Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

MENTALIY AND CULTURE OBSERVED DURING TRADITIONAL HOLIDAYS (according to ethnographic materials on Adjara)

Yıl 2019, Sayı: 42, 98 - 105, 30.06.2019
https://doi.org/10.17498/kdeniz.549741

Öz

The problems with political and socio-religious life have arisen in Adjara, the historical community of Georgia, since the late Middle Ages. The internal development of culture has further deteriorated during the rule of Russians and Communist atheism, when the ideological machine became active, claiming that allegedly „the Adjarian is not Georgian“. This situation could not replace those socio-psychological factors, which ensured the development in accordance with national-ethnic sign. This is also confirmed by discovered ethnographic material on Georgian traditional holidays full of numerous rituals („Kvirikoba“, „Lazaria“, „New Year“, „Shuamtoba“, „Chkvanaroba“, „Kvishinaroba“, „Mareteloba“, „Chalaoba“) (using the comparative method, we apply to the realities reflecting the regularities of the self-consciousness function and ethnic feelings in everyday life and social relations of returnees settled in Ianeti). The results of a complex and ethnohistorical study of new and the latest ethnographic material on the villages of Didachara, Skhalta, Khikhani and Mareti Valley are as follows: 1. Despite the fact that the imposed circumstances brought from another religion established the ethno-national lifestyle in accordance with the developments, the benchmark of national consciousness is not close to the dangerous points in Adjara. Sense of national identity among the deportees after settling in Ianeti was low (they used to say that they are of Meskhetian nationality or Georgian Muslims); 2. From the outset, the Georgian mentality has come to realize that freedom of religion is not only the rights, freedom or declarations, but also the need for preserving the own traditional religious knowledge, fitting it with the imposed belief and responsibilities. Thus, the goal of foreigners to change the mentality made the Georgians even strengthened the will of Georgians to maintain the social and spiritual balance („come to Gamonatlevi, Gonio, Skhalta“, „always remember that Oshki, Tbeti and Khakhuli are our places“); 3. During the Communist regime, they occasionally changed the names of these holidays, and they were celebrated on non-working days established by the Government. They were aimed at maintaining faith and Georgian traditions and customs; 4. The need for holidays is explained by the principles of „awaiting“ and „cause-and-effectiveness“. The approach is as follows: „If you want to have a healthy and prosperous life, you have to be in faith and devote your several days to the service of God“ your several days not regret God“; 5. Religious and folk festivities, along with the strengthening the unity, have been the guarantee of the preservation of a moral and ethical lifestyle that we inherited from our ancestors. The study confirms the full preservation of Georgian mentality in the Mareti Valley 

Kaynakça

  • gvrit'ishvili, d., (1995), peodaluri sakartvelos sotsialuri urtiertobis ist'oriidan, gamomtsemloba „metsniereba“, tbilisi.
  • topchishvili, r.,khutsishvili, k,. gujejiani, r., (2010), teoriuli etnologia, tbilisis iv. javakhisvilis sakhelobis sakhelmts'ipo universit'et'is gamomtsemloba, tbilisi.
  • lomsadze, sh., (2000), meskhebi da meskheti, gamomtsemloba „universali“, tbilisi.
  • nizharadze, sh., (1961), kartuli enis zemoach'aruli dialekt'i, gamomtsemloba „metsniereba“, tbilisi.
  • put'k'aradze, t'., kamushadze, g., shavianidze, d., (2009), ianeteli meskhebi (lingvo-k'ult'uruli asp'ekt'ebi). ak'ademik'os sergi jikias dabadebis 110 ts'listavisadmi midzghvnil sametsniero-resp'ublik'ur k'onperentsia, shromebi, gamomtsemloba „akhaltsikhis universit'et'i“, akhaltsikhe.
  • ghavtadze, g., shavianidze, d., (2017), kartvelta saojakho-satemo qopis ek'onomik'uri sapudzvlebi da shinaarsi (svanetis akhali etnograpiuli masalebis mikhedvit), meore saertashoriso k'onperentsia, „tanamedrove ganvitarebis ek'onomik'uri samartlebrivi da sotsialuri, p'roblemebi.
  • http://atsu.ed¬u.e/EJournal/BLSS/eJournal/Papers/GavtadzeGeorge.pdf
  • Shavianidze, D., Kamushadze, G., (2015)), Gürcü ve Türk Dillerinin Kültürel Dil Bilimi Etkileşimleri (Acara Şivesi’nin¬ Kayıtlarına Göre). TÜRKOLOGİYA. N1, 2015, BAKI.
  • p'avle motsikuli: „mihbadzet mat, romlebits rts'menita da motminebit imk'vidreben qvela danap'irebs“. Htt¬ps://ww¬w.jw.org/ka/p'ublik'atsiebi/ts'ignebi/namdvili-rts'mena/ra-aris-rts'me¬na/

