EFFECTS OF GEMS PROGRAM ON ACHIEVEMENT, SELF EFFICACY, ATTITUDES AND SCIENCE REASONING CAPABILITY OF PRESERVICE SCIENCE TEACHERS

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 38, 45 - 70, 28.07.2017

Erhan Ceylan Orçun Bozkurt

Öz

In this study, it was aimed to investigate of Great Explorations in Math and Science Program’s effects on academic success, self-efficacy, attitudes and science reasoning capability of preservice science teachers in “Earth, Moon and Stars” unit. In the study, the quasi-experimental design pretest – posttest with control group research design was used. The research sample consisted of 76 preservice teachers at Science Education Department, Mustafa Kemal University. As data collection tools; Earth, Moon and Stars Achievement Test, Scientific Reasoning Test, Astronomy Teaching Self-Efficacy Belief Scale and Astronomy Attitude Scale were used. Collecting data tools were applied as a pre-test to determine whether there was a difference between groups which were formed before implementation. After implementation they were applied as a post-test for the purpose of determining whether there became a difference according to the methods implemented. In the analysis of data obtained from the study, parametric tests (ANCOVA and t-test) were used for achievement test, scientific reasoning test, self-efficacy blief scale and attitude scale. At the end of the teaching process, consequently, differences between groups scores of academic achievement, scientific reasoning capability and self-efficacy in favor of the experimental group were statistically significant. On the contrary, there was no statistically significant difference between attitudes towards astronomy.

Anahtar Kelimeler

GEMS, Astronomy, Achievement, Science reasoning, Self-efficacy, Attitude

GEMS PROGRAMININ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BAŞARILARINA, ÖZ YETERLİLİKLERİNE, TUTUMLARINA VE BİLİMSEL MUHAKEMELERİNE ETKİSİ

Öz

Bu çalışmada
GEMS (Great
Explorations in Math and Science
- Fen ve Matematikte Büyük Buluşlar) Programının fen bilgisi öğretmen
adaylarının “Dünya, Ay ve Yıldızlar” konularındaki akademik başarılarına,
tutumlarına, bilimsel muhakeme yeteneklerine ve astronomi öğretimi öz
yeterlilik inançlarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yarı
deneysel desenlerden ön test - son test kontrol gruplu araştırma deseni
kullanmıştır. Araştırmanın örneklemi Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği programındaki 76 öğretmen adayından
oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak uygulama öncesi ve uygulama sonrasında
Dünya, Ay ve Yıldızlar Başarı Testi, Bilimsel Muhakeme Testi, Astronomi
Öğretimi Öz yeterlilik İnanç Ölçeği ve Astronomi Tutum Ölçeği kullanılmıştır.
Veri toplama araçları uygulama öncesi oluşturulan gruplar arasında fark olup
olmadığı belirlemek amacıyla ön test, uygulama sonrası ise uygulanan yöntemlere
bağlı olarak çalışma sonrası ortaya bir fark çıkıp çıkmadığını belirlemek
amacıyla son test olarak uygulanmıştır. Çalışmadan elde edilen verilerin
analizinde parametrik testler (ANCOVA ve t-testi) kullanılmıştır. Sonuç olarak
öğretim süreci sonunda grupların akademik başarıları, bilimsel muhakeme
yetenekleri ve astronomi öz yeterlilikleri puanları arasındaki farklılıklar
GEMS programının uygulandığı deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı
çıkmıştır. Grupların astronomiye yönelik tutumlarında ise istatistiksel olarak
anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

