FİZİK ÖZ-YETERLİLİK ÖLÇEĞİ’NİN GEÇERLİLİĞİ VE GÜVENİRLİLİĞİ

Yıl 2016, Cilt: 13 Sayı: 33, 111 - 122, 14.04.2016

Muhammet Alpaslan Hakan Işık

Öz

Bu çalışmanın amacı Fizik Öz yeterlilik Ölçeği’ nin Türkçe’ ye uyarlanmasına yönelik geçerlik ve güvenirlik çalışmalarını yapmaktır. Faktör analizi ve güvenirlilik çalışmaları için 193 Fen Bilgisi Öğretmenliği öğrencisinden (74 öğrenci erkek ve 119 kız) veri toplanmıştır. Yapılan açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri sonucunda, Fizik Öz-yeterlilik Ölçeği’nin 5 alt boyutlu faktör yapısı doğrulanmıştır. Bu faktörler toplam varyansın  %60.1’ ini açıklamaktadır. Bunun yanı sıra güvenirliliğini test etmek amacıyla yapılan analiz sonucunda tüm faktörlerin iç tutarlık katsayısının (Cronbach Alpha) 0.74 ile 0.89 arasında değiştiği bulunmuş ve tüm ölçeğin iç tutarlık katsayısı ise 0.94, olarak elde edilmiştir. Eğitimsel ve ileri uygulamaları tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geçerlilik, Güvenirlik, Öz-Yeterlilik, Fizik eğitimi

EXAMINATION OF THE VALIDITY AND THE RELIABILITY OF PHYSICS SELF-EFFICACY SCALE

Öz

In the last three decades, students’ self-efficacy perception has drawn the attention of many researchers in the world. The purpose of this study is twofold: a) adopt the Science Learning Self-efficacy Scale, which was developed by Lin and Tsai [International Journal of Science and Mathematics Education, 11(6), 1275-1301 (2013)], into physics, and b) to examine its validity and reliability. A total of 193 science pre-service teacher students (74 boys and 119 girls) participated in the study. Once the initial exploratory and confirmatory factor analysis was run, one item was dropped. The analysis revealed that the five dimensions of Science Learning Self-efficacy Scale were valid and reliable. The five factors explained a total of 60.1% variance. Reliability analysis revealed that Cronbach alpha value for all dimensions were from 0.74 to 0.89, which were in acceptable range. Also, the Cronbach Alpha value for all items was 0.94. The implications and future direction were discussed.

Anahtar Kelimeler

Validity, Reliability, Self-efficacy, Physics education

Kaynakça

• Altunçekiç,, A., Yaman, S. ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlilik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (1), 93-102.
• Baldwin, J. A. , Ebert-May, D. ve Burns, D. J. (1999). The development of a college biology self-efficacy instrument for non-majors. Science Education, 83, 397-408.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Bandura, A. (2006). Going global with social cognitive theory: From prospect to pay dirt. (Ed.: S.I. Donaldson, D.E. Berger, ve K. Pezdek) The rise of applied psychology: New frontiers and rewarding careers. Mahwah, NJ: Erlbaum, s. 53-79.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Veri analizi el kitabı (7. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi
• Çelikkaleli, Ö. (2014). Bilişsel esneklik ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Eğitim ve Bilim, 39 (176), 339-346
• Costello, A. B. ve Osboren, J. W. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 10(7). Available online: http://pareonline.net/pdf/v10n7.pdf.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lisrel uygulamaları (2. Baskı), Pegem Akademi: Ankara
• Ekici, G. (2005). Biyoloji öz-yeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 85-94.
• Glynn, S. M., Taasoobshirazi, G. ve Brickman, P. (2009). Science motivation questionnaire: Construct validation with non-science majors. Journal of Research in Science Teaching, 46, 127–146.
• Hu, L., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1–55.
• Kanadlı, S. ve Bağçeci, B. (2015). Öğrencilerin İngilizce öz-yeterlilik inançlarının algılanan özerklik desteği açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 98-112.
• Kılınç, E. ve Uygun, M. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının hayat bilgisi öğretimine yönelik öz-yeterlilik algıları ile biliş-ötesi farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 12 (29), 1-15.
• Köse S. ve Dinç S. (2015). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının biyoloji öz-yeterlilik algıları ile epistemolojik inançlar arasındaki ilişki. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 121-141.
• Kuzu, S. ve Demir, S. (2015). Öğretmen adayları için “Öğretim İlke ve Yöntemleri Dersi Öz-yeterlilik Ölçeği’ nin geliştirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 401-415.
• Lin, T. -J., ve Tsai, C. C. (2013). A multi-dimensional instrument for evaluating Taiwanese high school students’ science learning self-efficacy in relation to their approaches to learning science. International Journal of Science and Mathematics Education, 11(6), 1275-1301
• Pintrich, P. R., ve DeGroot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33–40.
• Sinatra, G. M. (2005). The warming trend in conceptual change research: The legacy of Paul R. Pintrich. Educational Psychologist, 40, 107–115.
• Yumusak, N., Sungur, S., ve Cakiroglu, J. (2007). Turkish high school students’ biology achievement in relation to academic self-regulation. Educational Research and Evaluation, 13(1), 53–69.
• Sungur, S. (2004). The implementation of problem-based learning in high school biology courses (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Middle East Technical University, Ankara, Turkey.
• Uzuntiryaki, E., ve Capa Aydin, Y. (2009). Development and validation of Chemistry Selfefficacy Scale for college students. Research in Science Education, 39(4), 539–551.
• Yüksel, M. & Geban, Ö. (2016). Examination of science and math course achievements of vocational high school students in the scope of self-efficacy and Anxiety. Journal of Education and Training Studies, 4(1) 88-100.