МЕНТАЛЬНОСТЬ И КУЛЬТУРА, СОХРАНЁННАЯ В ТРАДИЦИОННЫХ ПРАЗДНИКАХ (По этнографическим материалам Аджарии)

Yıl 2019, Sayı: 42, 98 - 105, 30.06.2019
https://doi.org/10.17498/kdeniz.549741

Öz

В исторической общине Грузии – Аджарии с периода средневековья настали политические и социально-религиозные проблемы бытья. Внутреннее развитие культуры ещё больше затруднилось со времён Российского правления и период коммунистического атеизма. Активно работала идеологическая машина, что „аджарцы не грузины“. Исторически сложившая ситуация не смогла вытеснить те социально-психологические факторы, которые обеспечили соответствующие национально-этническим признаки развития культуры. Собранные этнографические материалы о богатых ритуалах грузинских традиционных праздников („квирикоба“, „лазариа“, „новый год“, „шуамтоба“, „чкванароба“, „квишинароба“, „маретелоба“, „чалаоба“) подтверждают изложенные выводы в нижеследующем исследовании (в исследовании методом сравнения изучалось битье и социальные взаимоотношения репатриантов, живущих в с. Ианети. Закономерности функции самосознания отражают этническое настроение и реальность). Выводы. комплексно изученных этно-исторических исследований, сделанные на основе новых и новейших материалов в селениях Дидаджара, Схалти, Хихани и Марети, таковы: 1. Несмотря на то, что внедренные чужие религиозные обстоятельства сформировали соответствующее сознание этно-национальном укладе, национальное самосознание в Аджарии не стоит у опасного предела. В момент переселения депортированных в с. Ианети, национальное самосознание было невысоким (о собственной национальности говорили, что они месхи, или грузинские мусульмане); 2. Грузинская ментальность тотчас же осознала, что религиозная свобода является не только правом, свободой или признанием, но и соотношением собственного традиционно-религиозного знания с навязанной религией и обязанностями. Таким образом, цель чужих, изменить ментальность, всё больше укрепляла социальное и духовное равновесие Грузин („Приходи в Гамонатлеви, Гонио, Схалта“; „Всегда помним Ошки, Тбети, Хахули наши“). 3. Иногда формоизмененые, но сохраненные по суть праздники, переданные через поколения, при коммунистическом режиме со стороны жителей проводились под другим именем в отведенные правительством выходные дни. Цель, такого мероприятия была сохранение веры и грузинского видения. 4. Необходимость праздников объясняются подходами „ожидания“ и «причинно-следственных» принципов. Подход такой: „для здорового, обильного бытия ты должен быть в вере, выделить несколько дней для богослужения“. Нарушение традиционных „устойчивых норм“, ритуальных запретов были вызваны социально-культурным положением среды. 5. Религиозные и народные праздники, наряду с укреплением единства, были гарантами сохранения оставленных предками нравственноморального уклада жизни. Исследованием подтверждается полное сохранение грузинского менталитета в ущелье Марети. 

