SABAHATTİN ALİ’NİN “KUYUCAKLI YUSUF” ROMANINDA MEKÂNIN POETİĞİ

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 56 - 70, 26.01.2019

Mustafa Karabulut İbrahim Biricik

https://doi.org/10.20322/littera.516808

Cited By: 2

Öz

Sabahattin Ali’nin romanı olan Kuyucaklı Yusuf, romanın baş
kişisi Yusuf’un öyküsüdür. Eserin muhtevasında egemen güçlere isyan ön
plandadır. Eserde Rousseau'nun isyan ve doğaya dönüş anlayışından kaynaklanan
başkaldırı teması ele alınır. Bu eser, Türk edebiyatında Anadolu'daki toplumsal
düzene getirdiği eleştiri bakımından öncü romanlardandır. Bu roman bir kasaba
romanıdır. Nazilli ve Edremit, olayların genel olarak geçtiği mekanlardır.

Kuyucaklı Yusuf
romanı, bugüne kadar yapılan araştırmalarda Sabahattin Ali’nin toplumsal
gerçekçi yanını yansıtmasının yanında psiko-sosyolojik boyutta derinlemesine
incelenen Türk edebiyatındaki trajik romanlardan biridir. Ancak bu
araştırmalarda romanın mekân poetiği eksik kalmaktadır. Romanın isminden de
anlaşılacağı üzere Yusuf’un Kuyucaklı olması ve roman isminin de mekân-kişi
topolojisini yansıtması, aslında bireyin kimlikleşme ve kendileşme sürecinde mekâna
aidiyetin önemini vurgulamaktadır. Bu yüzden romanda mekânın poetiğine geçmeden
önce “mekân” kavramının, psiko-sosyolojik, ontolojik ve poetik boyutlarıyla
irdelenmesi yerinde olacaktır. Romanda yer alan mekanlar, romanın tematik
yapısı ve kişilerin davranışları ve psikolojik yapılarıyla ilişkili olarak
işlenmiştir. Bu çalışmada amaç, Kuyucaklı Yusuf adlı romanı mekan insan ruhu
açısından incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf

Kaynakça

• Ali, Sabahattin (2017). Kuyucaklı Yusuf. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Korkmaz, Ramazan (2017). Romanda Mekânın Poetiği, Romanda Mekân (Editörler: Ramazan Korkmaz, Veysel Şahin), Ankara: Akçağ Yayınları.
• Korkmaz, Ramazan (1990). Roman Tekniği Bakımından Kuyucaklı Yusuf. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:4, S:2, S.173-188.