LİMAN HİZMETLERİ FİYATLANDIRMA STRATEJİLERİ VE REKABETE ETKİLERİ: EGE BÖLGESİ KONTEYNER LİMANLARI ÜZERİNE BİR OYUN AĞACI ANALİZİ

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 19, 198 - 218, 30.06.2017

Fevzi Bitiktaş Çimen Karataş Çetin

https://doi.org/10.20875/makusobed.323889

Öz

Dünya ticaretinin önemli bir kısmı
denizyolu taşımacılığı kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Bu durum, denizyolu
taşımacılığının düğüm noktaları olarak görülen limanlara olan talebi sürekli
arttırmaktadır. Artan rekabet ortamında limanlar hayatta kalabilmeye yönelik
çeşitli müdahaleci uygulamalarda bulunmaktadırlar. Bu uygulamalardan öne çıkan
ise pazarlama faaliyetleri ve pazarlama karmasının en önemli boyutlarından biri
olan fiyatlandırmadır.

Çalışmada pazarlama kavramları çatısı
altında liman hizmetlerinde fiyatlandırma yöntemlerinin belirlenmesi ve
fiyatlandırma stratejilerinin rekabetçi üstünlük elde etmedeki rolü
incelenmiştir. Araştırmada kullanılan modelin uygulanmasında iki farklı araç
kullanılmıştır. Bunlar; fiyat akış diyagramı ve oyun ağacı analizidir. Çalışma,
liman yöneticileriyle gerçekleştirilen yüz yüze görüşmeler aracılığıyla
yöntemin Ege Bölgesi konteyner limanları üzerinde uygulanmasını ve değerlendirilmesini
sunmaktadır. Çalışma sonucunda, limanların rakiplerin fiyatlarına odaklanmak
yerine operasyonel maliyetleri indirip verimliliği arttırmaya odaklanması
gerektiği anlaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Liman Hizmetleri, Liman Rekabeti, Konteyner Terminali, Fiyatlandırma Stratejileri, Oyun Ağacı

Kaynakça

• Acciaro, Michele (2013), A Critical Review of Port Pricing Literature: What Role for Academic Research? The Assian Journal of Shipping and Logistics, Vol.29, No.2, (207-228).
• Ashar, Asaf (2001), Strategic pricing in newly privatized ports. International journal of maritime economics, Vol.3, No.1, (52-78).
• Böke, Kaan (2009), Örnekleme, Sosyal Bilimler Araştırma Yöntemleri (103-149). Derleyen: Kaan Böke. İstanbul: Alfa.
• Button, Kenneth John (1979), The economics of port pricing. Maritime Policy & Management, Vol.6 No.3, (201-207).
• Çakı, Ş. Sertaç (2001), Liman işletmelerinde stratejik planlama açısından fiyatlamanın rolü ve Türkiye'de bir liman üzerine uygulama. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Demir, Oguzhan Ömer (2009), Nitel Araştırma Yöntemleri. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (285-318). Derleyen: Kaan Böke. İstanbul: Alfa.
• Dünya Bankası, (2006), The Port Reform Toolkit, Second Edition, Washington,DC, www.worldbank.org/transport/ports/toolkit.htm. (05.06.2015)
• Dursun, Yunus (1988), İşletmelerde Fiyatlandırma Kararları Üzerine Bir Araştırma.Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2.
• Esmer, Soner (2011), Liman İşletmelerinde Hizmet Pazarlaması. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Frankel, Ernst (1987), Port Planning and Development. John Wiley ve Sons: New York.
• Gedik Yatırım (2014), Akfen Holding Faaliyet Raporu, 2014/1. http://www.gedik.com/genel/HaberDetay.aspx?id=577521 (11.6.2015)
• Haralambides, Hercules E-Cariou, Pierre ve Benacchio, Marco (2002), “Costs,benefits and pricing of dedicated container terminals,” International Journal of MaritimeEconomics,Vol.4,No.1,(21-34)
• Heaver, Trevor (2006), “The Evolution and challenges of port economics,” Research in Transportation Economics, Vol.16, No.1, (11).
• Ishii, Masahiro-Lee, Paul Tae Woo-Tezuka, Koichiro ve CHANG, Young Tae (2013), “A gametheoretical analysis of port competition” Transportation Research Part E : Logistics andTransportation Review, Vol.49 No.1, (92-106).
• Kozak, Nazmi (2014), Turizm Pazarlaması, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Lee, Paul Tae Woo-Lee, Tsung-Chen (2012), A new lease charging system for Busan container terminals: a historical case study. Maritime Policy & Management, Vol.39 No.1, (91-105).
• Martin, Enrique-Salvador, J-Saurí, Sergie (2014), Storage pricing strategies for import container terminals under stochastic conditions. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, Vol.68, (118-137).
• Özdemir, Berk (2009), Dergisi Sayı.2 Karar Teorisi Karar Ağacı ve Tıpta Uygulamaları. Sağlık Ekonomisi http://www.saglik-ekonomisi.com/ (10.12. 2014).
• Öztürk, Sevgi Ayşe (2007), Hizmet Pazarlaması.Bursa: Ekin Basın Yayım.
• Rızaoğlu, Bahattin (2004), Turizm Pazarlaması. Ankara: Detay Yayıncılık. Saeed, Naima ve Larsen, Odd I (2010), Container terminal concessions: A gametheory application to the case of the ports of Pakistan. Maritime Economics and Logistics, Vol.12, No.3, (237-262).
• Seo , Jung-soo-Ha, Yeong-sok (2010), The role of port size and incentives in the choice oflocation by port users : A game-theoretic approach. The Asian Journal of Shipping andLogistics, Vol.26, No.1, (49-65).
• Talley, Wayne K. (1994), Port pricing: a cost axiomatic approach. Maritime Policy and Management, Vol.21, No.1, (61-76).
• TCDD (2013), İstatistik Yıllığı
• http://www.tcdd.gov.tr/Upload/Files/ContentFiles/2010/istatistik/20092013yillik.pdf (17.10.2014)
• TEPAV (2007), Türkiye’de Rekabetçilik ve Düzenleme :Türkiye’de Rekabetçilik, Yatırım İklimi ve Rekabet Politikasının Rolü. http://www.tepav.org.tr (01.12.2014)
• UNCTAD (1995), Strategic Port Pricing. Report by the UNCTAD secretariat, England.
• Yükselen, Cemal (2003), Pazarlama: İlkeler-Yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Zeithaml, Valerie-Bitner, Mary Jo (1996), Services Marketing, McGraw- Hill, Singapore.