Investigation of Elite Basketball Players’ Tribune Effect Perception

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 75 - 96, 30.06.2019

Alper Yüce Olcay Salici

https://doi.org/10.25307/jssr.570590

Öz

The aim of this research is to
investigate spectators’ effect perception and their reflection on performance
of elite basketball players in Turkey. 133 male and 73 female athletes with age
average of 24.76 ± 5.47 participated in this research. In this study, a
questionnaire which is specifically designed by the researcher in a five point
likert scale type with the aim of collecting demographic information and
measuring the tribune perception and which consists of 27 questions in total
were used as a data collection method. In the analysis of the data obtained,
statistical analysis package program were used and percentage and frequency
analysis were used. In addition, as a
result of the normality test, it was found that the data were notparametric,
and the mean scores were analyzed by Mann Whitney U for paired comparisons and
Kruskall Walis test for multiple comparisons. In order to understand the meaning of the group which
was determined by this method in multiple comparisons, the reason of the
difference obtained with the help of post hoc test was the result of the
explanatory analysis.

The Cronbach’s Alpha
reliability analysis coefficient was found as 0.901. From the questions asked
in the questionnaire, it was found out that about 60% of the participants
stated that their performance will be affected positively if there is somebody
in the tribune that they value. However, from the questions regarding the
perception of tribune effect based on the fan size, it was found out that the
answers vary based on gender.

As a result, it was found out
that the tribune perception in elite athletes vary based on gender and
demographic characteristics and this issue needs more detailed analysis. 

Anahtar Kelimeler

Basketball, elite basketball players, tribune effect, fan effect, spectator effect

Elit Basketbolcuların Tribün Etkisi Algılarının İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı; ülkemizde faal olarak basketbol oynayan elit
sporcuların tribünde yer alan seyirci etkisinin oluşturduğu algıyı ve bunun
performansa yansımasını incelemektir. Çalışmaya yaş ortalaması 24.76 ± 5.47
olan, 133 erkek ile 73 kadın sporcu katılmıştır. Çalışmada veri toplama aracı
olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen demografik bilgileri toplayıcı ve
tribün algısını ölçmek için belirlenmiş 5’li likert cevap alternatifinde, 27
soru anket halinde kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi için
istatistik paket programından yararlanılmış ve yüzde frekans analizleri
kullanılmıştır. Ayrıca yapılan normallik testi sonucunda verilerin normal
dağılmadığı tespit edilmiş ve buna bağlı olarak sorulara verilen puan
ortalamaları ikili karşılaştırmalar için Mann Whitney U, çoklu karşılaştırmalar
için ise Kruskall Walis testi ile analiz edilmiştir. Çoklu karşılaştırmalarda
bu yöntemle tespit edilen anlamlılık durumunun hangi gruptan kaynaklandığını
anlayabilmek için de post hoc testi yardımı ile elde edilen farkın sebebini
açıklayıcı analizin sonucu, tablolardaki ortalama değerlerinin sağ yan
taraflarına harfler konularak aynı harf içeren değerlerde fark olmadığı ifade
edilmek istenmiştir. Kullanılan anketin
Crombach’s Alpha güvenilirlik katsayısı 0.901 olarak bulunmuştur. Ankette yer
alan sorulardan, tribünde değer verilen bir insanın bulunması halinde,
performansın nasıl etkileneceği sorusuna katılımcıların yaklaşık %60 oranında
olumlu etkileneceği yönünde cevaplar verdikleri tespit edilmiştir. Öte yandan
tribündeki taraftar sayısına bağlı algıyı ölçmek için sorulan sorularda elde
edilen cevapların, cinsiyete bağlı olarak değiştiği tespit edilmiştir. Sonuç olarak elit basketbolcularda tribün etkisi algısının başta cinsiyet
olmak üzere, farklı demografik özelliklere bağlı farklılıklar içerdiği ve bu
durumun daha detaylı analizlere muhtaç olduğu kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Basketbol, elit basketbolcular, tribün etkisi, taraftar etkisi, seyirci etkisi

Kaynakça

• Afacan, E. (2001). Futbolcuların profesyonellik anlayışları üzerine sosyolojik bir çözümleme (Manisa Örneği). Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Aktaş, İ. (2014). Farklı branşlarda spor yapan ve spor yapmayan bireylerin benlik saygisi ve risk alma düzeylerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Alp, H., ve Ergül, O. K., (2015). Yetiştirme yurtlarında kalan sosyal uyum problemi olan erkek çocukların uyum problemlerinin düzeltilmesinde takım sporlarından futbolun etkisi. International Journal of Human Sciences, 12(2),1522-1535. Doi:10.14687/ijhs.v12i2.3457.
• Ateş, C., Yıldız, Y., ve Yıldız, K. (2018). Profesyonel basketbol ve voleybolcuların antrenör iletişim beceri düzeyleri algısı ve sporcuların kaygı düzeylerinin araştırılması. Erciyes İletişim Dergisi akademia, 5(3), 40-52.
• Barth, K., ve Bosing, L. (2010). Basketbol öğreniyorum (Çev: Tanju Bağırgan, Çev. Ed. Y. Eskicioğlu).Ankara: Spor yayınevi ve kitabevi.
• Cerit, E., Gümüşdağ, H., Evli, F., Şahin, S., & Bastık, C. (2013). Elit kadın basketbol oyuncularının yarışma öncesi kaygı düzeyleri ile performansları arasındaki ilişki. Sport Sciences, 8(1), 26-34.
• Erdoğan, N., Zekioğlu, A., Dorak, F. (2014). Henbol antrenörlerine gore sporcuların performansını psikolojik yönden etkileyen faktörler nelerdir? Nitel çalışma. International Journal of Science Culture and Sport, Special Issue 1, 194-207. Doi: 10.14486/IJSCS89.
• Karakuş, S., & Kılınç, F. (2006). Postür ve sportif performans. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 309-322.
• Karamustafalıoğlu, N., Tomruk, N. B., & Alpay, N. (2004). İki uçlu mizaç bozukluğunda cinsiyet farklılıkları ve tedaviye yansımaları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5(1), 28-36.
• Karaküçük, S., & Başaran, Z. (1996). Stresle başa çıkmada rekreasyon faktörü. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(4), 55-64.
• Konter, E. (1998). Sporda psikolojik hazırlığın teori ve pratiği. Ankara: Bağırgan yayınevi.
• Küçük, V., ve Koç, H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10, 131-141.
• Moore, J.C., & Brylinsky, J.A. (1993). Spectator effect on team performance in college basketball. Journal of sport behavior, 16(2),77-84.
• Sarıipek, T. (2010). Basketbolcularda durumluk ve sürekli kaygı düzeylerinin lig sıralamasına göre değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Tiryaki, Ş.(2000). Spor psikolojisi; kavramlar, kuramlar ve uygulama. İstanbul: Eylül kitabevi ve yayınevi.
• Yazıcı, A. (2016). Profesyonel basketbol oyuncularında zihinsel dayanıklılık ve duygusal zekanın çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Yılmaz, Z., Çobanoğlu, G., Özçelik, İ.Y., ve Aktaş, Z. (2009). Profesyonel erkek basketbolcuların hedef yönelimleri ile maç başarısı arasındaki ilişkinin araştırılması. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 124-131.