YÜRÜTME ORGANI TARAFINDAN OLAĞANÜSTÜ DÖNEMDE YAPILAN KANUN GÜCÜNDEKİ NORMLARIN ANAYASA UYGUNLUK DENETİMİ KONUSUNDA ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARININ YORUMU

Yıl 2018, Sayı: 12, 0 - 0, 12.12.2018

Rukiye Mehtap Özlü

https://doi.org/10.18771/mdergi.497006

Öz

 2017 Anayasa
değişiklikleriyle Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminin inşa edilmesi neticesinde
olağanüstü hal Cumhurbaşkanlığı kararnameleri, olağanüstü hal kanun hükmünde
kararnamelerinin yerini alarak, Türk hukuk sistemine girmiştir. Olağanüstü hal
Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin yargısal denetimi konusu, hukuk devleti
ilkesi gereğince incelenmesi gereken güncel bir sorundur. Bu konuda Anayasa
Mahkemesi’nin henüz bir kararı yoktur ancak olağanüstü dönem kanun hükmünde
kararnamelerini, iptal davasına konu etmesi bakımından iki farklı içtihadı
bulunmaktadır. Çalışmada, Anayasa Mahkemesi’nin bu içtihatlarının hukuki
gerekçeleri ve hukuken yarattığı sonuçlar değerlendirilerek bu kararların olağanüstü
hal Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasa Mahkemesi tarafından
denetlenmesine etkisi incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

OHAL, kanun hükmünde kararname, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Anayasa Mahkemesi, içtihat

Kaynakça

• ARDIÇOĞLU, Murat, “Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2017/3, s. 22-51.
• CAN Osman, ŞİMŞEK AKTAŞ, Duygu, “Olağanüstü Hâl Dönemi Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Yargısal Denetimi Üzerine”, MÜHF - HAD, 2017, C.23, S.1, s. 13-44.
• DURAN, Lütfi, “Kanun Hükmünde Kararname”, AİD, 1975, C.8, S.2, s. 303-319.
• DURAN, Lütfi, İdare Hukuku Ders Notları, İstanbul, 1982.
• ERKUT, Celal, “İdare Hukukunda Yokluk Teorisi”, İHİD, 1988, S.1-3, Y.9, s. 69-91.
• ESEN, Selin, Karşılaştırmalı Hukukta ve Türkiye’de Olağanüstü Hal Rejimi, Adalet, Ankara, 2008.
• ESEN, Selin, “2016 Anayasa Değişiklik Teklifinin Değerlendirilmesi”, Ankara Barosu Dergisi, 2016/ 4, s45-73.
• ESENER, Turhan, “Hukuki Muamelelerde Tahvil”, AHFD, 1959, C.XII, S.1-4, s. 234-259.
• GÖZLER, Kemal, “Olağanüstü Hâl Rejimlerinde Özgürlüklerin Sınırlandırılması Sistemi ve Olağanüstü Hâl Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Hukukî Rejimi”, Ankara Barosu Dergisi, 1990, Yıl 47, S. 4, s. 561-590.
• GÖZLER, Kemal, Kanun Hükmünde Kararnamelerin Hukuki Rejimi, Ekin, Bursa, 2000.
• GÖZLER, Kemal, “15 Temmuz Kararnameleri Olağanüstü Hâl Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Hukukî Rejiminin İfsadı Hakkında Bir İnceleme”, Ankara Barosu Dergisi, 2017, S.1, s. 39-67.
• GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, Ekin, Bursa, 2017.
• GÜNDAY, Metin, İdare Hukuku, İmaj, Ankara, 10. Baskı, 2015.
• GÜNDAY, Metin, “OHAL, İhraç KHK’LARİ ve Hukuki Durum”, Ankara Barosu Dergisi, 2017, S.1, s. 29-38.
• HAVUTÇU, Ayşe, “Şekle Aykırılık Nedeniyle Geçersiz Hukuki İşlemlerin Tahvili”, DEÜ. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof.Dr.Kudret Ayiter’e Armağan, Ankara, 1987, S. 1-4, s. 640-681.
• KUZU, Burhan, “Kanun Hükmünde Kararnamelerin Hukuki Niteliği Tabi Olacakalrı Rejim ve Kurallar Hiyerarşisindeki Yeri”, İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi, 1983, C.4, S.1-3, s. 83-93.
• KÜÇÜK, Adnan, “Yeni Anayasa Değişikliği ile Getirilmek İstenen Türkiye’ye Özgü Başkanlık Sistemi: Korkular, Algılar, Beklentiler”, Liberal Düşünce Dergisi, Yıl: 22, Sayı: 85, Kış 2017, s. 157-189.
• ONAR, Sıddık Sami, İdare Hukukunun Umumî Esasları, Hak Kitabevi, İstanbul, 1966, Cilt I.
• OYTAN, Muammer, “Fransa, Almanya ve Türkiye’de Yasama Yetkisinin Devredilmesi ve Yürütme Organının Kanun Hükmünde Kararname Çıkarma Yetkisi”, içinde Onar Armağanı, İstanbul, 1977, s. 541-616.
• ÖDEN, Merih, “Anayasa Mahkemesi ve Olağanüstü Hal ve Sıkıyönetim Kanun Hükmünde Kararnamelerinin Anayasaya Uygunluğunun Yargısal Denetimi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2009,C.58 S.3, s. 659-691.
• ÖZBUDUN, Ergun, “1961 ve 1982 Anayasalarında Kanun Hükmünde Kararnameler”, Anayasa Yargısı, 1986, S.2, s. 227-238.
• ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınevi, 15. Baskı, Ankara, 2014.
• ÖZTAN, Bilge, Miras Hukuku, Dördüncü Bası, Ankara, 2010.
• ŞAHBAZ, İbrahim, “Anayasa Yargısında Yokluk”, Ankara Barosu Dergisi, 1999, C.4, s. 23-48.
• TEZİÇ, Erdoğan, “Yasama Yetkisi ve Kanun Hükmünde Kararnameler”, Amme İdaresi Dergisi, 1972, c. V, S. 1, s. 3-14.
• TEZİÇ, Erdoğan, Türk Parlamento Hukukunun Kaynakları ve İlgili Anayasa Mahkemesi Kararları, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınevi, İstanbul, 1980.
• Venedik Komisyonu’nun 15 Temmuz 2016 Tarihli Darbe Girişiminin Ardından Çıkartılan 667-676 No’lu Kanun Hükmünde Kararnameler Üzerine Türkiye Raporu, 12 Aralık 2016, Strazburg.
• YAVUZDOĞAN, Seçkin, “Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararname İle İhraç Edilen Kamu Görevlisinin Yargı Kararı İle Görevine Dönmesi ve Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun Niteliği Üzerine Bir Değerlendirme”, TİDSAD, 2017, Y. 4, S. 12, s. 147-165.
• YILDIRIM, Turan, “İdari Yargıda İçtihat Farklılıkları Sorunu ve Çözüm Önerileri”, Danıştay ve İdarî Yargı Günü 149. Yıl Sempozyumu, 2017, s.137-153.
• YILDIRIM, Turan, “Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri”, MÜHF - HAD, C.23, S.2, s. 13-28.
• ULUSOY, Ali, “Aralık 2016 Anayasa Teklifi Neler Getiriyor, Neler Götürüyor?”, www.anayasa.gen.tr/ulusoy-anayasa-degisikligi.pdf (Konuluş Tarihi: 17 Ocak 2017).