Abdulaziz ʻAtîk Eserleri ve Arap Dili ve Belagatı’na Katkıları

Yıl 2017, , 51 - 65, 30.06.2017

İsmail Ekinci

https://doi.org/10.33420/marife.591727

Öz

Arap dili ve belagatının gelişimine katkıda bulunmuş olan dil ve belagat âlimlerinden birisi de Abdulaziz ʻAtîk’tir. Abdulaziz ʻAtîk, 1906-1976 yılları arasında Mısır’da yaşamış muasır âlimlerden birisidir. Dil, edebiyat ve belagat unsurlarını derleyip bir araya topladığı eserleriyle, Arap dili ve belagatı alanında, neredeyse tek elden bütün bilgileri vermiştir. Avrupa’da bulunmuş olmasıyla hem doğu, hem de batı kültürlerine vakıf oluşu ona, Arap dili, edebiyatı ve belagatına çok farklı bir perspektiften bakma imkânı vermiştir. Bu makale, Abdulaziz ʻAtîk’in hayatı, eserleri ve Arap Dili ve Belagatına katkılarını ele almaktadır. Müellifin hayatı ve eserleri hakkında herhangi bir çalışmanın bulunmaması, bu doğrultuda bir çalışma yapma ihtiyacı doğurmuştur. Çalışmada öncelikle müellifin hayatı hakkında kısa bir giriş yapıldıktan sonra, eserleri ele alınmıştır. Eserler incelenirken, sırayla Arap dili, aruz, kafiye, belagat, edebiyat ve tarih üzerine yazdığı eserleri ele alınmıştır. Sonuç kısmında, müellifin Arap dili ve belagatına katkıları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili, Belagat, Edebiyat, Aruz, Kâfiye, Nahiv-Sarf

Abdulaziz Atik, Works and Contributions to the Arabic Language and Its Rhetorics

Öz

Abdulaziz Atik is one of the scholars of language and rhetorics who contributed to the development of the Arabic language and rhetorics. Abdulaziz Atik is one of the contemporary scholars who lived in Egypt between 1906-1976. He has compiled and assembled elements of language, literature, and rhetorics, and in Arabic language and literature, he gave almost all the information from one hand. Since lived in Europe, the foundation of both eastern and western cultures enabled him to look at Arabic language, literature and rhetorics from a very different perspective. This article addresses Abdulaziz Atik’s life, works and contributions to Arabic language. The absence of any work on the life and work of the author has created the need to do a study in this direction. In the study, after a brief introduction about the author’s life, his works were discussed. While the works are being examined, his works on Arabic language, prosody, rhyme, rhetoric, literature and history are dealt with. In the conclusion, the contributions of the author to the Arabic language and rhetorics were evaluated.

Anahtar Kelimeler

Language Of Arabic, Rhetoric, Literature, Prosody, Rhyme, Arabic Grammar

Kaynakça

• ʻAtîk, Abdulazîz, el-Edebu’l-ʻArabî fi Endelus, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1976.
• ʻAtîk, Abdulazîz, fi’l-Edebi’l-İslâmî ve’l-Emevî, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 2001.
• ʻAtîk, Abdulazîz, fi'n-Nakdi’l-Edebî, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1972.
• ʻAtîk, Abdulazîz, İlmu’l-ʻArûd ve’l-Kâfiye, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1987.
• ʻAtîk, Abdulazîz, İlmu’l-Bedî‘,Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1985.
• ʻAtîk, Abdulazîz, İlmu’l-Beyan, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1985.
• ʻAtîk, Abdulazîz, İlmu’l-Meani, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 2009.
• ʻAtîk, Abdulazîz, el-Medhalu ila ʻİlmi’n-Nahv ve’s-Sarf, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1974.
• ʻAtîk, Abdulazîz, Tarîhu’l-Belâğati’l-ʻArabiyye, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1987.
• ʻAtîk, Abdulazîz, Tarihu’n-Nakdi’l-Edebî ʻinde’l-ʻArab, Dâru’n-Nahdati’l-ʻArabiyye, Beyrut 1986.
• Kızıklı, Zafer, “Arap Dili", Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX, Sayı 4, Samsun 2009.
• Küçüksarı, Mücahit, “Ebu’l Fadl İbnu’l-Amîd’e Ait Bir Risalenin Edebî Tahlili", Marife, 16/2 (2016).
• Nehru, Cevahirlal, Glimpses of World History (Lemehatu min Tarîhi’l-ʻÂlem), Terc. Abdulaziz ʻAtîk, Dâru’l-Meʻarif, Mısır 2003.
• http://asmaalkamali.blogspot.com.tr/2015_08_30_archive.html.
• http://shamela.ws/index.php/author/1573.
• http://tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.58ef234ac4d6a2.66695044.