ÖĞRETMEN ADAYLARININ AKADEMİK ERTELEME DAVRANIŞI İLE ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ KARŞILAŞTIRMALI

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 3, 1311 - 1330, 15.09.2015

Neşe Kutlu Murat Gökdere Recep Çakır

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının akademik erteleme düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını belirlemek, akademik erteleme eğilimi ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlar arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını incelemektir. Araştırmanın örneklemini Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde öğrenim görmekte olan 722 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Aitken (1982) tarafından geliştirilen Balkıs (2006) tarafından uyarlanan “Akademik Erteleme Ölçeği" ile Üstüner (2006) tarafından geliştirilen “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre akademik erteleme davranışı ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlar arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Öğretmen adaylarının akademik erteleme eğilimi; mezun olunan lise türüne göre anlamlı bir farklılık gösterirken, öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ise mezun olunan lise türüne ve ailesinde öğretmenlik mesleği yapan birinin bulunma durumuna göre farklılık göstermediği görülmüştür. Öğretmen adaylarının davranışlarındaki erteleme eğilimi düzeyinin azaltılması ve bu doğrultuda öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını artırmak için etkili zaman yönetimi, planlı çalışma gibi sosyal beceri kazandırmaya yönelik grup çalışmalarının düzenlenmesinin yararlı olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Akademik erteleme, öğretmenlik mesleğine yönelik tutum, öğretmen adayları

THE RELATIONSHIP BETWEEN PROSPECTIVE TEACHERS' ACADEMIC PROCRASTINATION BEHAVIOR AND THEIR ATTITUDE TOWARDS TEACHING AS A PROFESSION

Öz

The purpose of this study is to investigate whether or not there would be a significant relationship between prospective teachers’ academic procrastination behavior and attitudes toward teaching as a profession and whether or not it varies in terms of some variables. The sample group in this research is comprised of 722 prospective teachers who are studying in Amasya University Faculty of Education. “Academic Procrastination Scale” and “Scale of Attitude toward Teaching Profession” was used as a means of data collection tool in this research. According to the results of this research, a significant negative relation was found between academic procrastination behavior and attitudes toward teaching as a profession. Whereas academic procrastination tendency of prospective teachers shows a significant difference according to the type of high school graduated from, attitudes toward teaching as a profession varies depending on the type of high school graduated from and number of people makes teaching as a profession in family. It is also found that academic procrastination and attitudes toward teaching as a profession is differed according to the gender variable. It is suggested that the organization of group studies such as effective time management, and planned study for the acquisition of social skills would be useful to decrease the tendency of academic procrastination in prospective teachers’ behaviors and accordingly, to increase their positive attitude toward teaching as a profession.

Anahtar Kelimeler

Academic procrastination, attitude toward teaching profession, prospective teachers

