Dijitalleşme ve Din

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 2, 191 - 207, 31.12.2017

Mehmet Akgül

Öz

Gutenberg galaksisi
olarak tanımlanan iletişim teknolojisindeki gelişmeler, matbaanın icadından
başlayarak insanlık tarihinde önemli değişim ve dönüşümlere sebep olmuştur.
Modern çağı hazırlayan süreçlere eşlik eden matbaanın icadı, kitap ve bilginin
çoğalması ve dağıtımını hızlandırmış, geleneksel bütün yapıları, başta dini
yapı ve otorite sistemlerini kökten değişime zorlamıştır. Matbaa ile başlayan
bu süreç, kitap, gazete, radyo, telefon, televizyon ve nihayet internete kadar
uzanan yeni teknolojik gelişmeleri körüklemiş ve insanlığı iletişim çağı denen
yeni bir merhaleye taşımıştır.

Bireyden başlayarak gündelik hayatı kuran geleneksel
toplum kültürünü değiştirmesi yanında, teknolojik gelişme, insan toplum ve din
ilişkisi çok yönlü tartılmaya ve hızlı ve sürekli değişimden kaynaklanan
değişim hızı kontrol altına alınmaya çalışılmaktadır. İnternet öncesi süreçte
sekülerleşme tartışmalarıyla gündeme oturan dini hayat ve değişim sorunu,
internet sonrası dönemde ise, sanal dünya ve sanal din bağlamında çok yeni
boyutlar kazanmıştır. Bu çalışma iletişim alanındaki gelişmeler yanında, di  gital çağda dinin aldığı veya alacağı yeni
şekil ve anlayışı karşılıklı etkileşim süreci içinde ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler

İletişim Teknolojisi, Sekülerleşme, İnternet, Din, Sanal Dünya, Sanal Din

Digitalleşme ve Din

Öz

ABSTRACT

The
new developments in the technology of communication, which are referred to as
the “Gutenberg galaxy”, have caused many important changes and transformation
in the history of humanity since the invention of press. The invention of press
as an important part of the processes that paved the way for the modern age has
accelerated the proliferation of books and knowledge, bringing about a radical
change within all traditional structures in general and within religious
structures and authority systems in particular. This process, beginning with
the invention of press, fueled new technological developments extending from
books to newspapers, radio, telephone, television and eventually the Internet,
carrying the humanity into a new phase referred to as the age of communication.

The
fact that technological developments changed the traditional culture of
society, which had previously constituted the everyday life beginning from the
individual sphere, has been discussed from many perspectives, and efforts have
been made to check the speed of change influenced by the speedy and constant
change. The question of religious life and change, which came to the fore as a
result of the debates over secularization in the pre-Internet epoch, have
gained many new dimensions in the context of the virtual world and the virtual
religion after the post-Internet age. In addition to the developments in the
domain of communication, this study shall address the new shape taken by
religion in the digital age in its mutual interaction with the Internet.

           

Keywords: communication technology, secularization, the internet, religion, the
virtual world, the virtual religion. 

Anahtar Kelimeler

communication technology, secularization, the internet, religion, the virtual world, the virtual religion

Kaynakça

• Akgül, Mehmet, ‘Medya ve Din: Radyo İletişimi ve Gözyaşı FM Örneği’, Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, Konya, Yaz, Sayı: 6, 2008, ss:39-86.
• Altheide, David L. ve Snow, Robert P., Media Worlds in The Postjournalism Era, Aldine de Gruyter, New York 1991.
• Bunt, Gary.R., Dijital Çağda İslam,(çev: Nil Erdoğan) Babil Yayınları, İstanbul 2007.
• Campell, Heidi A., When Religion Meets New Media, Routledge, New York 2010.
• Ferre, John. P., ‘When Religion Meets New Media’, Journalism and Mass Communication Quarterly, Volume:87. Issue:3/4. Autumn. 2010, pp.689-690.
• Haberli, Mehmet, Sanal Din; Tarihsel, Kuramsal ve Pratik Boyutlarıyla İnternet ve Din, Açılım Kitap. İstanbul 2014.
• Hangen, Tona J., Redeeming The Dial: Evangelical Radio and Religious Culture:1920-1960, Doktora Tezi, Brandeis University (UMI microform,9927225), 1999.
• Hamelink, Cees, J.,’The Digital Advance’, UN Chronicle. Volume:35 ,Fall, 1998, ss. 20-25.
• Gaddy, Gary D., The People in the Electric Church: A Secondary Analysis of National Survey Data on the Audience of Religious Radio and Television, Master Tezi, CBN Universty, 1980.
• Güngör, Erol, Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik, Ötüken Neşriyat: İstanbul 1990.
• Habermas, J., İdeoloji Olarak Teknik ve Bilim, çev. Mustafa Tüzel, Yapı Kredi yayınları, İstanbul 1993.
• Işık, Metin, “Kitle İletişim Araştırmalarının ve Din Sosyolojisinin Bir Sentezine Doğru”, Selçuk İletişim, cilt:1, sayı. 3, 2000, ss.117-121. (Daniel A.Stout ve Judith M. B.uddenbaum, Religion and Mass Media, Sage Publication, California 1996, ss.3-11’in çevirisi)
• Işık, Hüseyin, H., Tam İlmihal: Saadet-i Ebediye, Işık Kitabevi, İstanbul 1978.
• Kur’an-ı Kerim, Rum Suresi, Ayet: 41.
• McDonnell, Jim, ‘”Campbell Heidi A. Digital Religion; Understanding Religious Practice in New Media Worlds”, Communication Research Trends, Volume:33, Issue: March, 2014, .pp.34-39.
• Matelski, Marilyn J. ve Lynch ,Nancy, Messages From Underground: Transnational Radio in Resistance and in Solidarity, Westport CT 1997.
• Not Available “Theological and Religious Perspectives on the Internet”, Communication Research Trends, Volume:31, Issue:1 March, 2012. pp:3-5. (Centre for the Study of Communication and Culture).
• Roberts, K., Religion in Sociological Perspective,3rd ed. Belmont, CA:Wadsworth 1995.
• Roszak, Theodore, Bilincin Evrimi, çev. Bedirhan Muhib, İnsan Yayınları, İstanbul 1995.
• Russo, Christine J., “National Religious Broadcasters”, Afterimage, Volume: 22. Issue: 7-8, 1995, s.6.
• Stark, R. ve Iannaccone, L.R., “A Supply-Side Reinterpretation of the Secularization of Europe”, Journal for the Scientific Study for Religion, 33, 1994, ss. 230-252.
• Şişman, Nazife, Dijital Çağda Müslüman Kalmak, İnsan Yayınları, İstanbul 2016.
• Tomlinson, John, Küreselleşme ve Kültür, çev. Arzu Eker, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2004.
• Virilio, Paul, Enformasyon Bombası, çev. Kaya Şahin, Metis yayınları, İstanbul 2003.