Elektrik Kaynaklı İş Kazalarına Farklı Bir Bakış: Metal Sektöründe Yaşanan Kaza Sebeplerinin Önceliklendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 12, 30.06.2019

Ayşe Kübra Halıcı Selçuk Kürşat İşleyen

https://doi.org/10.33720/kisgd.431670

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada metal sektöründe yaşanan elektrik kazaları incelenmiş; kazaların sebepleri belirlenmiştir. Kaza sebeplerinin uzman kişilerce önceliklendirilmesi istenmiştir. Bu aşamada analitik hiyerarşi süreci kullanılmıştır.  Çalışan hatası denilerek göz ardı edilen iş kazalarına aslında; ilk önce tasarım ve ekipman yerleşiminden kaynaklanan hataların ve daha sonra yönetimsel ve işletme temelli hataların sebep olduğu; çalışan hatasının ise en son sebep olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre hiyerarşik düzende kendi içinde gruplar halinde sıralamaya konan sebeplerin risk değerlendirme çalışmalarında ekip tarafından termin süresi belirlemesi esnasında rehber olması amaçlanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

Elektrik kazaları, Analitik hiyerarşi süreci, iş kazası, metal sektörü

A Different Approach to Electricity Caused Occupational Accidents: Prioritization of Accident Causes in Metal Industry

Öz

In this study, electrical accidents in the metal sector were examined; The causes of the accidents have been revealed. It was requested to put the causes of accidents at the priority of experts.  At this stage, the analytic hierarchy process is used. Work related accidents usually ignored because of employees are called accident; actually it has been achieved the causes of the accidents are firstly design and equipment placement, and later administrative and business-based mistakes. The employee error is the last cause. It is aimed that causes which are put into groups within the hierarchical level according to the outcomes are guided in the risk assessment studies during the determination of term time by the team.

 

Anahtar Kelimeler

electrical accidents, analytic hierarchy process, occupational injury, metal works