Kaynakça

  • gvrit'ishvili, d., (1995), peodaluri sakartvelos sotsialuri urtiertobis ist'oriidan, gamomtsemloba „metsniereba“, tbilisi.
  • topchishvili, r.,khutsishvili, k,. gujejiani, r., (2010), teoriuli etnologia, tbilisis iv. javakhisvilis sakhelobis sakhelmts'ipo universit'et'is gamomtsemloba, tbilisi.
  • lomsadze, sh., (2000), meskhebi da meskheti, gamomtsemloba „universali“, tbilisi.
  • nizharadze, sh., (1961), kartuli enis zemoach'aruli dialekt'i, gamomtsemloba „metsniereba“, tbilisi.
  • put'k'aradze, t'., kamushadze, g., shavianidze, d., (2009), ianeteli meskhebi (lingvo-k'ult'uruli asp'ekt'ebi). ak'ademik'os sergi jikias dabadebis 110 ts'listavisadmi midzghvnil sametsniero-resp'ublik'ur k'onperentsia, shromebi, gamomtsemloba „akhaltsikhis universit'et'i“, akhaltsikhe.
  • ghavtadze, g., shavianidze, d., (2017), kartvelta saojakho-satemo qopis ek'onomik'uri sapudzvlebi da shinaarsi (svanetis akhali etnograpiuli masalebis mikhedvit), meore saertashoriso k'onperentsia, „tanamedrove ganvitarebis ek'onomik'uri samartlebrivi da sotsialuri, p'roblemebi.
  • http://atsu.ed¬u.e/EJournal/BLSS/eJournal/Papers/GavtadzeGeorge.pdf
  • Shavianidze, D., Kamushadze, G., (2015)), Gürcü ve Türk Dillerinin Kültürel Dil Bilimi Etkileşimleri (Acara Şivesi’nin¬ Kayıtlarına Göre). TÜRKOLOGİYA. N1, 2015, BAKI.
  • p'avle motsikuli: „mihbadzet mat, romlebits rts'menita da motminebit imk'vidreben qvela danap'irebs“. Htt¬ps://ww¬w.jw.org/ka/p'ublik'atsiebi/ts'ignebi/namdvili-rts'mena/ra-aris-rts'me¬na/

GELENEKSEL BAYRAMLARDA MUHAFAZA EDİLEN MENTALİTE VE KÜLTÜR (Acara Etnografik Malzemelerine Göre)

