Gümrük Denetimi∗ : Türkiye Uygulamalarının Analizi - Customs Audit: Analysies Of Turkey Practices

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 14, 343 - 365, 07.04.2016

Erkan Mustafa Üyümez Raşit Gültekin

https://doi.org/10.20875/sb.30139

Cited By: 2

Öz

Dış ticaretteki nitelik değişimi ve hacim artışı, gümrük idarelerin görevlerinde de değişime ve gelişime neden olmuştur. Ülkeler arasındaki eşya hareketinin basit, hızlı fakat denetim altında gerçekleşmesi, ticaret politikası önlemlerinin etkin şekilde uygulanması, gümrük vergilerinin tam olarak tahsili ile çevre, tüketiciler, canlılar, kültürel miras ve fikri mülkiyet hakları gibi dış ticaretle bağlantılı unsurların korunması açısından ilgili kişilerce hem ulusal hem de uluslararası düzeydeki birçok ilke ve kuralın tam olarak yerine getirilmesi şarttır. Bu ilke ve kurallara uyumun sağlanması, ne ölçüde uyulduğunun tespiti ve gerekiyorsa yaptırıma bağlanması, gümrük işlemlerinin çeşitli aşamalarında belirli yöntemlerle yapılan gümrük denetimi yoluyla gerçekleşmektedir. Çalışmamızda, ülkemizdeki mevzuat düzenlemeleri göz önünde bulundurularak, kavramsal yönü, kapsamı, süreci, yöntemi ve denetime yetkili kişiler açısından gümrük denetimi analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dış ticaret, gümrük, gümrük vergileri, vergi denetimi, gümrük denetimi

