Öğretmen Adaylarının Uygulama Dersleri İle İlgili Yapılan Akademik Çalışmalarının İçerik Analizi

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 2, 281 - 294, 01.12.2013

Serkan Dinçer Tuğba Kapısız

Öz

Eğitimin niteliğini belirleyen faktörlerin en önemli basamaklarından biri olan öğretmenlerin yetiştirilmesi, eğitim tarihi boyunca birçok açıdan incelenmiştir. Öğretmen eğitiminin ilk aşamasında yer alan hizmet öncesi eğitim, kuram ve uygulama sürecinden oluşmaktadır. Bu bileşenlerden biri olan uygulama süreci, adayların mesleki gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. 2007 yılına kadar öğretmen adayları, mesleki uygulamalarını genel olarak eğitimlerinin birinci ve dördüncü sınıflarında yaparken, 2006 yılında eğitim fakülteleri programlarının yapılandırılması ile bu uygulamalarını büyük ölçüde son sınıflarında yapmaya başlamıştır. Bu yapılandırmadan önce, uygulama dersleri ile ilgili birçok problemle karşılaşılmış; yapılan düzenlemeler ile bu problemlerin bir kısmı çözüme ulaştırılmıştır. Yapılan bu düzenlemelere rağmen, öğretmen adayları hala uygulamalarla ilgili önemli problemler yaşamaktadır. Kurumlar arası koordinasyon ve rehberlik hizmetlerinin eksikliği, öğretmen adaylarının olumsuz tutuma sahip olması, yeterli uygulama sınıfı/ortamı sağlanamaması gibi faktörler bu problemlerin başında gelmektedir. Tespit edilen problemlerin belirli başlıklar altında toplanıp değerlendirilmesi ve çözüm üretilmesi, geleceğin öğretmeni olacak adayların sorumluluk, yeterlilik ve etik değerler kazanmasında önemli olacağı düşünülmektedir. Bu düşünceyle çalışmanın amacı “öğretmen adaylarının uygulama dersleri ile ilgili karşılaşılan sorunların tespiti ve çözüm üretilmesi” olarak belirlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, öğretmenlik uygulaması, hizmet öncesi eğitim

Content Analysis of Academic Research about Pre-Service Teachers’ Training Course

Öz

Training of teachers at the beginning of the factors affecting the quality of education has been investigated in many ways throughout the history of education. The first stage of the pre-service training of teacher education consists of theory and practice process; and the implementation process one of these components plays an important role in the development of prospective teachers’ profession. While until 2007 the prospective teachers practice in general their professional in the first and last education classes, in 2006 those implications have been started on a large scale in the last year due to the change in education programs of faculties. Before this configuration, there were a lot of problems related to the application courses; some of these problems came to an end with the regulations. Despite these regulations, nowadays the prospective teachers still face major problems about the implications. Factors such as lack of interagency coordination and guidance services, the negative attitude of prospective teachers, and lack of adequate implementation class/environment are the main reasons of this problem. The evaluation of the identified problems and finding solutions to these problems are being considered as important factors in acquiring the responsibility, competence and ethical values of the prospective teachers. The purpose of this study is to identify the encountered problems by evaluating the academic researches of prospective teachers about the implication classes and to find solutions to these problems

