Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmen Adaylarının Mesleki İlgilerinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 26 Sayı: 6, 1971 - 1979, 15.11.2018

Bilge Nur Doğan Güldenoğlu Kaan Zülfikar Deniz

https://doi.org/10.24106/kefdergi.439515

Öz

Belli bir mesleğe yönelik bireyin göstermiş olduğu olumlu
davranış olarak belirtilen mesleki ilgi, bireyin ilgi ve yeteneklerine uygun meslek
seçimini gerçekleştirebilmesi için önemli görülmekte ve süreç için cinsiyet
değişkeninin etkisi vurgulanmaktadır. Bu bağlamda çalışmada, alan eğitimlerini
tamamlayıp öğretmenlik mesleği üzerine pedagojik formasyon eğitimi alan Türk
dili ve edebiyatı öğretmen adaylarının mesleki ilgilerini çeşitli değişkenler
açısından ölçmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 187 öğretmen adayı, Deniz
(2008)’in geliştirmiş olduğu “Mesleki Alan İlgi Envanteri (MAİ)” kullanılarak
değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda MAİ’de yer alan “Türk Dili” ve “Eğitim”
boyutlarının madde ortalamalarının yüksek olduğu, cinsiyet değişkenine göre de
katılımcıların mesleki ilgilerinde anlamlı farklılıklar görüldüğü
belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

İlgi, mesleki ilgi, Mesleki Alan İlgi Envanteri, Türk dili ve edebiyatı öğretmen adayı.

An Investigation of Vocational Interests of Turkish Language and Literature Teacher Candidates

Öz

Vocational interest that is defined as the positive attitude of an
individual to a certain profession is considered important for an individual to
choose a profession matching his/her interests and abilities, and the impact of
the gender variable in the process is emphasized. In this context, the present
study aims to assess the vocational interest of the Turkish Language and
Literature teacher candidates who completed their field of study and are
continuing the pedagogical formation program in relation to various
variables.  To this end, 187 teacher
candidates were assessed using the “Occupational Field Interest Inventory
(OFII)” developed by Deniz (2008). The study showed that the item means of the
dimensions “Turkish Language” and “Education” in the OFII was high and also
that there were significant differences in the vocational interests of the
participants by the gender variable. 

Anahtar Kelimeler

Interest, vocational interest, Occupational Field Interest Inventory, Turkish Language and Literature teacher candidate

