AMNİYOSENTEZ ve KORDOSENTEZ ÖNCESİ GEBELERDE KAYGI DÜZEYİ ve ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 9, 09.07.2019

Kamile Altuntuğ Emel Ege Yeşim Anık Naciye Öney Ali Acar Hasan Berkan Sayal Nurcan Sağlam

Öz

Amaç: Son yıllarda teknolojinin hızla
gelişmesiyle birlikte fetüsteki konjenital hastalıklar ve anomalilerin
tanılanmasında, risk faktörlerinin belirlenmesinde prenatal tanı yöntemleri
sıklıkla kullanılmaktadır. Prenatal dönemde uygulanan amniyosentez ve kordosentez
gibi invaziv girişimlerin gebelerde korku ve kaygı nedeni olduğu
belirtilmektedir. Bu araştırma amniyosentez ve kordosentez öncesi gebelerin
kaygı düzeyini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntemler: Araştırma tanımlayıcı ve
kesitsel tipte yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini amniyosentez ve
kordosentez uygulanacak olan 184 gebe oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında,
araştırmacı tarafından hazırlanan anket formu ve Durumluk Kaygı Ölçeği
kullanılmıştır. Veriler bir tıp fakültesi hastanesi perinatoloji polikliniğine
amniyosentez ve kordosentez işlemi için başvuran gebelerle, yüz yüze görüşme
yöntemiyle 1 Mayıs-1 Temmuz 2015 tarihleri arasında toplanmıştır. Verilerin
analizinde sayı ve yüzde dağılımı, ortalama, standart sapma, non-parametrik
veriler için Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis Varyans Analizi
kullanılmıştır.

Bulgular: Gebelerin yaş ortalamasının
30.26±6.52 olduğu, %86.4’ünün amniyosentez, %13.6’sının kordosentez için
kliniğe başvurduğu, %67.9’unun gebeliğinin ikinci trimesterinde, %32.1’inin
üçüncü trimesterinde olduğu belirlenmiştir. Örnekleme alınan gebelerin
%26.6’sına patolojik ultrasonografi bulgusu, %21.7’sine ileri anne yaşı,
%19.6’sına üçlü testte riskin yüksek olması, %19.0’ına anomalili bebek öyküsü
nedeni ile invaziv işlem uygulandığı belirlenmiştir. Gebelerin durumluk kaygı
puan ortalamasının 38.80±5.85 olduğu, %34.8’inin hafif/orta düzeyde kaygısının
bulunduğu saptanmıştır. Gebelerin eğitim durumları ile durumluk kaygı puan
ortalamaları arasındaki farkın istatiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir
(p<0.05). Gebelerin bazı sosyo-demografik özellikler, obstetrik ve
işlemlerle ilgili özellikler ile durumluk kaygı puan ortalamaları arasında
anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0.05).

Sonuç: Gebelerin amniyosentez ve kordosentez işlemleri
öncesi hafif/orta düzeyde kaygı yaşadığı belirlenmiştir. Amniyosentez ve
kordosentez gibi invaziv işlemler öncesi yaşanan kaygı gebenin ve fetüsün
sağlığını tehdit edebileceğinden, sağlık profesyonellerinin prenatal tanı
sürecindeki gebelerin kaygı durumunu değerlendirmesi, kaygıyı etkileyebilecek
risk faktörlerini belirlemesi ve kaygı düzeyini azaltacak girişimlerde
bulunması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

amniyosentez, kordosentez, kaygı, gebelik

ANXIETY STATUS in PREGNANT WOMEN ADMITTED for AMNIOCENTESIS and CORDOCENTESIS

Öz

Aim: In recent
years, with the rapid development of technology, prenatal diagnosis methods are
frequently used in the diagnosis of congenital diseases and anomalies in fetus
and in determining risk factors. It is stated that invasive procedures such as
amniocentesis and cordocentesis applied in prenatal period cause fear and
anxiety in pregnant women. This study was conducted to determine the level of
anxiety and the effectıve factors in pregnant women before amniocentesis and
cordocentesis.