Yıl 2019, Sayı: 42, 98 - 105, 30.06.2019
https://doi.org/10.17498/kdeniz.549741

Öz

Gürcistan’ın tarihi bölgesi
Acara’da Orta Çağlardan itibaren siyasi, sosyal ve dini sorunlar ortaya
çıkmıştır. Komünizm ve ateizm döneminde kültürel gelişmeler daha da zorlaştı.
Tarih boyunca oluşan sosyal ve psikolojik durum ulusal ve etnik açıdan sağlanan
gelişmelerin yerini tutamadı. Ritüellerle dolu geleneksel Gürcü şenlikler
(“Kvirikoba”, “Lazaria”, “Akhali Tseli”, “Şuamtoba”, Çkvanaroba”, Kvişnaroba”i
Mareteloba”, “Çalaoba”) üzerine yapılan araştırmalar sonucunda elde edinilen
bilgiler yukarıda bahsedilen tespitleri onaylamaktadır. Didacara, Skhalta,
Khihani köyleri ile Mareti Vadisi’nde yapılan araştırmalar sonucunda elde
edilen yeni etnografik malzemelere göre şu tespitler yapılabilir: 1. Farklı bir
din tarafından oluşan durum dolayısıyla etnik ve milli hayattaki gelişmeler
duruma uygun olmasına rağmen, Acara’da ulusal öz-bilinç ölçütü kritik seviyede
değildir. İaneti’ye yerleşen ve sürgünden geri dönen kişiler arasında ilk
aşamada ulusal öz-bilinç seviyesi düşüktür (Kendilerini Meskhi veya Müslüman
Gürcü olarak tanımlamaktaydılar).
2. Gürcü
zihniyeti baştan beri din özgürlüğünün yalnız hak, özgürlük veya tanınmalar
şeklinde olmayacağını kendi geleneksel din kurallarının uygulanan yeni inanç ve
yükümlülüklerle uydurulacağını anlamıştı.
3. Bazen
şekli değiştirilen, ancak aynı anlamı taşıyan ve nesilden nesle taşınan
şenliklerin isimleri Komünist rejim döneminde halk tarafından bilerek
değiştirilirdi ve hükümetin belirlendiği tatil veya bayram günlerine denk
getirilirdi.
4. Şenliklerin gerekliliği “bekleme” ve “sebep ve sonuç”
prensiplerine göre açıklanabilir. Yerlilerin yaklaşımlarına göre,sağlıklı
kalmak ve uzun bir yaşam için bir kaç gün Tanrı’na hizmet etmek ve dindar olmak
gerekir”.
5. Atalar tarafından birliğin pekiştirilmesi için miras
olarak bırakılan dini bayramlar ve şenlikler ahlaki ve manevi yaşam tarzını
sürdürmek için bir garanti oldu. 
Araştırmalara göre Mareti
vadisinde Gürcü zihniyetinin tamamen muhafaza edildiği tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • gvrit'ishvili, d., (1995), peodaluri sakartvelos sotsialuri urtiertobis ist'oriidan, gamomtsemloba „metsniereba“, tbilisi.
  • topchishvili, r.,khutsishvili, k,. gujejiani, r., (2010), teoriuli etnologia, tbilisis iv. javakhisvilis sakhelobis sakhelmts'ipo universit'et'is gamomtsemloba, tbilisi.
  • lomsadze, sh., (2000), meskhebi da meskheti, gamomtsemloba „universali“, tbilisi.
  • nizharadze, sh., (1961), kartuli enis zemoach'aruli dialekt'i, gamomtsemloba „metsniereba“, tbilisi.
  • put'k'aradze, t'., kamushadze, g., shavianidze, d., (2009), ianeteli meskhebi (lingvo-k'ult'uruli asp'ekt'ebi). ak'ademik'os sergi jikias dabadebis 110 ts'listavisadmi midzghvnil sametsniero-resp'ublik'ur k'onperentsia, shromebi, gamomtsemloba „akhaltsikhis universit'et'i“, akhaltsikhe.
  • ghavtadze, g., shavianidze, d., (2017), kartvelta saojakho-satemo qopis ek'onomik'uri sapudzvlebi da shinaarsi (svanetis akhali etnograpiuli masalebis mikhedvit), meore saertashoriso k'onperentsia, „tanamedrove ganvitarebis ek'onomik'uri samartlebrivi da sotsialuri, p'roblemebi.
  • http://atsu.ed¬u.e/EJournal/BLSS/eJournal/Papers/GavtadzeGeorge.pdf
  • Shavianidze, D., Kamushadze, G., (2015)), Gürcü ve Türk Dillerinin Kültürel Dil Bilimi Etkileşimleri (Acara Şivesi’nin¬ Kayıtlarına Göre). TÜRKOLOGİYA. N1, 2015, BAKI.
  • p'avle motsikuli: „mihbadzet mat, romlebits rts'menita da motminebit imk'vidreben qvela danap'irebs“. Htt¬ps://ww¬w.jw.org/ka/p'ublik'atsiebi/ts'ignebi/namdvili-rts'mena/ra-aris-rts'me¬na/
Toplam 9 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Daviti Shavianidze 0000-0002-0568-1226

Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2019
Gönderilme Tarihi 5 Nisan 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Sayı: 42

Kaynak Göster

APA Shavianidze, D. (2019). MENTALIY AND CULTURE OBSERVED DURING TRADITIONAL HOLIDAYS (according to ethnographic materials on Adjara). Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi(42), 98-105. https://doi.org/10.17498/kdeniz.549741