Gagauz Türkçesi Ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eşdeğerler

Yıl 2014, Cilt: 6 Sayı: 10, 215 - 229, 05.08.2014

Himmet Büke

Öz

Türkçe bugün farklı lehçelere ayrılmış ve her bir lehçe bulunduğu coğrafyanın kültürel değerleriyle birlikte zenginleşmiş bir dildir. Kelime zenginliği bakımından güçlü diller sınıfında değerlendirilebilecek olan Türkçenin kelime varlığı özellikle Sovyet Rusya’nın dağılmasından sonra daha yakından incelenme imkânına kavuşmuştur. Çalışmamıza konu olan yalancı eşdeğer meselesi özellikle lehçeler arası metin aktarımı çalışmalarında bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. En geniş hatlarla ses bakımından aynı görünmesine rağmen anlamsal olarak farklı olan kelimeler olarak tanımlayabileceğimiz bu kelimelerin tespitine katkı sağlamak amacıyla Gagauz Türkçesi ve Türkiye Türkçesi karşılaştırılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Yalancı eşdeğer, Gagauz Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Türk Lehçeleri

False Friends Between Gagauz Turkish And Turkey Turkish

Öz

Turkish divided into different dialects today and the geography of each dialect is a language rich with cultural value. Words richness powerful language which may be considered in the class of Turkish vocabulary, especially after the collapse of the Soviet Union gained the opportunity to examine more closely. In our study, which is the subject matter of the false friend text transfer between particular dialect has emerged as an issue in the study. Though it seems the broadest definition, the same meaning in terms of sound can be defined as words that are different in order to contribute to this issue Gagauz Turkish and Turkey Turkish were compared.

Anahtar Kelimeler

False friend, Gagauz Turkish, Turkey Turkish, Turkish dialects

Kaynakça

• Akbaba, Dilek Ergönenç (2007), “Nogay Türkçesi ve Türkiye Türkçesi Arasındaki Yalancı Eş Değerler”, Bilig, Sayı.42, (151-176)
• Aksan, Doğan (1978), Anlambilimi ve Türk Anlambilimi (Ana Çizgileriyle), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih
• Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara Arat, Reşit Rahmeti (1987), “Türk Şivelerinin Tasnifi”, Makaleler I, TKAE Yayınları, Ankara (59-149)
• Baskakov, N. A. (1991), Gagauz Türkçesinin Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara
• Devellioğlu, Ferit (1998), Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara
• Ercilasun, Ahmet B. (1998), Türk Dünyası Üzerine İncelemeler, Akçağ Yayınları, Ankara
• Ercilasun, Ahmet B. (1997), “Lehçeler Arası Aktarma”, Türk Dünyası Üzerine İncelemeler, İlaveli II. Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara (91-100)
• Ercilasun, Ahmet B. (1992), “Türk Lehçelerinin Anlaşılmasında Dikkat Edilecek Noktalar”, Dil Dergisi, Sayı.5, (179-207)
• Eren, Hasan (1968), “Gagauz Türkçesi”, Türk Ansiklopedisi, C.16, MEB Yayınları, İstanbul (110)
• Ersoy, Feyzi (2007), “Çuvaş Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde Yalancı Eş Değerler”, Türkbilig, 2007/14, (60-68)
• Güncel Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, http://tdk.gov.tr Hacımüftüoğlu, Halil (2006), Türkçe Kur’an Tercümelerinde Metot Sorunu, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
• Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimler Ana Bilim Dalı, Ankara İlker, Ayşe (1999), “Lehçeden Lehçeye Aktarma Üzerine Bazı Düşünceler”, 3. Uluslar arası Türk Dili Kurultayı , Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara (553-560)
• Karadoğan, Ahmet (2004), “Türk Lehçeleri Arasında Yapı Eşdeğerliği ve Yalancı Eşdeğer Yapılar”, V. Uluslar arası
• Türk Dil Kurultayı Bildirileri I, 20-26 Eylül 2004, TDK Yayınları, Ankara (1591-1604)
• Kirişçioğlu, Fatih (2006), “Türkmen Türkçesinden Türkiye Türkçesine Yapılan Aktarmalarda Karşılaşılan Bazı
• Problemler”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı. 20, (21-35) Özkan, Nevzat (1996), Gagauz Türkçesi Grameri, TDK Yayınları, Ankara
• Resulov, Asker (1995), “Akraba Diller ve ‘Yalancı Eş Değerler’ Sorunu”, Türk Dili, 524 (Ağustos 1995), (916-924)
• Tekin, Talat (1989), “Türk Dil ve Diyalektlerinin Yeni bir Tasnifi”, Bilge, C.15, Sayı. 15, (141-168)
• Uğurlu, Mustafa (2004), “Türk Lehçeleri Arasında Kelime Eş Değerliği”, Bilig, Sayı.29, (29-40)
• Zajaczkowski, Wlodzimierz (1965), “Gagauz”, Encyclopedie İslam, C.II, Leiden, (970-972)