Kaynakça

• Aksoy, Şerafettin (1998), Kamu Maliyesi, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Kılıçgedik, Arda Erhan- Bakan,   Necla-   Bakan, Selahattin-   Kemer, İsmail Barbaros (2003), Sosyal
• Bilimler El Sözlüğü, Alfa Yayıncılık, İstanbul. Bulut, Mustafa Kemal (2007), “Gümrük Vergisine Eş Etkili Vergi ve Mali Yüklerin Gümrük Vergisi
• Tanımı Kapsamında Değerlendirmesi”, Vergi Dünyası, Sayı.314, (139-148). Bulutoğlu, Kenan (2010), Dünya Ekonomisine Giriş, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
• Bulutoğlu, Kenan (1979), Türk Vergi Sistemi, Ongun Kardeşler, Ankara.
• Çelik, Binnur (1999), Dış Ticaretten Alınan Vergilerden Gümrük Vergisi Hukuku, İmaj Yayıncılık, Ankara.
• Derdiyok, Türkmen (2013), Dış Ticarette Vergi ve Mali Yükümlülükler, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Dikmen, M. Orhan (1969), Maliye Dersleri, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Erdağ, Nevzat (2006), Vergi İdaremiz ve Denetim Müessesesi El Kitabı, Arıkan Yayınları, İstanbul.
• Gökbunar, A. Ramazan (2010), Organize Suçlarla Mücadelede Sivil Silah: Vergi, Maliye ve Hukuk Yayınları, Ankara.
• Grainger, Andrew (2008), “Customs and Trade Facilitation: From Concept to Implementation”, World
• Customs Journal, Vol. 2, No. 1, (17-30). Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2012), 2011 Yılı İdari Faaliyet Raporu, http://www.gtb.gov.tr/yayinlar/i%CC%87dare-faaliyet-raporu. (16.10.2015).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2013), 2012 Yılı İdari Faaliyet Raporu, http://www.gtb.gov.tr/yayinlar/i%CC%87dare-faaliyet-raporu. (16.10.2015).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2014), 2013 Yılı İdari Faaliyet Raporu, http://www.gtb.gov.tr/yayinlar/i%CC%87dare-faaliyet-raporu (16.10.2015).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2015), 2014 Yılı İdari Faaliyet Raporu, http://www.gtb.gov.tr/yayinlar/i%CC%87dare-faaliyet-raporu (16.10.2015).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2015), Rehberlik ve Denetim Faaliyetleri, http://teftis.gtb.gov.tr/istatistikler/istatistikler (16.10.2015).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2015), Gümrükler Muhafaza Yakalama İstatistikleri, http://muhafaza.gtb.gov.tr/istatistikler/gumrukler-muhafaza-yakalama-istatistikleri (16.10.2015).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2016), Gümrük Müşaviri, Yardımcıları ile Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Sayıları; http://ggm.gtb.gov.tr/data/51efc1e7487c8e2134631c57/M%C3%BC%C5%9Favirler%20ARALIK%2020
• %20OZET%20BILGILER%20SON.xls  (16.10.2015).
• Gürsoy, Yaser (2006), Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Hiç, Mükerrem-Gencer, Ayşen (2004), “Dış Ticaret Alanındaki Ampirik Araştırmaların Seçilmiş ve Analitik Bir Envanteri”. T.C. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt. XIX, Sayı.1, (23-42).
• Kaya, Ferudun (2011), Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi, Beta, İstanbul.
• Kemer, Osman B. (2005), Dış Ticaret Teknikleri, Teori-Uygulama, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Organ, İbrahim (2008), Vergi Denetimi ve Türkiye Uygulaması, Gazi Kitabevi, Ankara.
• Özgür, Bünyamin (2010), “Gümrük Teşkilatının Sorunları ve Yeniden Yapılandırılması”, Gümrük
• Dünyası Dergisi, Sayı. 1, (5-24). Saygılıoğlu, Nevzat ve Gerçek, Adnan (2007), Dış Ticaret ve Gümrük, Kurallar, İşlemler ve Vergileme,
• Yaklaşım Yayınları, Ankara. Selen, Ufuk (2013), Gümrük İşlemleri ve Vergilendirilmesi, Ekin Yayınevi, Bursa.
• Seyitoğlu, Halil (1999), Uluslararası İktisat, Teori, Politika ve Uygulama, Beta, İstanbul.
• Sidal, Hulusi (1966), Gümrük Politikası-Mevzuatı ve Tatbikatı,  İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler
• Akademisi Yayını, No:39-196, Berksoy Matbaası, İstanbul. Türk Dil Kurumu (2016), Genel Türkçe Sözlük, “Gümrük”, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.56a23fcf2eba18.140018 (12.9.2015)
• Türk Dil Kurumu (2016), Genel Türkçe Sözlük, “Denetim”, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.56a24619141ae9.23 (12.9.2015)
• Türk Dil Kurumu (2016), Genel Türkçe Sözlük, “Kaçakçılık”; http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.56a24621430a18.31 (12.9.2015)
• Tekin, Fazıl-Çelikkaya, Ali (2014), Vergi Denetimi, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• Tuncer, Selahattin. (2000), Gümrükler ve Gümrük Vergileri Teori-Uygulama, Yaklaşım Yayınları, Ankara.
• Ulu, Cenk-Aracı, Cem (2012), Türkiye’de Dış Ticaret Lojistik Süreçleri: Maliyet ve Rekabet Unsurları,   http://www.tusiad.org.tr/__rsc/shared/file/DisTicaret-raporu-2012.pdf (10.12.2015).
• UNCTAD/WCO (2011), Risk Management for Customs Controls, UNCTAD Trust Fund on
• Trade Facilitation Negotiations Technical Note No. 12, http://unctad.org/en/Docs/TN12_RiskManagement.pdf (10.12.2015).
• Üstün, Ümit Süleyman (2013), Nasıl Bir Vergi Denetimi ve Vergi Yargısı, Beta, İstanbul.
• Widdowson, David. (2007), “The Changing Role Of Customs: Evolution or Revolution?”, World
• Customs Journal, Vol.1, No.1, (31-37).