SBS/OKS ve YGS/ÖSS Sorularındaki Görecelik: “Hangi Yanıt Doğru, Benimki mi ÖSYM’ninki mi?”

Yıl 2017, Cilt: 25 Sayı: 1, 97 - 110, 15.01.2017

Yücel Kabapınar Selda Şan

Öz

İyi bir lise ile üniversite eğitimi almak isteyenlerin yolu merkezi seçme sınavlarından geçmek zorundadır. Bu sınavlarda soruların test sorularından bir bölümü diğer test sorularına göre daha da bir zordur. Uzmanların “en doğru cevap isteyen” test soruları adını verdikleri soru tipinde bütün şıklar doğrudur ama biri ise daha doğrudur. Böylesi soruların soru kökü “en çok, en az, en etkili, en doğru, daha fazla, daha doğru” gibi nitelemelerle bitmektedir. Böylesi sorular hangi şıkkın doğru olduğuna dair çok önemli itirazları da beraberinde getirmekte, uygunluğu medya ve akademi çevrelerinde tartışılmaktadır. Nitel araştırma yöntemi çerçevesinde şekillenen araştırma, örnek olay desenine sahiptir. Bu çerçevede bu araştırmanın amacı, merkezi sınavlarda sorulan böylesi soruların oranını saptamak ve öğretmen adaylarının bu tip sorularla ilgili görüşlerini almaktır. Veri toplama araçları olarak doküman inceleme ile açık uçlu sorulardan oluşan anket kullanılmıştır. Son 15 yıl içerisinde gerçekleştirilen SBS/OKS ve YGS/ÖSS’deki “en doğru cevap isteyen” test soruları saptanmıştır. Ardından araştırmanın çalışma grubunu oluşturan 70 son sınıf Sosyal Bilgiler öğretmen adayına, araştırmacılarca seçilen 12 test sorusu sorulmuştur. Yanıtlamalarının ardından da açık uçlu sorulardan oluşan anket katılımcılarca doldurulmuştur. Nitel verilere uygulanan içerik analizi, merkezi sınavlarda sorulan bu tip soruların ortalama % 4-12 oranında olduğunu ortaya koymuştur. Yine bu sorulara verilen yanıt noktasında Sosyal Bilgiler öğretmen adayları oldukça zorlandıklarını ifade etmişlerdir. 

Anahtar Kelimeler

“En doğru cevap isteyen” test sorusu, Sosyal Bilgiler, çoklu bakış açıları

Relativity In SBS/OKS and YGS/ÖSS Questions and Answers: Which Answer Is Correct: Mine or ÖSYM’s?

Öz

In order to find a place in high schools which take position upper in the league table or to enter at well known universities students need to get high scores from the national examinations organized by the state in Turkey. In these exams difficulty level of questions is arranged as high so as to be distinctive in nature. An example of such questions can be those “what is the best answer below?”. In this kind of questions, which ask “the most, the least, the effective, much more”, nearly all choices are correct, but one is more correct than the others. In other word, it is the best explanatory choice as compared to the other choices. Thus, students are required to choice the best fits or the most correct alternative among already suitable or correct ones. There are cases where the correct answer announced by the government does not the “most, better” alternative. Therefore the present study aims to investigate the ratio of such questions in national exams and the social studies prospective teachers’ opinions about such questions. Case study design among qualitative research tradition was adopted in this research. Questionnaire composed of open ended questions, which ask the prospective teachers’ opinions about type, nature and efficiency of “the most...” questions, formed the main data collection tool. The central examinations of SBS/OKS and YGS/ÖSS conducted for last 15 years were examined so as to find out the ratio/percentage of such questions asked. Then, twelve questions among those which require the most correct answer were selected. They were compiled as a test and distributed to the social studies prospective teachers (n= 70) to answer. At completion of answering the questions, the prospective teachers’ answers to and ideas about the nature of questions were obtained. The prospective teachers’ open ended responses were analyzed via content analyses method. The results of the analysis indicated that “the most correct” questions formed 4-12 % of the questions asked in the national exams. Findings of the study showed that the prospective teachers had difficulty in finding the correct answer to such questions.

Anahtar Kelimeler

“Test questions requiring the most correct answer”, Social studies, Multiple viewpoints.

