Öğretmen Adaylarının Öz-Düzenleyici Öğrenme Becerilerine İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi

Yıl 2012, Cilt: 11 Sayı: 3, 777 - 795, 01.12.2012

Mehmet Nuri Gömleksiz Demet Demiralp

Öz

Betimsel nitelikteki bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının öz-düzenleyici öğrenme becerilerine ilişkin görüşlerinin cinsiyet, öğrenim görülen bölüm ve üniversiteye giriş puan türü değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde değişip değişmediğini ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu, Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Fen Bilgisi Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi, Matematik Öğretmenliği ve Resim-iş Öğretmenliği bölümlerinin dördüncü sınıflarında öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, üniversite öğrencilerinin öz-düzenleyici öğrenme becerilerini belirlemek üzere geliştirilen, Öz-düzenleyici Öğrenme Becerileri (ÖDÖB) Ölçeği kullanılmıştır. Cinsiyet değişkenine göre yapılan karşılaştırmalarda bağımsız gruplar t testi ile MWU testi, bölüm ve üniversiteye giriş puan türü değişkenlerine göre yapılan karşılaştırmalarda da Kruskal Wallis H testinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçlarında öğretmen adaylarının öz-düzenleyici öğrenme becerileri ölçeğinin “Güdülenme ve öğrenme için harekete geçme”, “Planlama ve amaç belirleme”, “Strateji kullanımı ve değerlendirme” ve “Öğrenmede bağımlılık” alt boyutları ile geneline ilişkin görüşlerinin cinsiyet değişkenine göre istatistiksel açıdan farklılaşmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte öğretmen adaylarının görüşlerinin, öğrenim gördükleri bölümlerine ve üniversiteye giriş puan türlerine göre anlamlı bir şekilde değiştiği ortaya çıkmıştır

Anahtar Kelimeler

Öz-düzenleme, Öz-düzenleyici öğrenme, Öğretmen adayları

An Assessment of Prospective Teachers' Views Toward Their Self-Regulated Learning Skills in Terms of Several Variables

Öz

The purpose of this descriptive study is to determine if prospective teachers’ views on self-regulated learning skills changed significantly in terms of gender, department and university entrance score type. Study group of the research comprised of fourth year prospective teachers enrolled at the departments of Classroom Teaching, Social Studies Teaching, Science Teaching, Turkish Language Teaching, Computer and Instructional Technologies, Primary Mathematics Education and Art Education in the Faculty of Education of Fırat University. Self-regulated Learning Skills Scale developed by Turan (2009) to determine university students’ self-regulated learning skills was used as the data collection tool. Independent samples t test and Mann Whtiney U test were utilized to compare prospective teachers’ views in terms of gender variable while Kruskal Wallis H was used in terms of department and university entrance score type. Results of the study revealed that prospective teachers’ views did not statistically differ toward in terms of motivation and action to learning, planning and determining aims, strategy using and assessment, and lack of self-directedness related to gender variable. It was determined that prospective teachers’ views differed significantly related to department and university entrance score type

