Mekke Müşriklerinin Nübüvvet Karşısındaki Tutum ve Davranışları ( Mekkî Sureler Bağlamında)

Yıl 2019, Ek Sayı 1, 919 - 939, 22.02.2019

Enver Bayram

https://doi.org/10.33206/mjss.470531

Cited By: 3

Öz

Kur’an, insanlığa gönderilmiş olan son ilahi mesajdır. Bu mesajın
içinde insanı hidayete ileten Allah’ın emir ve yasakları mevcuttur. Mesaj
doğrultusunda hareket eden hidayete nail olmakta; aksi takdirde dalalete
düşmektedir. Böylesine önemli mesajın insanlara aktarılması görevi de Hz.
Muhammed’e tevdi edilmiştir. O, görevini yerine getirirken çeşitli zorluklarla
ve engellemelerle karşılaşmıştır. Görevi esnasında Mekke müşriklerinden onun
şahsına ve üstlendiği göreve karşı olumsuz tutum ve davranışlar ortaya çıkmaya
başlamıştır. İşin başında Hz. Muhammed’e gösterilen tepki nispeten daha
yumuşakken giderek bu tepki daha da sertleşmiştir. Böyle bir neticenin ortaya
çıkmasında putlar aleyhine nazil olan ayetlerin rolü büyüktür. Böylesine bir
ortamda müşrikler, Hz. Peygamber ile alay etmişler; onu sihirbaz, kâhin, şair,
deli gibi olumsuz sözlerle nitelendirmişlerdir. Daha sonra onunla tartışmaya
girişmişler, baş edemeyince uzlaşmayı denemişlerdir. Bu durum sonucunda da
başarı sağlayamayan müşrikler ona ve Müslümanlara boykot uygulamışlardır. Bütün
bunlar olurken Müslümanlara yönelik fiili saldırılarını daha da
yoğunlaştırmışlardır. Hatta Hz. Peygamber’i öldürmek için bir suikast bile
tertip etmişlerdir. Bütün bunların sonucunda Müslümanlar Medine’ye hicret etmek
zorunda kalmışlardır. Ancak Hz. Muhammed ne pahasına olursa olsun tebliğ ettiği
davasından geri adım atmamıştır. Kur’an’ın ayetlerini bütün gayretiyle
anlatmaya devam etmiştir. Aynı zamanda bu ayetler Hz. Muhammed’e müşrikler
karşısında sabrı tavsiye etmiştir. Böylece bu ayetlerin manevi desteğiyle de
Hz. Muhammed’in motivasyonu tam anlamıyla sağlanmış oldu. Bu çalışmamızda Mekkî
sureler bağlamında Hz. Peygamber’e uygulanan olumsuz tutum ve davranışlar ele
alınacaktır. Bu tutum ve davranışlar zaman zaman fiziksel, zaman zaman da
psikolojik eziyetler olarak kendini göstermiştir. Bu nedenle çalışmamızda
fiziksel ve psikolojik eziyetler farklı alt başlıklar halinde ele alınacaktır. 

Anahtar Kelimeler

Hz. Peygamber, Kur’an, Müşrik, Tutum

The Meccan Polytheists’ Attitudes against The Prophethood (In The Context of Meccan Suras)

Öz

The Qur'an is the last divine message sent to mankind. In this message, there are orders and prohibitions from Allah, which guides the human being to the world. Finding the right way to move in the direction of the message; otherwise it falls into heresy.  Muhammad was also given the task of transferring such an important message to the people. He has encountered various difficulties and obstacles while performing his mission. The reaction to Muhammad at the beginning of his work was relatively soft, and the reaction became even harder. In the emergence of such a conqueror the role of the verses which are against the idols is great. In such an environment, the polytheists mocked the Prophet; they described it as negative words like magician, priest, poet, madman. Then they started to argue with him, they tried to compromise when they could not cope. The polytheists, who did not succeed in this, also boycotted him and the Muslims. All these things have intensified the actual attacks against Muslims. They even organized an assassination to kill the Prophet. However, Muhammad did not step back from his case he had notified at any cost. He continued to tell the verses of the Qur'an with all his effort. At the same time, these verses recommended patience to the idolaters of Muhammad. Thus, with the spiritual support of these verses, the motivation of Muhammad was fully realized. In this study, negative attitudes and behaviors applied to Prophet Muhammad in the context of Mekkî surahs will be discussed. These attitudes and behaviors occasionally manifested themselves as physical, occasionally psychological persecutions. For this reason, our physical and psychological sufferings will be handled in different sub-headings. 