Kaynakça

• [1] 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, RG Tarih: 30.06.2012 Sayı 28726.
• [2] İnternet: SGK, SGK İstatistik Yıllıkları http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_istatistik_yilliklari, adresinden 07/06/2018 tarihinde erişildi.
• [3] Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, “Metal işkolunda iş sağlığı ve güvenliği programlı teftişi”, 2013, Ankara, ÇSGB.
• [4] Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, “2014 yılı ana metal sektöründe iş sağlığı ve güvenliği programlı teftişi sonuç raporu”, 2014, Ankara, ÇSGB.
• [5] ZHAO, D., THABET, W.,, MCCOY A., KLEİNE B., “Electrical deaths in the us construction: an analysis of fatality investigations”, International Journal Of Injury Control And Safety Promotion, Vol 21, No 3, 278–288, 2014.
• [6] CHİ, C.F.,, YANG C.C., and CHEN, Z. L., “In-depth accident analysis of electrical fatalities in the construction industry”, International Journal Of Industrial Ergonomics, Vol 39, 635–644, 2009.
• [7] FLOYD, H. L., “Facilitating application of electrical safety best practices to ‘other’ workers”, IEEE Transactions on Industry Applications, Vol 51, No 2, 1348-1352, 2012.
• [8] NEİTZEL, D. K., “Electrical safety basics for non-electrical personnel”, 61St IEEE Pulp & Paper Industry Conference (PPIC), 2015, IEEE.
• [9] CEYLAN, H., “Türkiye’deki elektrik üretim, iletim ve dağıtım tesislerinde meydana gelen iş kazalarının analizi”, International Journal Of Engineering Research And Development, Vol 4, No 2, 30-42, 2012,
• [10] TÜREN, U., GÖKMEN, Y., “Türkiyede meydana gelen iş kazaları sonucu ölümler işe çalışanların yaş faktörü arasındaki ilişki”, Sosyal Güvenlik Dergisi, Cilt 4, Sayı 1, 101-119, 2014.
• [11] JEONG, B. Y., “Comparisons of variables between fatal and nonfatal accidents in manufacturing industry”, International Journal Of İndustrial Ergonomics, Vol 23, 565-572, 1999.
• [12] WILLIAMSON, A., FEYER, A.M., “The causes electrical fatalities at work”, Journal Of Safety Research, Vol 29, No 3, 187-196, 1998.
• [13] BİKSON, M, “A Review Of Hazards Associated With Exposure To Low Voltages,”, 2014.
• [14] ICHSKAWA, N., “Statistical accident anaysis and electrical fatality rate in japan, 2002-2011- causes and preventive measures of fatal electrical accidents”, IEEE IAS Electrical Safety Workshop, 2015, IEEE
• [15] THOMÉE S., JAKOBSON K.; “Life-changing or trivial: Electricians’ views about electrical accidents.” Work, Vol 60, No 4, 573–585, 2018.
• [16] PANARO P., AMATUCCİ S., “Analysis of work accidents with electrical origin.” 2017 IEEE International Conference on Environment and Electrical Engineering and 2017 IEEE Industrial and Commercial Power Systems Europe (EEEIC / I&CPS Europe), 2017, IEEE.
• [17] ÖZDEMIR, S., “Metal imalat sektöründe oluşan kazalarda insan ve altyapı faktörlerinin araştırılması” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2014, Ankara.
• [18] AKALP, G., AYTAÇ, S., YAMANKARADENİZ, N., ÇANKAYA, O., GÖKÇE, A., and TÜFEKÇİ, U., “Perceived safety culture and occupational risk factors among women in metal industries: a study in turkey”, Procedia Manufacturing, Vol 3, 4956-4963, 2015.
• [19] ROBERTS D.T., “Applying risk assessment at the worker level- applications to electrical safety” IEEE Industry Application Magazine, Vol 25, No 1, 18-24, 2019.
• [20] MARHAVİLLAS, P.K., KOULOURİOTİS, D.E., and MİTRAKAS, C., “On the development of a new hybrid risk assessment process using occupational accidents’ data: application on the greek public electric powr provider”., Journal Of Loss Prevention İn The Process İndustries, Vol 24, 671-687,
• [21] GÜRCANLI, G. E., MÜNGEN, U., “Bulanık kümeler ile inşaatlarda yeni bir iş güvenliği risk analizi yöntemi”, İtü Dergisi/d Mühendislik, Cilt 5, Sayı 4, 83-94, 2006.
• [22] CHİ, C.F., LİN Y. Y., and IKHWAN M., “Flow diagram analysis of electrical fatalities in construction industry”, Safety Science, Vol 50, 1205-1214, 2012.
• [23] MOHLA, D., MCCLUNG, L. B., and RAFFERTY, N.R., “Electrical safety by design”, Petroleum and Chemical Industry Conference, Industry Applications Society 46th Annual, 363-369; 2002, IEEE.
• [24] MCCLUNG, L. B., HİLL, D. J., “Electrical System Design Techniques To Improve Electrical Safety”, Electrical Safety Workshop (ESW), IEEE IAS, 2010, IEEE.
• [25] SAATY T. L., “Decision making with the analytic hiyerarchy process”, International Journal Services Sciences, Vol 1, No 1, 2008.
• [26] CAPUTO, A. C., PELAGAGGE, P. M., and SALİNİ,P., “Ahp-based methodology for selecting safety devices of industrial machinery”. Safety Science, Vol 53, 202–218, 2013.
• [27] FANG, D., SHEN, Q., WU, S., and LİU, G., “A comprehensive framework for aessing and selecting appropriate scaffolding based on alaytic hierachy process”, Journal of Safety Research, Vol 34, 589-596, 2003.
• [28] ABİNBAKHSH, S., GÜNDÜZ, M., and SÖNMEZ, R., “Safety risk assessment using ahp during planning and budgeting of construction projects”, Journal Of Safety Research, Vol 46, 99-105, 2013.
• [29] BADRİ, A., NADEAU, S., and GBODOSSOU, A., “Proposal of a risk-factor-based analytical approach for integrating occupational health and safety into project risk evaluation”, Accident Analysis and Prevention, Vol 48, 223– 234, 2012.
• [30] SAATY T.L., “The ahp: how to make a decision” , European Journal Of Operational Research, Vol 48, 9-26, 1990.
• [31] İnternet: Fatality Assessment and Control Evaluation (Face) Program https://www.cdc.gov/niosh/face/default.html adresinden 07/06/2018 tarihinde erişildi.
• [32] İnternet: Accident İnvestigation Search https://www.osha.gov/tutorials/acci_help.html#indust adresinden 07/06/2018 tarihinde erişildi.
• [33] LİGGETT, D., “Refocusing Electrical Safety, IEEE Transactıons On Industry Applications, Vol 42, No 5, 2006.
• [34] MÜNGEN, M.U., Türkiye’de İnşaat İş Kazalarının Analizi ve İş Güvenliği Sorunu, Doktora Tezi, İ.T.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü,1993, İstanbul.
• [35] DURSUN, S., “İş güvenliği kültürünün çalışanların güvenli davranışları üzerine etkisi”, Sosyal Güvenlik Dergisi, , Cilt 3, Sayı 2, 61-75, 2013.
• [36] Expert Choice, 2000, Expert Choice 2nd Edition, Expert Choice Inc., Washington, Usa.
• [37] ESIN, A., “İş kazalarında değişik yaklaşım; davranışsal güvenlik” Mühendis ve Makina, Cilt 48, Sayı 567, 3-9, 2007.
• [38] MAMATOĞLU, N., “İş kazalarının azaltılmasında davranış temelli iş güvenliği modeli’nin uygulanması” Yayımlanmamış Doktora Tezi, A.Ü.D.T.C.F. Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji (Sosyal Psikoloji) Ana Bilim Dalı, 2001.