazete, 2000. 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu. Yayım Tarihi: 15.04.2000, Sayı:24021, Ankara
• Resmi Gazete, 2017. Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bölgeleri Yönetmeliği. Yayım Tarihi: 25 Kasım 2017, Sayı:30251, Ankara
• SPSS, 1999. Version 10.0. SPSS Inc., Wacker Drive, Chicago, IL, USA
• Tosun, D., Demirbaş, N., 2012. Türkiye’de Hayvancılık İhtisas Organize Sanayi Bölgelerinin Gelişimi ve Konunun Büyükbaş Hayvancılık Sektörünün Sorunları Açısından Değerlendirilmesi. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül 2012, Konya, 182-190.
• Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, 2015. VIII. Türkiye Ticaret ve Sanayi Şurası, 8 Nisan 2015, Ankara, 699s.
• Ünal, A., 2016. Kırsal ve Kentsel Alan Tartışmasında Belediyeler. Belediyelerin Kırsal Kalkınma Stratejileri, TBB-Türkiye Belediyeler Birliği Dergisi, Sayı:821-822, 51-53.
• Van Ticaret ve Sanayi Odası, 2013. Hayvancılık İşletmelerinin Şehir Dışına Çıkarılması İçin Kümelenme Modeli “Organize Hayvancılık Bölgesi. DAKA (Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı) -Organize Hayvancılık Projesi No: TRB2/13/DFD/0021, http://www.vantso.org.tr/ u/files/ ORGANIZE_HAYVANCILIK_ PROJESI-P3PIPBU_796.pdf (Erişim:10.11.2017)
• Yeşilada, A., Atabay Şanlı, G., 2016. Türkiye’de Tarım ve Agro-Sanayi: 2015 Sonrasında Doğrudan Yatırım Fırsatları, Ocak 2016 Tarım Sektörü Rapor Seri No:2, İstanbul, 104 s.
• Yenigül, S.B., 2016. Büyükşehirlerde Tarımsal Alanların Korunmasında Kentsel Tarım ve Yerel Yönetimlerin Rolü. MEGARON, 11(2): 291-299.
• Yörür, N., 2012. 1990 Sonrası Türkiye’de Uygulanan Kırsal Alan ve Tarım Politikaları Üzerine Genel Bir Değerlendirme. Planlama, 53 (3-4): 63-80. (https://slidex.tips/download/ 2012-3-4-issn- ayda-bir-yaynlanr-say-53) (Erişim:01.11.2017)
• Zengin, O., 2014. Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirmesi. Ankara Barosu Dergisi, 2: 92-116.