Material and Methods: The study was conducted in descriptive and
cross-sectional type. The sample of the study consisted of 184 pregnant women
who will undergo amniocentesis and cordocentesis. To collect the data, a
questionnaire prepared by the researcher and “State Anxiety Scale” were used.
Data were collected between May 1 and July 1, 2015 by face-to-face interviews
with pregnant women who applied to the perinatology outpatient clinic of a
medical school hospital for amniocentesis and cordocentesis. In the analysis,
number, percentile, mean and standard deviation were used, and the Mann Whitney
U test and the Kruskal Wallis analysis of variance were performed for
non-parametric data.

Results: The mean
age of the pregnant women was 30.26 ± 6.52, 86.4% of them applied to the clinic
for amniocentesis, 13.6% of them applied to the clinic for cordocentesis, 67.9%
were in the second trimester of pregnancy and 32.1% were in the third
trimester. It was determined that 26.6% of the pregnant women were treated with
pathological ultrasonography findings, 21.7% with advanced maternal age, 19.6%
with high risk in triple test and 19.0% with invasive procedure due to anomaly
baby history. The State Anxiety Score mean of the pregnant women was found to
be 38.80 ± 5.85, and 34.8% had mild/moderate anxiety. The difference between
the educational status of the pregnant women and their state anxiety scores was
found to be statistically significant (p<0.05). There were no significant
differences between some socio demographic characteristics, obstetric and
procedural characteristics and state anxiety scores (p>0.05).

Conclusion: Pregnant
women had mild/moderate anxiety before amniocentesis and cordocentesis
procedures. Since the anxiety experienced before invasive procedures such as
amniocentesis and cordocentesis can threaten the health of pregnant and fetus,
health professionals should evaluate anxiety status of pregnant women in
prenatal diagnosis process, determine risk factors that may affect anxiety and
take initiatives to reduce anxiety level.