Anahtar Kelimeler

Pre-service teachers, teaching practice, pre-service education

Kaynakça

• Akbaşlı, S. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecinde gözlemledikleri ilköğretim denetçilerinin etkinliklerine ilişkin görüşleri. EJournal of New World Sciences Academy, 5(1), 58-70.
• Alaz, A. ve Birinci-Konur, K. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersine yönelik deneyimleri. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Anıl, D. ve Acar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin ölçme değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
• Arı, A. (2010). Öğretmen adaylarının ilköğretim programıyla ilgili eğitim fakültelerinde kazandıkları bilgi ve beceri düzeylerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 251- 274.
• Aydın, S., Selçuk, A., ve Yeşilyurt, M. (2007). Öğretmen adaylarının “Okul Deneyimi II” dersine İlişkin görüşleri (Yüzüncü Yıl Üniversitesi Örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 75-90.
• Baştürk, S. (2009). Investigating teaching practice course according to student teachers’ opinions. Elementary Education Online, 8(2), 439-456.
• Becit, G., Kurt, A. A., ve Kabakçı, I. (2009). Bilgisayar öğretmen adaylarının okul uygulama derslerinin yararlarına ilişkin görüşleri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 169-184.
• Birgin, O. ve Gürbüz, R. (2008). Sınıf öğretmenliği adaylarının ölçme ve değerlendirme konusundaki bilgi ve becerilerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 163-179.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E.,Karadeniz Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cansaran, A., İdil, Ö., ve Kalkan, M. (2006). Fen bilgisi eğitimi anabilim dallarındaki “Okul Deneyimi” uygulamalarının değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 83-99.
• Çermik, H., Doğan, B., ve Şahin, A. (2011). Öğretmen adaylarında iz bırakan öğretmenlerle yaşanılan deneyimlerin meslek tercihleri açısından incelenmesi. E-Journal of New World Sciences Academy, 6(4), 2675- 2688.
• Çetintaş, B., ve Genç, A. (2005). Almanca öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması derslerine ilişkin görüş ve deneyimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 75-84.
• Demircioğlu, İ. H. (2003). Tarih uygulama öğrencilerinin uygulama öğretmenleri ve uygulama okulları hakkındaki görüşleri: KTÜ Fatih Eğitim Fakültesi örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1),185-192.
• Demirli,C. ve Kerimgil, S. (2009). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi öğretmen adaylarının mesleklerine yönelik görüşleri. III. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu Bildiri Kitapçığı, 1(3), 59-64 Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Demirli, C., Kerimgil, S., ve Donmuş, V. (2012). Türkiye’deki bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleklerine yönelik görüşleri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 369 -388.
• Deniz, S. (2012). Okul uygulama öğretmenlerinin uygulama sürecindeki rol ve sorumlulukları üzerine düşünceler. E-Journal of New World Sciences Academy, 7(3), 898-909.
• Ermiş, H., Uygun, K., ve İnel, Y. (2010). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının Okul Deneyimi II dersi etkinliklerine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. International Conference on New Trends in Education and Their Implications Bildiri Kitapçığı, 673-681.
• Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlilik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
• Gökçe, E., ve Demirhan, C. (2005). Öğretmen adaylarının ve ilköğretim okullarında görev yapan uygulama öğretmenlerinin öğretmenlik uygulaması etkinliklerine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 43-71.
• Harmandar, M., Bayrakçeken, S., Kıncal, Y. R., Büyükkasap E., ve Kızılkaya, S. (2000). Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesinde “Okul Deneyimi” uygulaması ve sonuçlarının değerlendirilmesi. Millî Eğitim Dergisi, 148, 2- 6.
• Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi Örneği). Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
• Kiraz, E. (2001). Aday öğretmen-rehber öğretmen etkileşimi: Mesleki gelişimde diğer boyut. Eğitim araştırmaları, 1 (5), 85-92.
• Kiraz, E. (2002). Öğretmen adaylarının hizmet öncesi mesleki gelişiminde uygulama öğretmenlerinin işlevi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2(1), 183-196.
• Koç, C. ve Yıldız, H. (2012). Öğretmenlik uygulamasının yansıtıcıları: Günlükler. Eğitim ve Bilim, 37(134), 223-236.
• Kudu, M., Özbek, R., ve Bindak, R. (2006). Okul Deneyimi I uygulamasına ilişkin öğrenci algıları (Dicle Üniversitesi Örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 5(15), 99-109.
• Küçükahmet, L. (2007). 2006-2007 Öğretim yılında uygulanmaya başlanan öğretmen yetiştirme lisans programlarının değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 203-218
• MEB. (1982). XI. Milli Eğitim Şurası. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Metin, M. ve Demiryürek, G. (2009). Türkçe öğretmenlerinin yenilenen türkçe öğretim programlarının ölçme değerlendirme anlayışı hakkındaki düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 37- 51.
• Oğuz, A. (2004). Okul Deneyimi I dersinin öğretmen adayları üzerindeki etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 141-162.
• Oral, B. ve Dağlı, A. (1999). Öğretmen adaylarının okul deneyimine ilişkin algıları. Çağdaş Eğitim, 254, 18-24.
• Özdemir-Özden, D. ve Özden, M. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi yeterliklerini kazanma düzeylerinin belirlenmesi: Dumlupınar Üniversitesi Örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(22), 175-186.
• Paker, T. (2005). Öğretmenlik uygulamasında öğretmen adaylarının uygulama öğretmeni ve uygulama öğretim elemanının yönlendirmesiyle ilgili karşılaştıkları sorunlar. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitapçığı, 617- 620. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Reecer, M. (1995). Talking substance: Common curriculum and time together bring depth and direction to teacher discussions. American Educator, 19(2), 26-32.
• Seçer, Z., Çeliköz, N., ve Kayılı, G. (2010). Okul öncesi öğretmenliği okul uygulamalarında yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 128-152.
• Shants, D. (1995). Teacher education: Teaching innovation or providing an apprenticeship? Education, 115(3), 339-343.
• Şahin, İ., Erdoğan, A. ve Aktürk, A. O. (2007). Öğretmen adaylarının okul uygulamalarından doyumlarını yordayıcı faktörler. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17, 509-517.
• Şaşmaz-Ören, F., Sevinç, Ö. S., ve Erdoğmuş, E. (2009). Öğretmen adaylarının okul deneyimi derslerine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(58), 217- 246.
• Turgut, M., Yılmaz, S., ve Firuzan, A. R. (2008). Okul deneyimi uygulama sürecinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Bilim, Eğitim ve Düşünce Dergisi, 8(2), 1-26.
• Yılmaz, K., ve Altınkurt, Y. (2011). Öğretmen adaylarının eleştirel pedagoji ile ilgili görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Fakültesi Dergisi, 12(3), 195-213.
• YÖK. (1998). Fakülte-okul işbirliği, Yök Dünya Bankası Milli eğitim geliştirme projesi, hizmet öncesi öğretmen eğitimi. Ankara.
• Yüksel, M. (2008). Öğretim yöntem-tekniklerinin kullanımına etki eden faktörler. E-Journal of New World Sciences Academy, 3(3), 437-452.