Kaynakça

• Aksoy, M. (2010). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Muğla Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 , 197- 212.
• Aydoğan, D. (2008). Akademik Erteleme Davranışının Benlik Saygısı, Durumluluk Kaygı ve Öz- yeterlilik İle Açıklanabilirliği. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi Ankara.
• Balkıs, M. (2006). Öğretmen Adaylarının Davranışlarındaki Erteleme Eğiliminin, Düşünme ve Karar verme tarzları ile ilişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı Doktora Tezi.
• Balkıs, M., Duru, E., Buluş, M., Duru, S. (2006). Üniversite Öğrencilerinde Akademik Erte- leme Eğiliminin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Ege Eğitim Dergisi, 2 (7), 57-73.
• Baysal, A.C. (1980). Tutum Kavramına Kuramsal ve Uygulamalı Bir Yaklaşım ve İşletme- lerde İşle İlgili Tutumlar Üzerine Bir Araştırma Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Bulut, H., Doğar, Ç. (2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Karşı Tutumları- nın İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-27.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. 9. Baskı. Pegem Yayıncılık.
• Camadan, F., Duysak, A. (2010). Farklı Programlardaki Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Karşılaştırılması: Rize Üniversitesi Örneği. International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 11-13 November, Antalya-Turkey ISBN: 978 605 364 1049.
• Can, Ş. (2010). Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum- ları, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Bahar, 24, 13- 28.
• Çapa, Y., Çil, N.(2000). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısında İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
• Çapri, B., Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutum ve Mesleki Yeterlilik İnançlarının Cinsiyet, Program ve Fakültelerine Göre İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), Bahar, 33-53.
• Çetin, Ş. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Akademik Erteleme Davranışına İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Der- gisi, 25, 1-7.
• Demirtaş, H., Cömert, M., Özer, N. (2011); Öğretmen Adaylarının Özyeterlik İnançları ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları, Eğitim ve Bilim, 36 (159), 96- 111.
• Doğan, T., Çoban, A. E. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yö- nelik Tutumları İle Kaygı Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34 (153), 157- 168.
• Ekiz, D. (2006).Sınıf Öğretmenliği Mesleğine Yönelen Adayların Profilleri ve Geleceğe Yönelik Beklentilerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 16 (1 ) .131- 147, Elazığ.
• Ferrari, J. R.; Harriott, Jesse S.; Evans, L.; Lecik-Mıchna, Denıse M., ve Wenger, Jeremy M. (1998) . Exploring theTime Preferences ofProcrastinators: Night or Day,Which is the One?. European Journal of Personality, 11 (3) , 187-196.
• Kaya, A., Büyükkasap, E. (2005). Fizik Öğretmenliği Programı Öğrencilerinin Profilleri, Öğ- retmenlik Mesleğine Yönelik Tutum ve Endişeleri: Erzurum Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 367–380.
• Milgram, N., Mey-Tal, G., & Levison, Y. (1998). “Procrastination,generalized or specific, in college students and their parents”. Personality & Individual Differences, 25(2), 297-316.
• Pehlivan, K.B. ( 2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo Kültürel Özellikleri ve Öğret- menlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (2), 151- 168.
• Rothblum, E. D., Solomon, L. J. & Murakami, J. (1986). Affective, cognitive, and behavioral diffe- rences between high and low procrastinators. Journal of Counseling Psychology, 33, 387-394.
• Semerci, N. Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de Öğretmenlik Tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 137- 146.
• Solomon, L.J., ve Rothblum, E.D. (1984). Academic procrastination: Frequency and cogniti- ve-behavioral correlates. Journal of Counseling Psychology, 31, 503-509.
• Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A meta-analytic and theoretical review of quin- tessential self-regulatory failure. Psychological Bulletin, 133(1), 65-94.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi, Ankara: Nobel Yayınları.
• Terzi, A. R. Tezci, E. (2007). Necatibey Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesle- ğine İlişkin Tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 593- 614.
• Uğurlu, C. T., Polat, S. (2011). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 35 (1), 68- 74.
• Üstüner, M. (2006); Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Kış, 45, 109-127.
• Wadkins, T. A. (1999). The relation between self-reported procrastination and behavioral procrastina- tion. Unpublished doctoral dissertation. University of Nebraska, Nebraska. (UMI no. 9929240).
• EK 1. Çalışma Grubuna İlişkin Betimsel İstatistikler Frekans Yüzde 261 461 152 149 59 80 82 80 41 43 36 172 170 202 178 353 Genel Lise 36,1 63,9 21.1 20,6 8,2 11.1 11,4 11.1 5,7 6.0 5.0 Sınıf Düzeyi 23,8 23,5 28,0 24,7 48.0
• Mezun Olunan Lise Türü 238
• Yabancı Dil Ağırlıklı Lise 138 18.0
• Ailesinde Öğretmenlik Mesleği 228
• Yakın tanıdık (anne, baba, kardeş) 165 22.9
• Uzak tanıdık ( anne, baba, kardeş dışında) 327 45.4 Toplam 722 100.00