Okul Müdürlerinin Karşılaştığı Sorunlar: Nitel Bir İnceleme

Yıl 2019, Cilt: 27 Sayı: 4, 1637 - 1647, 15.07.2019

Şahin Çetin

https://doi.org/10.24106/kefdergi.3204

Cited By: 6

Öz

Okul müdürlerinin başta eğitim ve öğretim liderliği olmak üzere birbirinden farklı ve önemli birçok görev ve sorumluğu vardır. Bu çerçevede müdürler; eğitim öğretimin yönetimi, insan kaynağının yönetimi, genel hizmetlerin yürütülmesi ve malî kaynakların yönetiminde çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. Mevcut çalışmanın amacı okul müdürlerinin yönetim sürecinde karşılaştıkları başlıca sorunları belirlemek ve bunları kendi okullarında nasıl deneyimlediklerini incelemektir. Nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseninde tasarlanan çalışmaya İstanbul, Muğla, Kocaeli ve Bursa illerinde bulunan ve ölçüt örneklem yoluyla belirlenen çeşitli tür ve kademedeki okullarda görev yapmakta olan 22 müdür katılmıştır. Yarı yapılandırılmış yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanan verilerin tematik analizi sonucunda, okul müdürlerinin karşılaştığı en yaygın sorunun malî kaynakların yönetimi olduğu belirlenmiştir. Bu sorunu velilerle ilişkiler, öğretmenlerle ilişkiler, fiziksel koşullar ve yönetsel sorunlar takip etmektedir. Okullardaki eğitim ve öğretimin niteliği üzerinde anlamlı katkısı olabilecek eğitim/öğretim liderliğinin okul müdürlerinin önceliklerinden biri ol(a)madığı görülmüştür. Çalışmanın son bölümünde kuram ve uygulamaya yönelik birtakım öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

okul müdürü, liderlik, okul yönetiminde sorunlar

Challenges Faced by Principals: A Qualitative Study

Öz

School principals undertake a variety of key roles and responsibilities the most important of which is leading the teaching/learning processes at school. Faced with such daunting tasks as managing teaching and learning, managing the human resources, managing school services and managing financial resources principals have to deal with a plethora of pressing challenges. The present study aimed to explore these challenges. A phenomenological research design was employed with 22 principals working at İstanbul, Muğla, Kocaeli and Bursa based pre-K12, primary, secondary and high schools participating in the study. Content analysis of data collected through semi-structured interviews showed that financial challenges were the most widespread problem for principals. Other key challenges were found to be relationships with parents, teacher related challenges, facilities and physical conditions and administrative issues. Instructional/educational leadership potentially representing a significant contribution to the quality of teaching/learning at schools was not a priority. A number of recommendations were laid down based on findings..