Anahtar Kelimeler

amniocentesis, cordocentesis, anxiety, pregnancy

Kaynakça

• Akçay, P., ve Terzioğlu, F. (2007). Amniyosentez ve koryon villüs örneklemesi uygulanan gebe kadınların yaşadıkları sorunlar ve anksiyete düzeyleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 14(1), 23-34.
• Balci, O., Acar, A., Mahmoud, A.S., ve Colakoglu, M.C. (2011). Effect of pre amniocentesis counseling on maternal pain and anxiety. J Obstet Gynaecol Res, 37(12), 1828-1832.
• Besser, A., Priel, B., ve Wiznitzer, A. (2002). Childbearing depressive symptomatology in high-risk pregnancies: The roles of working models and social support. Pers Relatsh, 9(4), 395-413.
• Bilgin, S., Bıldırcan, F.D., Alper, T., Tosun, M., Çetinkaya MB, Çelik, H.,….Kökcü, A. (2010). Gebelikte uygulanan tarama testlerinin anne anksiyetesine olan etkisi. TJOD, 7(3), 206-11.
• Cleary-Goldman, J., Malone, F.D., Vidaver, J., Ball, R.H., Nyberg, D.A., Comstock, C.H,.…..Faster Consortium. (2005). Impact of maternal age on obstetric outcome. Obstet Gynecol, 105(5), 983–90.
• Cohen, J., Cohen, P., West, S.G., ve Aiken, L.S. (2003). Applied Multiple Regression/Correlation Analysis for the Behavioral Sciences. Mahwah, NJ: Lawrence Earlbaum Associates.
• Csaba, A., Bush, M.C., ve Saphier C. (2006). How painful are amniocentesis and chorionic villus sampling? Prenat Diagn, 26(1), 35-8.
• Dede, H., Kandemir, Ö., Yalvaç, S., ve Altay, M. (2013). İleri anne yaşı nedeniyle yapılan ikinci trimester amniyosentez sonuçlarımız: Üç yıllık deneyim. The Journal of Gynecology - Obstetrics and Neonatology, 10(38), 1586-1588.
• Dole, N., Savitz, D.A., Hertz-Picciot, I., Siega-Riz, A.M., McMahon, M.J., ve Buekens, P. (2003). Maternal stres and preterm birth. Am J Epidemiol, 157(1), 14-24.
• Dönmez, S., Dağ, H., ve Kazandı, M. (2012). Amniyosentez öncesi gebelerde anksiyete ve depresyon risk düzeylerinin belirlenmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(4), 255-261.
• Field, T., Diego, M., Hernandez-Reif, M., Schanberg, S., Kuhn, C., Yando, R., ….Bendell D. (2003). Pregnancy anxiety and comorbid depression and anger: effects on the fetus and neonate. Depress Anxiety, 17(3), 140-151.
• Gilbert, E., ve Harmon, J. (2002). Yüksek riskli gebelik ve doğum. (Taşkın, L.. Ed.), Ankara: Palme Yayıncılık.
• Hoskovec, J., Mastrobattista, J.M., Johnston, D., Kerrigan, A., Robbins-Furman, P., ve Wicklund, C.A. (2008). Anxiety and prenatal testing: do women with soft ultrasound findings have increased anxiety compared to women with other indications for testing? Prenatal Diagnosis, 28(2), 135-40.
• Karadeniz, G., Tarhan, S., Yanıkkerem, E., Dedeli, Ö., ve Kahraman, E. (2008). Manyetik rezonans ve bilgisayarlı tomografi öncesi hastalarda anksiyete ve depresyon. Klinik Psikiyatri, 11,77-83.
• Littleton, L.Y., ve Engebretson, J.C. (2002). Evaluation of fetal wellbeing. Maternal neonatal women’s health nursing. United States of America: Delmar.
• Milic, B.B., Dorcic, T.M., Kuljanic, K., ve Petrovic, O. (2010). Stress and anxiety in relation to amniocentesis: do women who perceive their partners to be more involved in pregnancy feel less stressed and anxious? Croat Med J, 51(2), 137-43.
• Müller, M.A., Bleker, O.P., Bonsel, G.J., ve Bilardo, C.M. (2006). NUltrasound Obstet Gynecol 27(4), 357-61.
• Nakic Rados, S., Kosec, V., ve Gall, V. (2013). The psychological effects of prenatal diagnostic procedures: maternal anxiety before and after invasive andnoninvasive procedures. Prenatal Diagnosis, 33(12), 1194-200.
• Ng, C.C.M., Lai, F.M., ve Yeo, G.S.H. (2004). Assessment of maternal anxiety levels before and after amniocentesis. Singapore Med J, 45(8), 370-374.
• Öner, N., ve Le Compte, A. (1985). Süreksiz Durumluk / Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
• Rini, C., Schetter, C.D., Hobel, C.J., Glynn, L.M., ve Sandman, C.A. (2006). Effective social support: Antecedents and consequences of partner support during pregnancy. Pers Relatsh, 13, 207-29.
• Şener, K.T., Durak, B.H., Tanır, M., Tepeli, E., Kaya, M., ve Artan, S. (2006). Kliniğimizde 7 yıllık amniyosentez sonuçları. Perinatoloji Dergisi, 14(4), 170-175.
• Serin, S., ve Arıkan, D.C. (2013). Üniversite kliniğinde uygulanan amniyosentez sonuçları ve retrospektif analizi. Perinatoloji Dergisi, 21(2), 47-52.
• Taş Y. Kaygı Nedir? Erişim adresi: (2017, 4 Mart) Erişim adresi: http://www.pdgm.bilkent.edu.tr/sinav_kaygisi.html#kaygi
• Taşkın, L. (2014). Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Özyurt Matbaacılık.