GEMS, Astronomi, Başarı, Bilimsel muhakeme, Öz yeterlilik, Tutum

Kaynakça

• Akdeniz, A. Rıza, Yiğit, Nevzat. ve Kurt, Şengül (2002). “Yeni Fen Bilgisi Öğretim Programı İle İlgili Öğretmenlerin Düşünceleri”. V. ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı, 400-406, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi.
• Arıcı, Volkan Aydın (2013). Fen Eğitiminde Sanal Gerçeklik Programları Üzerine Bir Çalışma: “Güneş Sistemi ve Ötesi: Uzay Bilmecesi” Ünitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Barber, Jacqueline (1998). GEMS Teacher’s Handbook. Lawrence Hall of Science, Berkeley, California.
• Bektaşlı, Behzat (2013). The Effect of Media on Preservıce Science Teachers’ Attitudes Toward Astronomy and Achıevement in Astronomy Class. The Turkish Online Journal of Educational Technology, January 2013, volume 12, Issue 1, s. 139-146.
• Bıkmaz, Fatma (2006). Fen Öğretiminde Öz-Yeterlik İnançları ve Etkili Fen Dersine İlişkin Görüşler. Eurasian Journal of Educational Research, 25, 34-44.
• Büyükbayraktar Ersoy, Fatma Nur (2015). Aktif Öğrenme Uygulamalarıyla Yapılan Fizik Öğretiminin Lise Öğrencilerinin Bilimsel Muhakeme Becerilerine ve Akademik Başarılarına Etkisi. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (15. Baskı) Ankara: Pegem Akademi.
• Colombo, P.D., Aroca S.C., ve Silva C.C. (2010). Daytime school guided visits to an astronomical observatory in Brazil. Astronomy Education Review, 9 (1), 1-7.
• Demirel, Ozan Emre (2014). Probleme Dayalı Öğrenme ve Argümantasyona Dayalı Öğrenmenin Öğrencilerin Kimya Dersi Başarılarına, Bilimsel Süreç Becerilerine ve Bilimsel Muhakeme Yeteneklerine Etkilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Düşkün, İlda. (2011). Güneş-Dünya-Ay Modeli Geliştirilmesi ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Astronomi Eğitimindeki Akademik Başarılarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi. İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Granger, E.M., Bevis, T.H., Saka, Y., & Southerland, S. (2009). Comparing the Efficacy of Reform Based and Traditional/Verification Curricula to Support Student Learning about Space Science. Paper presented at the annual meeting of the National Association for Research in Science Teaching, Garden Grove, CA.
• Güneş, Gökhan. (2010). Öğretmen Adaylarının Temel Astronomi Konularında Bilgi Seviyeleri İle Bilimin Doğası ve Astronomi Öz Yeterlilikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kaya, Sibel (2013). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Öz-Yeterlik İnançlarının Fen Öğretimi Dersine Bağlı Olarak Değişimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 55-69.
• Kılıç, Didem; Keleş, Özgül ve Uzun, Naim (2015). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Laboratuvar Kullanımına Yönelik Özyeterlik İnançları: Laboratuvar Uygulamaları Programının Etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 218-236.
• Kutluca, Ali Yiğit ve Aydın, Abdullah (2016). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnançlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Oluşturmacı Öğretimin Etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (1), 217-236.
• Lawrence Hall of Sicence. Educational Effectiveness of GEMS. http://lhsgems.org/educeffectiveness.html erişim tarihi: 31.10.2015
• Lawson, Anton E. (1999). “What should Students Learn About The Nature of Science and How Should We Teach It?”. Journal of Science Teaching, 28(6).
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). İlköğretim Kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Okulu, Hasan Zühtü (2012). Geliştirilen Astronomi Etkinliklerinin Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarının Astronomi Bilgi ve Tutum Düzeylerine Etkisi (Muğla Örneği). Yüksek Lisans Tezi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Muğla.
• Özer, Gülşah (2009). Bilimsel Tartışmaya Dayalı Öğretim Yaklaşımının Öğrencilerin Mol Kavramı Konusundaki Kavramsal Değişimlerine ve Başarılarına Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Özkan, Ö., Tekkaya, C. & Çakıroğlu, J. (2002). “Fen Bilgisi Aday Öğretmenlerin Fen kavramlarını Anlama Düzeyleri, Fen Öğretimine Yönelik Tutum ve Özyeterlilik İnançları.” V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Bildiriler Kitabı, Cilt II, 1300-1304, Ankara.
• Pompea, Stephen M. and Gek, Tan Kah (2002). Optics in the Great Exploration in Math and Science (GEMS) Program: A Summary of Effective Pedogogical Approaches. Sevent International Conference on Education and Training in Optics and Photonics, Proceedings of SPIE, 4588, 103-109.
• Riggs, I. M. & Enochs, G. (1990), “Toward the Development of an Elementary Teacher’s Science Teaching Efficacy Belief Instrument.” Science Education, 74, 625–637.
• Sarıtaş, Reyhan. (2010). Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programına Uyarlanmış GEMS (Great Explorations in Math and Science) Fen ve Matematik Programının Anaokuluna Devam Eden Altı Yaş Grubu Çocukların Kavram Edinimleri ve Okula Hazırbulunuşluk Düzeyleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Sneider, Cary.I. (2010). Earth, Moon and Stars. Lawrence Hall os Science, Berkeley, California.
• Sönmez, Veysel ve Alacapınar, F. G. (2013). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şenel Çoruhlu, Tülay (2013). “Güneş Sistemi ve Ötesi Uzay Bilmecesi” Ünitesinde Zenginleştirilmiş 5E Öğretim Modeline Göre Geliştirilen Rehber Materyallerin Etkililiğinin Belirlenmesi. Doktora Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Şensoy, Önder ve Aydoğdu, Mustafa (2008). Araştırma Soruşturma Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Öğretimine Yönelik Öz-Yeterlik İnanç Düzeylerinin Gelişimine Etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 69-93
• Tekeli, Ayşegül (2009). Argümantasyon Odaklı Sınıf Ortamının Öğrencilerin Asit-Baz Konusundaki Kavramsal Değişimlerine ve Bilimin Doğasını Kavramalarına Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tezbaşaran, Ata (1996). Likert Tipi Ölçek Geliştirme Kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Trumper, R. (2006). Teaching Future Teachers Basic Astronomy Concepts-Seasonal Changes-At a Time Of Reform in Science Education. Journal of Research of Science Teaching, 43(9), 879-906.
• Türk, Cumhur (2010). İlköğretim Temel Astronomi Kavramlarının Öğretimi. Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.
• Türk, C., Kalkan, H., Ocak İskeleli, N. Ve Kıroğlu, K. (2016). Improving Astronomy Achievement and Attitude through Astronomy Summer Project: A Design, Implementation and Assessment. International Journal of Higher Education. 5(1), 47-61.
• Uçar, S., ve Demircioğlu, T. (2011). Changes in preservice teacher attitudes toward astronomy within a semester-long astronomy ınstruction and four-year-long teacher training programme. Journal Science Education Technology, 20 (1), 65– 73.
• Yılmaz, Ekin (2014). 7. Sınıf Temel Astronomi Kavramlarının Etkin Öğretimine Yönelik Bir Eylem Araştırması. Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Zeilik, M., and Morris, V.J. (2003). An examination of misconceptions in an astronomy course for science mathematics and engineering majors. Astronomy Education Review, 2 (1), 101–119.