Anahtar Kelimeler

principal, leadership, administrative challenges

Kaynakça

• Aksoy, N. (1999). Classroom management and student discipline in elementary schools of Ankara (Turkey). EdD Dissertation, University of Cincinnati, Publication No: AAT 9960863.
• Aslanargun, E. ve Bozkurt, S. (2012). Okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştığı sorunlar. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 349-368.
• Başaran, İ. E. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Ekinoks.
• Bayar, A. (2016). Challenges facing principals in the first year at their schools. Universal Journal of Educational Research, 4(1), 192-199. DOI: 10.13189/ujer.2016.040124
• Borazan, G. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin okullarına finansal kaynak bulmada karşılaştıkları güçlükler ve bu güçlüklerin okula etkilerinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Proje Çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd Edition). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çakır, U. ve Özelmacı, Ş. (2017). Ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine göre okullarda karşılaşılan sosyal sorunlar. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 7(2), 260-287.
• Çıngı H., Kadılar, C. ve Koçberber, G. (2013). Türkiye’de ilçelere göre kamu ilköğretim ve ortaöğretim okullarındaki ihtiyaçların belirlenmesine yönelik istatistiksel bir yaklaşım. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 105-116.
• Çınkır, Ş. (2010). İlköğretim okulu müdürlerinin sorunları: Sorun kaynakları ve destek stratejileri. İlköğretim Online, 9(3). 1027-1036.
• Demir, M. K. (2016) Problems encountered by school principals: Unchanging facts of changing Turkey. The Anthropologist, 23(3), 629-640. DOI: 10.1080/09720073.2014.11891983
• Demirtaş, H., Üstüner, M. ve Özer, N. (2007). Okul yönetiminde karşılaşılan sorunların öğrenci ve okul ile ilgili değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 421-455.
• Demirtaş, H. ve Özer, N. (2014). Okul müdürlerinin bakış açısıyla okul müdürlüğü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(1), 1-24.
• Erol, F. (1995). Okul müdürlerinin görevlerini başarmada karşılaştıkları engeller (Burdur ili örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 63–71.
• Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev.) (2. bs.). Ankara: Anı Yayıncılık. [Orijinal baskı 2011].
• Hoşgörür, V. ve Arslan, İ. (2014). Okul örgütünün finansal kaynaklarının yönetimi sorunu (Yatağan ilçesi örneği). Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 91-102.
• Keser, Z. ve Gedikoğlu, T. (2008). Ortaöğretim okul müdürlerinin yetki ve sorumluluklarını kullanma derecelerinin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 5:2. Erişim: 07.06.2018
• Kişioğlu, A. N., Demirel, R. ve Öztürk, M. (2005). Assessing the indoor environment of primary schools in the southwest of Turkey. Indoor Built Environ, 14(2), 141–145.
• Leithwood, K., Harris, A. ve Hopkins, D. (2008). Seven strong claims about successful school leadership. School Leadership & Management, 28(1), 27-42.
• Marshall, M. N. (1996). Sampling for qualitative research. Family Practice, 13(6), 522-526.
• Marshall, C. ce Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. New York: Sage.
• Matua, G. A. ve Van Der Wal D. M. (2015). Differentiating between descriptive and interpretive phenomenological research approaches. Nurse Researcher, 22(6), 22-27.
• Memduhoğlu, B. H. ve Meriç, E. (2014). Okul müdürlerinin eğitim yönetiminin işlevleri bağlamında yönetim sürecinde karşılaştıkları temel sorunlar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(33), 653-666.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and ımplementation. San Francisco, CA: Jossey-Bass
• Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (2017, 16 Eylül). Resmî Gazete (Sayı: 30182). Erişim adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/09/20170916-15.htm
• Mirici, İ. H., Arslan, M. M. ve Özçelik, N. (2003). İlköğretim okulu müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar: Kırıkkale örneği. Çağdaş Eğitim, 28(298), 29-40.
• Moustakas, C. (1994). Phenomenological research methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Özcebe, H., Üner, S. ve Çetik, H. (2006). Adolesanlarda şiddet davranışları (Üç Lise, Ankara, 2004). I. Şiddet ve Okul: Okul ve Çevresinde Çocuğa Yönelik Şiddet ve Alınabilecek Tedbirler Uluslararası Katılımlı Sempozyum Bildiri Özetleri. İstanbul: Duman Ofset.
• Özer, N. (2006). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin okul güvenliğine ilişkin algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Malatya.
• Özer, N., Demirtaş, H. ve Ateş, F. (2015). okulların malî durumlarına ve bütçe yönetiminde yaşanan sorunlara ilişkin müdür görüşleri. E International Journal of Educational Research, 6(1), 17-39.
• Sarıce, S. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları yönetimsel sorunlar. İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Seidman, I. (2006). Interviewing as qualitative research : a guide for researchers in education and the social sciences, (3rd ed.). New York, NY: Teachers College Press.
• Semerci, N. ve Çelik, V. (2002). İlköğretimde problemler ve çözüm yolları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 8(30), 205–218.
• Sincar, M. (2013). Challenges school principals facing in the context of technology leadership. Educational Sciences: Theory & Practice, 13(2), 1273-1284.
• Van der Zalm, J. E. ve Bergum, V. (2000). Hermeneutic-phenomenology: providing living knowledge for nursing practice. Journal of Advanced Nursing, 31(1), 211-218.
• van Manen, M. (1990). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy. New York: State University of New York.
• Yavuzer, Y. (2011). Okullarda saldırganlık/şiddet: Okul ve öğretmenle ilgili risk faktörleri ve önleme stratejileri. Milli Eğitim, 192(Güz), 43-61.