Anahtar Kelimeler

Self-regulation, self-regulated learning, prospective teacher

Kaynakça

• Artino, A. R. & Stephens, J. M. (2006). Using social cognitive theory to predict students’ use of self-regulated learning strategies in online courses. Paper presented at the 37th Annual Conference of the Northeastern Educational Research Association, Kerhonkson, NY.
• Azevedo, R. & Cromley, J. G. (2004). Does training on self-regulated learning facilate students’ learning with hypermedia?. Journal of Educational Psychology, 96 (3), 523-535.
• Bodrova, E. & Leong, D. (2005). Self regulation: a foundation for early learning. Pricipal, 85 (1), 30-35.
• Boekaerts, M. & Niemivirta, M. (2005). Self-regulated learning: finding a balance between learning goals and ego-protective goals, M. Boekarters, P.R. Pintrich ve M. Zeidner (Ed), Handbook of Self Regulation. San Diego: Academic Press.
• Butler, D. L. (1998). The strategic content learning approach to promoting selfregulated learning: a report of three studies. Journal of Educational Psychology, 90 (4), 682- 697.
• Butler, D. L. (2002). Individualizing instruction in self-regulated learning. Theory into Practice, 2 (41), 81-92.
• Çullu, F. (2003). Aktif Öğrenmenin Yüklemeler, Başarı ile Hatırda Tutma Üzerindeki Etkileri ve Öğrenci Görüşleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demirci, C. (2003). Fen Bilgisi Öğretiminde Etkin Öğrenme Yaklaşımının Erişi, Tutum ve Kalıcılığa Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Elez, A. M. (2004). Etkin Öğrenme, Strateji Kullanımı, Matematik Başarısı, Güdü ve Cinsiyet İlişkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Eshel, Y. & Kohavi, R. (2003). Perceived classroom control, self-regulated learning strategies, and academic achievement. Educational Psychology, 23 (3), 249-260.
• Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive-developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906-911.
• Gürşimşek, I. (2002). Öğretmen adaylarında öğrenmeye ilişkin motivasyonel inançlar ve strateji kullanımı. Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, 8.
• Haşlaman, T. (2005). Programlama Dersi ile İlgili Özdüzenleyici Öğrenme Stratejileri ile Başarı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Heo, H. (2000). Theoretical underpinnings for structuring the classroom as selfregulated learning environment. Educational Technology Intentional, 2 (1), 31-51.
• İnan, H. (2003). İlköğretim Birinci Sınıfta Aktif Öğrenme Stratejilerinin Kullanımının Öğrenci Basarışına Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, ilköğretim Anabilim Dalı.
• İsrael, E. (2007). Özdüzenleme Eğitimi, Fen Başarısı ve Özyeterlilik, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kasap, H. (1996). İşbirlikli Öğrenme, Fen Başarısı, Hatırda Tutma, Öğrenci Yüklemeleri ve İsbirlikli Öğrenme Gruplarındaki Etkileşim, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kauffman, D. F. (2004). Self-regulated learning in web-based environments: Instructional tools designed to facilitate cognitive strategy use, metacognitive processing and motivational beliefs. J. Educational Computing Research, 30, 139-161.
• Ley, K. &Young, D. (2001). Instructional principles for self regulation. ETR & D., 49 (2), 93-103.
• Lizarraga, M. L. S. A., Ugarte, M. D., Cardelle-Elawar, M., Iriarte, M. D. & Baquedano, M. T. S. A. (2003). Enhancement of self-regulation, assertiveness and empathy. Learning and Instruction, 13, 423-439.
• Martin, J. (2004). Self-regulated learning social cognitive theory and agency. Educational Psychologist, 39 (2), 135-145.
• Masui, C. & De Corte, E. (1999). Enhancing learning and problem solving skills: Orienting and self-judging, the powerful and trainable learning tools. Learning and Instruction, 9 (6), 517-542.
• Memnun, D. S. (2003). Sekizinci Sınıf Olasılık Konularında Aktif Öğrenme Yöntemi ile Öğretimin Öğrenci Basarısı Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Orhan, F. (2008). Self-regulation strategies used in a practicum course: A study of motivation and teaching self-efficacy. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 251-262.
• Perels, F., Gürtler, T. & Schmitz, B. (2005). Training of self-regulatory and problem-solving competence. Learning and Instruction, 15, 123-139.
• Perry, N. E. & VandeKamp, K. J. O. (2000). Creating classroom contexts that support young children’s development of self-regulated learning. International Journal of Educational Research, 33, 821-843.
• Perry, N. E. & Drummond, L. (2002). Helping young students become selfregulated researchers and writers. The Reading Teacher, 56 (3), 298-310.
• Pintrich, R. R. (2000). The role of goal orientation in self-regulated learning. In M. Boekaerts, P. R. Pintrich, M. Zeidner (Eds), Handbook of Self- Regulation (pp, 451-501). San Diego, CA: Academic Press.
• Pokay, P. & Blumenfeld Phyllis, C. (1990). Predicting achievement early and late in the semester: the role of motivation and use of learning strategies. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 41-50.
• Purdie, N., Hattie, J. & Douglas, G. (1996). Student conceptions of learning and their use of self regulated learning strategies: A cross cultural comparison. Journal of Educational Psychology, 68 (1), 87-100.
• Raffaelli, M., Crockett, L. J. & Shen, Y. (2005). Developmental stability and change in self-regulation from childhood to adolescence. Journal of Genetic Psychology, 166, 1.
• Sağırlı, M. Ö. & Azapağası, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin öğrenmede özdüzenlemeyi öğrenme becerilerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42 (2), 129-161.
• Schmitz, B. & Wiese, B. S. (2005). New perspectives for the evaluation of training sessions in self-regulated learning: Time-series analyses of diary data. Contemporary Educational Psychology, Article in Press.
• Schunk, D. H. (1994). Self-regulation of self-efficacy and attributions in academic settings, D. Schunk, B. J. Zimmerman. (Der.). Self-Regulation of Learning and Performance. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Seyhan, G. (2003). İlköğretim II. Kademe 7. Sınıf Matematik Öğretiminde Aktif Öğrenme ve Geleneksel Öğretim Metodlarının Karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Turan, S. (2009). Probleme Dayalı Öğrenmeye İlişkin Tutumlar, Öğrenme Becerileri ve Başarı Arasındaki İlişkiler, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Üredi, I. & Üredi, L. (2005). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2), 250-260.
• Wolters, A. A. & Pintrich, P. R. (1998). Contextual differences in student motivation and self-regulated learning in mathmatics, english and social studies classrooms. Instructional Science. 26, 27-47.
• Zimmermann, B. J. (1989). A social cognitive view of self-regulated academic learning. Journal of Educational Psychology, 81, 329-339.
• Zimmerman, B. J. (1990). Self-regulated learning and academic achievement: An overview. Educational Psychologist, 25 (1), 3-17.
• Zimmerman, B. J. (1995). Self-regulation involves more than metacognition: A social cognitive perspective.Educational Psychologist, 30 (4), 217-221.
• Zimmerman, B. (2001). Theories of self regulated learning and academic achievement: an overview and analysis. Zimmerman B. ve Schunk D. (Eds), Self regulated learning and achievement theorical perspectives (2. ed.). London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory into Practice, 41 (2), 64-72.
• Zimmerman, B. J.; Bandura, A. & Martinez-Ponds, M. (1992). Self-motivation for academic attainment: The role of self-efficacy beliefs and personal goal setting. American Educational Research Journal, 29, 663-676.
• Zimmerman, B. J. & Martinez-Pons, M. (1990). Students differences in selfregulated learning: relating grade, sex and gifdetness to self efficacy and strategy use. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 51-59.