Anahtar Kelimeler

Prophet, Qur’an, Polytheists, Attitude, Behaviour

Kaynakça

• Aydın, Hayati, Kur’an’da İnsan Psikolojisi, Timaş Yayınları, İstanbul 1999.
• Bakırcıoğlu, Rasim, Psikoloji Sözlüğü, Ankara 2006.
• Begavî, Tefsîru’l-Begavî, tah. Halid Abdurrahman el-Ak, Daru’l-Mağrife, Beyrut ts.
• Belâzürî, Ahmed b. Yahya b. Câbir, Ensâbü’l-Eşrâf, tah. Muhammed Hamidullah, Kahire 1959.
• Buhâri, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmail, Câmiu’s-sahîh. thk. Muhammed Züheyr İbn Nasır, Dâru’l Tavk en-Necât, Beyrut 1422h.
• Boynukalın, Mehmet, “Sövme” DİA, İstanbul 2009.
• Cabirî, Muhammed Âbid, Fehmu’l-Kur’an-Siyer Eşliğinde Kur’an’ı Anlamak, çev. Muhammed Coşkun, Mana Yayınları, İstanbul 2013.
• Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, TDV Yayınları, Ankara 1997.
• Cevheri, İsmâil b. Hammâd, es-Sıhah Tacü'l-Luga ve Sıhahu’l-Arabiyye, Daru'I-İlim, Beyrut l979.
• Cevziyye, İbn Kayyim, Fıkhu’s-Siyre, çev. Hanifi Akın, Karınca Polen Yayınları, İstanbul 2011, s. 206.
• Clifford, T. Morgan, Psikolojiye Giriş, çev. Hüsnü Arıcı ve diğerleri, Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü Yayınları, Ankara 1990.
• Çağrıcı, Mustafa, İstihza, DİA, İstanbul 2001.
• Çağrıcı, Mustafa, İftira, DİA, İstanbul 2000.
• Derveze, İzzet, Kur’an’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı, çev. Mehmet Yolcu, Düşün Yayıncılık, İstanbul 2011.
• Firuzabadî, Tenvirül Mikbas Min Tefsiri İbn Abbas, Daru’l-kütübi’l-ilmiyye, Lübnan ts.
• Güngör, Mevlüt, Kur’an Penceresinden Bakış, Kur’an Kitaplığı, İstanbul 1997.
• Hamidullah, Muhammed, İslam Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İrfan Yayımcılık, İstanbul 1995.
• İbn Hişam, Ebû Muhammed Abdülmelik, Siret-i İbn Hişam, çev. Abdülvehhab Öztürk, Karaman Yayınları, İstanbul 2014.
• İbn İshak, Muhammed, Siyer-i İbn İshak, Yayına Haz. Muhammed Hamidullah, çev. M Şafi Billik, Düşün Yayıncılık, İstanbul 2012.
• İbn Kesîr, İsmail, Tefsîru’l- Kur’an’il-Azîm, Daru’l-Fikr, Beyrut 1401h.
• İbn Kudame, Muvaffakuddîn, el-Muğni, tah. Abdullah b. Abdülmuhsin Türki, Abdülfettah Muhammed el-Hulv, yy. ts.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem, Lisanu’l-Arab, Daru Sadr, Beyrut ts.
• İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed, et-Tabakâtü’l-Kübra, Beyrut 1985.
• İsfehani, Ragıb, Müfredat, Pınar Yay., çev. Yusuf Türker, İstanbul 2012.
• Karaman, Hayrettin ve diğerleri, Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, DİB yayınları, Ankara 2008.
• Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Ensarî, el-Camiu’l-Ahkâmi’l-Kur’an, Daru’ş-şağb, Kahire ts.
• Kutub, Seyyid, Fî Zılâl-il Kur’an, Hikmet Yayınları, çev. İ.Hakkı Şengüler ve diğerleri, yy. ts.
• Makrîzî, Takiyüddin Ahmed b. Ali, İmtâü’l-Esmâ’, tah. Mahmud Muhammed Şâkir, yy. ts.
• Mevdudî, Ebu’l-A’lâ, Tefhimu’l-Kur’an, çev. Yusuf Karaca ve dğr., İnsan Yayınları, İstanbul 1997.
• Müslim, Ebû’l-Hüseyin Muslim b. El-Haccâc el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, Dâru İhyâü’t Türâsi’l-Arabî, Beyrut ts.
• Önkal, Ahmet, ve dğr., Hz. Peygamber’in İzinde. DİB Yayınları, Ankara 2013.
• Râzî, Fahruddin Muhammed b. Ömer, Tefsir-i Kebîr Mefâtihu’l Gayb, Dârü’-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2000. Sabunî, Muhammed Ali, Saffetü’t-Tefâsir, Dersaâdet, İstanbul ts.
• Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, DİB Yayınları, Ankara 2002.
• Sert, Emin, Kur’an’da İnsan Tipleri ve Davranışları, Bilge Matbacılık, İstanbul 2004.
• Semerkandî, Muhammed İbn Ahmed Ebu’l-Leys, Tefsîru’s-Semerkandî, tah. Mahmud Matarcî, Daru’l-Fikr, Beyrut ts.
• Sıcak, Ahmet Sait, Kur'ân-ı Kerîm'e Göre Dini Alaya Alanlara Karşı Müminlerin Takınmaları Gereken Tavırlar, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, 2015.
• Soysaldı, Mehmet, Kur'an'da iftira Kavramı ve Müfterilerin Hükmü, Diyanet İlmi Dergi, 2005, cilt: XLI, sayı: 4.
• Şevkanî, Muhammed, Fethu’l-Kadir, Daru’l-Fikr, Beyrut ts.
• Taberî, Ebu Cafer Muhammed b. Cerîr bin Yezid b. Halid, Camiu’l-Beyân an Te’vil Ey’il- Kur’ân, Dâru’l Fikr, Beyrut 1405h.
• Vahidî, Ali b. Ahmed Ebû’l Hasen, el-Veciz fi tefsiri’l kitabi’l aziz, thk. Safvan Adnan Davudî, ed-Daru’ş Şâmiye, Beyrut 1415h.
• Zemahşerî, Ebu’l Kasım Muhammed Ömer, El-Keşşaf an Hakaiki’t-Tenzîl ve Uyuni’l Ekavil fi Vücuhu’t-Te’vil, Darü İhyai Türasi’l Arabiyyi, Beyrut ts.
• İnternet Kaynakları: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5aa2454416b187.51081881, Erişim tarihi: 09.03.2018.
• http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5aba20ffcdb8c3.30695504, Erişim tarihi: 15.03.2018.