Kaynakça

• Afacan, Ö., Nuhoğlu, H. (2008) “Canlılar Bilimi Konusunda TIMSS-R (1999) Soruları ile LGS (1999) Sorularının Karşılaştırmalı Analizi”, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (1) 31-43
• Alıcı, D. (2014) “Öğrenci Performansının Değerlendirilmesinde Kullanılan Diğer Ölçme Araç ve Yöntemleri”, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (ed. Satılmış Tekindal), Ankara, PegemA
• Baş, G., Beyhan, Ö. (2012) “Seviye Belirleme Sınavı (SBS) İngilizce Sorularının Bilişsel Alan Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi” Akademik Bakış Dergisi, 31, 1-18
• Baştürk, S. (2006) “Üniversiteye Giriş Sınavı Sorularında Fonksiyon Kavramı”, Ege Eğitim Dergisi, 7 (1), 61-83
• Baykul, Y., Turgut, M. F. (2014) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Ankara, PegemA
• Birinci, D. K. (2014) “Merkezi Sistem Ortak Sınavlarında İlk Deneyim: Matematik Dersi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3 (2), 8-16
• Bourdillon, H. (ed.) (1995) Teaching History, Routledge, London
• Çakan, M. (2014) “Eğitim Sistemimizde Yaygın Olarak Kullanılan Sınav Türleri”, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (ed. Satılmış Tekindal), Ankara, PegemA
• Doğan, N.(2009). Çoktan Seçmeli Testler. Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. (Ed. Hakan Atılgan). Ankara: Anı
• Efe, N., Temelli, A. (2003) “1999-2000-2001 ÖSS Biyoloji Sorularının Düzey ve İçerik Yönünden Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 11 (1), 105-114
• Erkuş, E.(2006).Yeni İlköğretim Programları ve Öğretmen Yeterlilikleri Işığında Sınıf Öğretmenleri İçin Ölçme ve Değerlendirme. Kavramlar ve Uygulamalar. Ankara: Ekinoks.
• Gökler, Z. S., Aypay, A., Arı, A. (2012) “İlköğretim İngilizce Dersi Hedefleri Kazanımları SBS Soruları ve Yazılı Sınav Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Değerlendirilmesi”, Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1 (2), 114-133
• Güler, G., Özdemir, E., Dikici, R. (2012) “İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin Sınav Soruları İle SBS Matematik Sorularının Bloom Taksonomosi’ne Göre Karşılaştırmalı Analizi”, Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 41-60
• Hevedanlı, M. ve Ekici, G.(2011).’’Lise Öğrencilerinin Öğrenci Seçme Sınavına(ÖSS) Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Diyarbakır ili Örneği).’’ Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. 17, 64-79
• Husbands, C. (1996) What is History Teaching?, Open University Press
• İlter, T.(2006).’’Modernizm, Postmodernizm, Postkolonyalizm: Ben-Öteki ve Etnosantrizm.’’ Küresel İletişim Dergisi.1,1-14
• Kabapınar, Y., Ataman, M. (2010). İlköğretim Sosyal Bilgiler (4-5. Sınıf) Programları’ndaki Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine İlişkin Öğretmen Görüşleri. İlköğretim Online. 2. (9) 746-756
• Kabapınar, Y., Ataman, M. (2012). Sosyal Bilgiler (4-5.Sınıf) Programlarındaki Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerinin Kullanılma Nedenleri ve Uygulamaların Yeterliliği. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1. (1), 94-114
• Kabapınar, Y.(2014). Kuramdan Uygulamaya Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: PegemA
• Kan, A. (2014) “Ölçme Aracı Geliştirme” Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (ed. Satılmış Tekindal), Ankara, PegemA
• Karaman, İ., Salar, R., Dilber, R., Turgut, Ü. (2014) “YGS ve LYS Sınavlarındaki Fizik Sorularının Öğretim Programı Açısından ve Bloom Taksonomisi Bilişsel Alan Düzeyi Açısından Analizi, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6, 309-315
• Kaşıkçı, Y., Bolat, A., Değirmenci, S., Karamustafaoğlu, S. (2015) “İkinci Dönem TOG Sınavı Fen Ve Teknoloji Sorularının Bazı Kriterlere Göre Değerlendirilmesi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4 (1), 225-232
• Koç, H., Sönmez, Ö. F., Çiftçi, T. (2013).’’ÖSS,YGS ve LYS Sınavlarındaki Coğrafya Sorularının Bloom Taksonomisi Bilişsel Alan Düzeyi Açısından Analizi’’. Karadeniz Araştırmaları,36, 257-275
• Köğce, D., Baki, A. (2009) “Matematik Öğretmenlerinin Yazılı Sınav Soruları İle ÖSS Sınavlarında Sorulan Matematik Sorularının Bloom Taksonomisine Göre Karşılaştırılması, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 70-80
• Levstik, L. S., Barton, K. C. (1997) Doing History, Lawrence Erlbaum, Hillsdale
• Metin, M. (2013). ‘‘Öğrencilerin Seviye Belirleme Sınavındaki Başarısına Etki Eden Unsurların Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi.’’ Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 67-83
• Özbek, G. (2014) Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğrenme Ortamlarında Portfolyo Yaklaşımı Üzerine Değerlendirme: Bir Eylem Araştırması (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul
• Tekin, H. (1991) Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme, Ankara, Yargı Yayınevi
• Üstüner, A., Şengül, M.(2004). ‘‘Çoktan seçmeli test tekniğinin Türkçe öğretimine olumsuz etkileri.’’ Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14 (2), 197-208
• Yazıcı, F., Şimşek, F. (2011) “Tarih Öğretiminde Nesnellik Sorunu”, Tarih Okulu, Eylül-Aralık, XI, 13-32
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2004). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık