İlköğretim 6. Ve 7. Sınıf sosyal bilgiler programlarında türk halk kültürü oğelerinin yeri ve önemi

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 3, 13 - 25, 01.09.2014

Namık Çençen Neval Akça Berk

Öz

Türk halk kültürü, yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş, kuşaktan kuşağa aktarılan bir değerler bütünüdür. Halk kültürü ürünleriyle yaşadıkları yöre arasında bir bağ vardır. Bu ürünlerin şekillenmesinde tarihi ve kültürel mirasın önemli bir rolü vardır. Türk kültür mirasının korunmasında ve yaşatılmasında ders programları ve kitaplarının önemli işlevleri bulunmaktadır. Bu makalede İlköğretim 6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Programlarında Türk halk kültürünün yeri ve önemi üzerinde durulmaktadır. Bu çalışma nitel bir araştırma olup veriler doküman incelemesi kullanılarak toplanmıştır. Bu bağlamda çalışmada Sosyal Bilgiler öğretim programlarında Türk halk kültürüyle ilgili genel amaç, kazanımlar, etkinlik örnekleri ve kazandırılması gereken beceriler vurgulanarak, programdaki işlenişi ve oranı üzerinde durulacaktır. Araştırmanın bulgularına göre; 6.sınıf Sosyal Bilgiler öğretim programında yer alan Türk halk kültürü öğeleri ile ilgili adı geçen kazanımlarla ilgili önerilen etkinliklerin dağılımları ve kazanımlarda yer alan Türk halk kültürünün oranları homojenlik göstermemekte, 7.sınıf Sosyal Bilgiler öğretim programında, Türk halk kültürü öğeleri sadece iki ünite içerisinde ele alınmakta, diğer üniteler içerisinde kültürel öğelere yer verilmemektedir. 

Anahtar Kelimeler

Türk Halk kültürü, Sosyal Bilgiler, Öğretim programı

The Place And The Importance Of The Turkish Folk Culture Items At The 6th And 7th Elementary Social Studies Curricula

Öz

Turkish Public Culture was shaped by the experience centuries and it is the whole of the values which are given from generation to new generations. There is a relationship between the products of public culture and the region they lived. Historical and cultural heritage have an important role in shaping these products. Curriculums and textbooks have also very important role to save Turkish Culture Heritage. The aim of this article is to present the place and importance of Turkish Folk Culture at the 6th and 7th grade Social Studies curricula. This is a qualitative research based on document analysis. In Social Studies curriculums, common objectives, implication, samples about Turkish Public Culture and the skills that must be acquired will be pointed out and the reflections to curriculum, of these components will be examined. The finding of this research are to show that there is no homogenity at the percentage of Turkish Folk Culture at the 6th grade Social Studies curriculum and also there are two unites including Turkish Folk Cultures elements and there are not cultural items at the other unites at the 7th grade Social Studies curricula. 

Anahtar Kelimeler

Turkish Folk culture, Social Studies, Curricula

Kaynakça

• Alakuş, A. O. (2004). Kültür Kavramı Tanımlamalarına İlişkin Bir Analiz. Milli Eğitim Dergisi, (164).
• Akay, A. S., (2006). “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Tarih Araştırmalarında Kaynak Olma Özelliği” Milli Folklor Dergisi, Yıl.17, Sayı:70, s:38-58
• Artun, E. (2000). Halk Kültürü ve Folklorun Türk Kültüründeki Yerine Kültürel Değişim ve Gelişim Açısından Bakış, Adana
• Halk Kültür Araştırmaları, Adana. _______ (2000). Küreselleşme Olgusu Karşısında Halk Kültürü, Çukurova Üniversitesi Halk Kültürü Türkoloji Araştırma Merkezi, Adana.
• Collıngwood, R.G.(1996). Tarih Tasarımı (Çev. Kurtuluş Dinçer), Ankara, 1996.
• Deveci, H. (2009). Sosyal Bilgiler Dersinde Kültürden Yararlanma: Öğretmen Adaylarının Kültür Portfolyolarının
• İncelenmesi, Elektronik Sosyal Bilgiler Dergisi, Bahar 2009, C.8, S.28 (001-019).
• Dikici, M. (2005). İdeal İdeoloji Ve Milli Ülkü, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Dundes, A. (2003). Halk Biliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar, Geleneksel Yayıncılık, Ankara.
• Dönmez, C; Yeşilbursa, C. C. (2011). Kültürel Miras Eğitiminin Öğrencilerin Somut Kültürel Mirasa Yönelik Tutumlarına
• Etkisi, İlköğretim Online, 13 (2), 425-442. Günay, U. (1999). Osmanlı İmparatorluğu ve Türk Halk Kültürü, Osmanlı Kültür ve Sanat, C:9, Ankara.
• Gürgil, F. (2011). “İlköğretim Sosyal Bilgiler Programında Halk Kültürünün Yeri: İlköğretim Öğrencilerinin Halk Kültürü
• Dersi Uygulamalarına İlişkin Görüşleri” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara. Güvenç, B. (1994). İnsan ve kültür. Remzi Kitapevi.
• _________(1994). Türk Kimliǧi: Kültür tarihinin Kaynakları. Kültür Bakanlığı.
• Kafesoğlu, İ. (2005). Türk Millî Kültürü, Ötüken Yayınları, İstanbul.
• Kolaç, Emine. (2009). "Somut olmayan kültürel mirası koruma, bilinç ve duyarlılık oluşturmada Türkçe eğitiminin önemi." Millî Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of Cultural Studies) Yıl:21, Sayı: 82.
• Kutlu, M. (2009). Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunmasında Eğitime Yönelik İlk Adım: Halk Kültürü Dersi. Milli
• Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of Cultural Studies) Yıl:21, Sayı: 82. Mıchaelis, J.U; Garcia, J. (1996). Social Studies For Children a Guide to Basic İnstruction (Eleventh edition), Boston.
• MEB, İlköğretim Halk Kültürü Dersi 6. Sınıf Öğretim Programı, Ankara, 2006.
• MEB, İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 6-7. Sınıf Öğretim Programı, Ankara, 2005.
• MEB, Milli Eğitim Temel Kanunu. http: //mevzuat.meb.gov.tr/ html/ 88.html adresinden 15.10. 2009 tarihinde alınmıştır.
• Oğuz, M. Ö ve diğerleri (2005). Türkiye’de 2004 Yılında Yaşayan Geleneksel Meslekler, Gazi Üniversitesi Türk Halk Bilimi
• Araştırma Uygulama Merkezi Yayını, Ankara. Oğuz, M. Ö. (2008). Türkiye’nin Somut Olmayan Kültürel Mirası, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara
• Oğuz, M.Ö.(2009). Somut Olmayan Kültürel Miras ve Kültürel İfade Çeşitliliği. Milli Folklor Dergisi (International and Quarterly Journal of Cultural Studies) Yıl:21, Sayı: 82.
• Ong, W. (1995). Sözlü ve Yazılı Kültür / Sözün Teknolojileşmesi (Çev. Sema Postacıoğlu Banon), İstanbul.
• Safran, M. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretimine Bakış (Özel Öğretim Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi, Pegem Akademi, Ankara.
• Smıth, A. D. (2002). Ulusların Etnik Kökeni (Çev. S. Bayramoğlu, H. Kendir), İstanbul.
• Tezcan, M. (2008). Kültürel Antropoloji, Maya Akademi Yayınları, Ankara.
• Thompson, P. (1999). Geçmişin Sesi (Çev. Şehnaz Layıkel), İstanbul.
• Turhan, M. (1994). Kültür Değişmeleri (Sosyal Psikoloji Bakımından Bir Teknik), Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi
• Vakfı Yayınları, İstanbul. Türk http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bilimsanat&view=bilimsanat&kategoriget=terim&kelimeget=K%C3%BClt%C3%B Cr&hngget=md internet sitesinden alınmıştır. Ünal, F. (2013). İlköğretim Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Yer Alan Halk Kültürü Öğelerinin Değerlendirilmesi. Adıyaman
• Üniversitesi Sosyal bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:6, Sayı:14. Yeşilbursa, C. C. (2011). Sosyal Bilgilerde Miras Eğitiminin Öğrencilerin Somut Kültürel Mirasa Karşı Tutumlarına ve Akademik Başarılarına Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim
• Dalı Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara. Yıldırım, A.; Şimşek, H. ( 2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara.
• Yıldırım, D. (1998). Sözlü Kültür Ve Folklor Kavramları Üzerine Düşünceler, Türk Bitiği, Ankara, 1998. tarihinde