ЧЫЛДЫР В КОНЦЕ XVI-ГО И В НАЧАЛЕ XVII-ГО ВЕКОВ, РЫБНАЯ ПРОМЫШЛЕННОСТЬ В ЭЯЛЕТЕ НАМ-И ДИГЕР АХЫСХА

Yıl 2016, Sayı: 29, 199 - 217, 24.03.2016

Iasha Bekadze

https://doi.org/10.17498/kdeniz.37784

Öz

В настоящей статье анализируется состояние рыболовства в провинции Чылдыр (Ахыска) в конце XVI – начале XVII века. Материалом исследования послужили «Пространный реестр Гюрджинстанского вилаета», датированный 1595 годом, и “Краткий реестр владений и доходов в провинции Чылдыр”, датированный 1590-1622 годами. Согласно записям реестров, нами был исследован «ушр-и махи шикар» (десятинный налог на рыбу), взимаемый с рыболовов в санджаках указанной провинции. Объектом специального исследования явились статьи о налогах на рыбу и рыбной торговле в османских законах. В исследовании представлена и информация о реках и озерах провинции Чылдыр. В статье приводятся также рассуждения Эвлия Челеби и Катиба Челеби о рыболовах и рыбах.

Anahtar Kelimeler

рыбная промышленность, провинция Чылдыр (Ахыска), «Пространный реестр», «Краткий реестр владений и доходов», «ушр-и махи шикар» (десятинный налог на рыбу.

XVI. YÜZYIL SONU -XVII. YÜZYIL BAŞLARINDA ÇILDIR, NÂM-I DİĞER AHISKA EYÂLETİ'NDE BALIKÇILIK SANAYİSİ

Öz

Makalemizde, 1595 tarihli "Defter-i Mufassal Vilâyet-i Gürcistân" ve 1590-1622 tarihli “İcmal-i Defter-i Vilâyet-i Çıldır” tahrir defterleri kayıtlarına göre XVI. yüzyılın sonu ve XVII. Yüzyıl başlarında Çıldır Eyâleti'ndeki balıkçılık konusu ele alınmış ve eyalet sancaklarından "öşr-i mâhî şikar" adı altında toplanan balık vergileri defter kayıtları esasında incelenmiştir. Makalemizde, Osmanlı kanunnâmelerinde yer alan balık öşrü ve ticareti ile hükümler de araştırılmıştır. Araştırmamızda bölgenin akarsuları ve gölleri hakkında da bilgiler verilmiştir. Ayrıca bu çalışmada Evliyâ Çelebi ve Katip Çelebi’nin balık ve balıkçılar konusundaki fikirlerine de yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Balıkçılık Sanayisi, Çıldır (Ahıska) Eyâleti, Tahrir Defteri, İcmal Defteri, Öşr-i Mahî Şikar

FISH INDUSTRY IN CHILDIR PROVINCE (ALSO CALLED AHISKA) BETWEEN LATE 16TH AND EARLY 17TH CENTURIES

Öz

This study has discussed the fishery subject in the Childir province between late 16th and early of 17th centuries, according to the records of the “Georgia Province Great Book” which dates back to 1595 and the “Short (Ijmal) of Çıldır Province” which dates back to 1590-1622. Furthermore, the study has analyzed the fish tax which was collected from state`s sanjaks under the name of “Fish Hunting Tax” based on the books, which were mentioned above. This article has also investigated about provisions of fish tax (ushr) and fish trade in the records of the Ottoman. This study also gives information about the region's rivers and lakes. Evliya Çelebi and Katip Çelebi's ideas on fishing and fishermen are also included.

Anahtar Kelimeler

Fishing Industry, Çıldır Province (Ahıska region of Georgia), Book of Register, Book of Ijmal, Fish Hunting Tax (Ushr)