Zonguldak-Karadon Kömüründen Liç Yöntemi İle Ultra Temiz Kömür Üretimi

Yıl 2019, Sayı: 16, 35 - 41, 22.06.2019

Ayda Dikici Hasan Hacıfazlıoğlu

Öz

Zonguldak kömür havzasında üretilen ortalama %50 küllü tüvenan kömürden, jig ve ağır ortam

gibi fiziksel zenginleştirme yöntemleriyle %7-8 küllü temiz kömürler üretilebilmektedir. Ancak,

%7'den daha düşük kül içeriğine sahip kömürlerin üretimi için önce kömürün mikronize boyuta

öğütülmesi ardından çeşitli asitlerle liç işlemine tabi tutulması gerekmektedir. Bu çalışmada,

Zonguldak kömüründen ultra temiz kömür üretimi için HF, HCL, HNO3 ve organik bir asit

olan Sitrik asit ile ayrı ayrı liç deneyleri yapılmıştır. Liç işleminde asit tipinin, tane boyutunun,

sıcaklığın ve liç süresinin etkisi araştırılmıştır. HF ile yapılan liç işlemi sonucunda, %8.84

küllü Zonguldak kömüründen %0.82 küllü ultra temiz kömürün üretilebileceği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ultra Temiz Kömür, Liç, Sitrik Asit, İş İndeksi, HGI

Kaynakça

• Bond, F.C. (1954). Crushing and Grinding Calculations, CIM Bulletin, 47, 507: 466-472.
• Brooks P, Clark K, Waugh B, Langley J, Lothringher G. (2000). UCC as a gasturbine fuel. The10th Japan/Australia Joint Technical Meeting on Coal, Fukuoka, Japan.
• Dash, P.S., Sriramoju, S.K., Prasad, D. N., Banerjee, P. K., Ganguly, S., Kargupta, K. (2014). Formation of Carbon Nanostructures During Chemical Demineralization of Indian Coals, International Journal of Coal Preparation and Utilization, 34,276–283.
• Gulen, J., Doymaz, I. Piskin, S. and Ongen, S. (2013). The Effects of Temperature and Mineral Acids on the Demineralization Degree of Nallihan Lignite, Energy Sources, Part A, 35, 202–208.
• Kumar, M. and Gupta, R.C. (1997). Demineralization Study of Indian Assam Coking Coal by Sodium Hydroxide Leaching, Energy Sources, 19,723-730.
• Nabeel, A., Khan, T.A., Sharma, D.K. (2009). Studies on the Production of Ultra-clean Coal by Alkali Acid Leaching of Low-grade Coals, Energy Sources Part A, 31,594-601.
• Rubiera, F., Arenillas, A. Aria, B. Pis,J.J. Sua´rez-Ruiz,I. Steel, K.M., Patrick, J.W. (2003). Combustion behaviour of ultra clean coal obtained by chemical demineralisation, Fuel 82,2145–2151
• Solano, A.L., Gullon, I.M., Lecea, C.S. and Talavera, B.S. (2000). Activated carbons from bituminous coal: effect of mineral matter content. Fuel, 79,635-643.
• Steel, K.M. , Besida, J., O’Donnell,T., Wood,D.G. (2001). Production of Ultra Clean Coal Part I—Dissolution behaviour of mineral matter in black coal toward hydrochloric and hydrofluoric acids, Fuel Processing Technology 70, 171–192.
• Steel, K.M., Patrick, J.W. (2003). The production of ultra clean coal by sequential leaching with HF followed by HNO, Fuel 82, 1917–1920.
• Speight, J. G. (2004) Handbook of Coal Analysis, First Ed., Hoboken, NJ: John Wiley & Sons Inc., 141–150.
• Yılmaz, S. (2004). Katı fosil Yakıtlarda Mineral Giderme Üzerine Etkisi, Karaelmas Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak, Türkiye.