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ. , Yıldırım, O. & Yıldızhan, Y. (2014). - International periodical for the languages, literature and history of Turkish or Turkic. Turkish Studies, 9(2), 1-20.
• Argyropoulou, E., Dimakakou, D. & Besevegis, E. (2007). Generalized self-efficacy, cop-ing, career indecision and vocational choices of senior high school students in Greece. Journal of Career Development, 33(4), 316-337.
• Armstrong, P.I., Day, S.X., McVay, J.P. & Rounds, J. (2008). Holland’s RIASEC model as an integrative framework for individual differences. Journal of Counseling Psychol-ogy, 55(1), 1-18.
• Armstrong, P.I. & Rounds, J. (2008). Linking leisure interests to the RIASEC world of work map. Journal of Career Development, 35(1), 5-22.
• Aslan, C. (2010). Düşünme becerilerini geliştirici dil ve edebiyat öğretimi ortamları –bir eğitim durumu örneği-. (Language and literature learning environments to im-prove thinking skills -a learning situation example-.) Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(24), 127-152.
• Bekleyiş, F. (2007). Öğrencilerin mesleki ilgi alanları ve ailenin meslek seçimine etkisi. (Students’ vocational areas of interest and families’ influence on their profession choices.) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversi-tesi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. (Scientific research methods.)Ankara: Pegem.
• Chusmir, L .H. (1990). Men who make nontraditional career choices. Journal of Counsel-ing and Development, 69, 11-16.
• Deniz, K. Z. (2008). Uzmanlık gerektiren mesleklere yönelik bir ilgi envanteri geliştirilme çalışması. (A study on developing an interest inventory about the profession) (Ya-yımlanmamış doktora tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü-sü.
• Deniz, K. Z. (2009). Occuppational Field Interest Inventory (OFII) development study. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 289-310.
• Deniz, K. Z. (2013). İş ve meslek danışmanı adaylarının mesleki ilgi profili. (Vocational interest profile by candidates of job and occupation consultants.) Ankara Üniversi-tesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 46(1), 49-65.
• Erdil, Z. (2006). Hacettepe üniversitesi hazırlık sınıfı öğrencilerinin mesleki ilgi ve yetenek alanları ile meslek tercihlerini etkileyen bazı faktörlerin belirlenmesi. (Identifica-tion of some factors affecting the vocational interests and abilities of the preparato-ry class students in Hacettepe University.) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Erkuş, A. (2013). Bilimsel araştırma süreci. (Scientific research process) Ankara: Seçkin.
• Ferreira, A. I., Rodrigues, R. I. & Ferreira, P. (2015). Career interests of students in psy-chology specialties degrees: psychometric evidence and correlations with the RI-ASEC dimensions. International Journal of Educational Vocational Guidance. doi: 10.1007/s10775-015-9289-3.
• Foster, T. & Newman, E. (2005). Just a knock back? Identity bruising on their route to becoming a male primary school teacher. Teachers and Teaching: Theory and Prac-tice, 11(4), 341-358.
• Gianakos, I. & Subich, L. M. (1988). Student sex and sex role in relation to college major choice. Career Development Quarterly, 36, 259-268.
• Gönülaçar, Ş. (2016) Türkiye’de öğretmen imajı ve itibarı..(The teacher image and reputa-tion in Turkey.) http://s3.amazonaws.com/ academia. edu. documents/ 41461508 / pdf. Accessed 28 July 2016.
• Hayes, R. (1986). Men’s decisions to enter or avoid nontraditional occupations. Career Development Quarterly, 35, 89-101.
• İnan, E. (2005). Gazete Haberleri Testi’nin lise son sınıf öğrencilerine uygulanması ve değerlendirilmesi. (Administration and evaluation of the newspaper news test on senior grade high school students.) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Johnston, J., McKeown, E. & McEwen, A. (1999). Choosing primary teaching as a career: The perspectives of males and females in training. Journal of Education for Teach-ing, 25(1), 55-64.
• Kuzgun, Y. (2004). Meslek rehberliği ve danışmanlığına giriş (Introduction to vocational guidance and counseling) (2. Baskı). Ankara: Nobel.
• Kuzgun, Y. (2009). Meslek gelişimi ve danışmanlığı (Vocational development and counsel-ing) (3. Baskı). Ankara: Nobel.
• Leung, S. A. & Hou, Z. (2005). The structure of vocational interests among Chinese students. Journal of Career Development, 32(1), 74-90.
• Lippa, R. (1998). Gender-related individual differences and the structure of vocational interests: The importance of people-things dimension. Journal of Personality and Social Psychology, 74, 996-1009.
• Lippa, R. (2005). Subdomains of gender-related occupational interests: Do they form a cohesive bipolar M-F dimension? Journal of Personality, 73, 693-729.
• Low, K.S.D. & Rounds, J. (2006). Interest change and continuity from early adolescence to middle adulthood. International Journal for Educational and Vocational Guid-ance. doi: 10.1007/s10775-006-9110-4.
• Özoğlu, S. Ç., Uysal Ş. & Türkcan, E. (1971). Temel ve uygulamalı bilimlerde meslekler rehberi. (Basic and applied science professions guide.) Ankara: Bilim Adamı Yetiş-tirme Grubu.
• Özoğlu, S. Ç. (2007). Eğitimde rehberlik ve psikolojik danışma (Guidance and psychological counseling in education) (3. Baskı). Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Rounds, J. & Armstrong, P.I. (2009). Men and things, women and people: a meta-analysis of sex differences in interests. Psychological Bulletin, 135(6), 859–884.
• Sayın, S. (2000). Lise öğrencilerinin mesleki ilgilerini yordayan bazı değişkenler. (Some variables predicting vocational interests of high school students.) (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Selçuk, Z. (2006) Bireyi tanıma teknikleri. (Techniques for recognizing an individual.) Yıldız Kuzgun (Ed.), İlköğretimde Rehberlik içinde (s. 51-94). Ankara: Nobel.
• Sever, S. (2004). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. (Turkish language education and full learning.) Ankara: Anı.
• Sever, S. (2008). Eğitimde ve bilimde Türkçe eğitimi (Turkish language teaching in educa-tion and science) Cumhuriyetimizin Kuruluş Felsefesinin Öngördüğü Eğitim “Bildi-riler”. Malatya: İnönü Üniversitesi Matbaası.
• Sever, S. (2013). Okuma kültürü ve çocuk edebiyatı. (Reading culture and children’s litera-ture.) İzmir: Tudem.
• Sever, S., Kaya, Z. & Aslan, C. (2011). Etkinliklerle Türkçe öğretimi. (Turkish language education with activities.) İzmir: Tudem.
• Smedley, S. (2007). Learning to be a primary school teacher: reading one man’s story. Gender and Education, 19(3), 369-385.
• Tan, H. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik (Psychological counseling and guidance) (6. Baskı). İstanbul: Alkım.
• Uysal, Ş. (1970). Bireysel ve toplumsal faktörlere göre lise öğrencilerinin meslek seçimleri. (Profession choices of high school students in relation to individual and social fac-tors.) Ankara: Yeni Desen.
• Weinrach, S. G. (1996). The psychological and vocational interest patterns of Donald Super and John Holland. Journal of Counseling and Development, 75, 5-16.
• Yeşilyaprak, B., Güngör, A. ve Kur., G. (2000). Eğitsel ve mesleki rehberlik (Educational and vocational guidance) (6. Baskı). Ankara: Varan.
• Yeşilyaprak, B. (2000). Eğitimde rehberlik hizmetleri (Guidance services in education) (20. Baskı). Ankara: Nobel.
• Yılmaz, O. (2011). “Mesleki ilgi envanterinin” geliştirilmesi. (Development of the "voca-tional interest inventory".) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.