Heresiography in the Late Ottoman Period: Example of Shaykh Abd al-Rahman Aktepi

Yıl 2011, Cilt: 11 Sayı: 1, 115 - 136, 30.04.2011

Metin Bozan

Öz

Heresiography in the Late Ottoman Period: Example of Shaykh Abd al-Rahman Aktepi History of Islamic heresiography is almost as old as formation process of the Islamic sectst. In the course of time, classification of sects called Islamic heresiography emerged and many sects developed their original classifications. It is also the case for the Ottoman period. In this paper, one of the heresiographical works entitled Kashf al-Zalâm fî ‘Aqâid Firaq al-Islâm which was composed by ‘Abd al-Rahmân Aktepî, a scholar who lived in Di- yarbakır in the late Ottoman period. By studying this manuscript which is also expected to give an opportunity to analyze the sectarian perception of scholars who belong to late Ottoman eastern tradition of madrasa, it is tried to examine the work’s general features of classification of sects, its references and distinctive characteristics

Anahtar Kelimeler

Aktepî, Islamic Sects, Madhhab, Ottoman, Madrasa.

Osmanlılar’ın Son Döneminde Makâlât ve Fırak Geleneği: Şeyh Abdurrahman Aktepî Örneği

Öz

Makalat ve Fırka Geleneği dediğimiz fırka tasnifçiliği, süreç içerisinde pek çok tasnif ortaya koymuşlardır. Osmanlı’da da bu durum söz konusudur. Zira bu dönemde pek çok alim, fırkalar ile ilgili eser telif etmiştir. Osmanlı’nın son dönemlerinde yaşayan Diyarbakırlı Şeyh Abdurrahman Aktepî de söz konusu alimlerden birisidir. Bu çalışmada Şeyh Abdurrahman Aktepî’nin fırkaları tasnif ettiği Keşfu’z-Zalâm fî Akâidi Fıraki’l-İslam eseri ele alınacaktır. Osmanlı’nın son dönemi Şark medrese geleneğine mensup alimlerin mezhep algısını tahlil etme fırsatı da vermesi düşünülen bu yazma eserde, mezheplerin tasnifinin genel özellikleri, eserin referansları, onu diğerlerinden farklı kılan yönleri üzerinde durulmaya çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

Aktepî, İslam Fırkaları, Mezhep, Osmanlı, Medrese