EBELİK/HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET ROLLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 93 - 103, 16.04.2019

Seçil Köken Durgun Seval Cambaz Ulaş

Öz

Bu çalışma ile Ebelik ve
Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarını
belirmek amaçlanmıştır. Araştırma kesitsel tiptedir. Araştırmanın evrenini
Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik ve Hemşirelik öğrencileri oluşmuştur (N:927).
Herhangi bir örneklem yöntemi kullanılmadan evrenin tamamına ulaşılması
planlanmıştır. Araştırmaya katılım oranı %86.4’tür (n:801). Veri toplama formu,
16 sosyodemografik soru ve 38 maddeden oluşan toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutum sorusundan oluşmuştur. Çalışmaya katılanların
%70.5’i hemşirelik bölümü ve %41.1’i 1.sınıf öğrencisi idi. Hemşirelik
öğrencilerinde ölçek puanı 105.86±20.91, ebelik öğrencilerinde ise
108.69±11.52’dir. Toplam ölçek puanı ile cinsiyet, yaş, sınıf, en uzun
yaşanılan yer, anne ve baba mesleği değişkenleri arasında istatistiksel açıdan
fark bulunmuştur (p<0.05). Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin
eşitlikçi tutuma daha yakın oldukları belirlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Cinsiyet, Tutum, Ebelik, Hemşirelik, Cinsiyet Rolleri, Hemşirelik

Kaynakça

• 1. Esen, E., Siyez, D.M., Soylu, Y. ve Demirgürz, G., (2017). Üniversite Öğrencilerinde Toplumsal Cinsiyet Algısının Toplumsal Cinsiyet Rolü ve Cinsiyet Değişkenlerine Göre İncelenmesi. E- Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, ss:46-63. DOI:10.19160/5000197327.
• 2. Çelikkaleli, Ö. ve Avcı, R., (2016). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet ve Toplumsal Cinsiyet Rollerine Göre Bağlanma Biçimlerinin İncelenmesi. Bilgisayar ve Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt:7, Sayı:4, ss:103-123. DOI:10.18009/jcer.02509
• 3. Alptekin, D., (2014). Çelişik Duygularda Toplumsal Cinsiyet Ayrımcılığı Sorgusu: Üniversite Gençliğinin Cinsiyet Algısına Dair Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:32, ss:203-211.
• 4. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP). Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri. Erişim Tarihi: 10.12.2018 Erişim Adresi: http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals.html.
• 5. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), (2018). İnsani Gelişme Endeksi ve Endilatörleri Raporu 2018, Selim Jahan, Erişim Tarihi: 03.12.2018, file:///C:/Users/user/Downloads/2018_Human_Development_Statistical_Update.pdf
• 6. World Economic Forum. The Global Gender Gap Report, (2017). Erişim Tarihi: 04.12.2018, http://www3.weforum.org/docs/WEF_GGGR_2017.pdf
• 7. Özaydınlık, K., (2014). Toplumsal Cinsiyet Temelinde Türkiye’de Kadın ve Eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, Cilt:33, ss:93-112. DOI: http://dx.doi.org/10.21560/spcd.03093.
• 8. Turan, N., Öztürk, A., Kaya, H., ve Aştı, T.A., (2011). Toplumsal Cinsiyet ve Hemşirelik. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, ss:167-173.
• 9. Akın, A., (2007). Toplumsal Cinsiyet (Gender) Ayırımcılığı ve Sağlık. Toplum Hekimliği Bülteni, Cilt:26, Sayı:2, ss:1-9.
• 10. Aylaz, R., Güneş, G., Uzun, Ö. ve Ünal, S., (2014). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rolüne Yönelik Görüşleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi (STED), Cilt:23, Sayı:5, ss:183-189.
• 11. Aştı, N., (2009). Cinsiyet Sosyalizasyonu ve Hemşireliğe Yansımaları. 12. Ulusal Hemşirelik Kongresi. Sivas, Bildiri Kitabı, ss:70-77.
• 12. Gündüz, H.G., Tarhan, S. ve Kılıç, Z., (2015). Toplumsal Cinsiyete Dayalı Meslek Seçimlerine Yönelik Tutum Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1):21-33. Doi:10.14686/BUEFAD.2015111012.
• 13. Kahraman, A.B., Tunçdemir, N.O. ve Özcan, A., (2015). Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Hemşirelik Bölümünde Öğrenim Gören Erkek Öğrencilerin Mesleğe Yönelik Algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, Cilt:18, Sayı:2, ss:108-144.
• 14. Sarı, Ö., (2011). Toplumsal Cinsiyet ve Mesleki Rol İlişkisi: Hemşirelik Bölümünde Okuyan Erkek Öğrenciler Örneği. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:2, ss:493-504.
• 15. Türkiye Cumhuriyeti Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı. Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu (2018). Erişim Tarihi: 07.12.2018, https://www.osym.gov.tr/TR,15240/2018-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-kilavuzu.html.
• 16. Yıldırım, F., Çelik, P., Özmen, C., Erol, S., Üst, Z.D., ve Özkan, H., (2014). Ebelik Bölümü Öğrencilerinin Ebelik Mesleğinde Erkeklerin Yer Almasına İlişkin Görüşleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:3, Sayı:1, ss:646-655.
• 17. Şen, S., Bolsoy, N., Ulaş, S.C. ve Köken S., (2015). Manisa Kent Merkezinde Yaşayan Gebe Kadınların Erkeklerin Ebe Olması Fikrine Bakış Açıları. 2. Uluslararası & 6. Ulusal Ebelik Öğrencileri Kongresi. İstanbul: Bildiriler Kitabı.
• 18. Aydın, M., Bekar, E.Ö., Gören, Ş.Y. ve Sungur, M.A., (2016). Hemşirelik Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:16, Sayı:1, ss:223-242.
• 19. Zeyneloğlu, S., (2008). Ankara’da Hemşirelik Öğrenimi Gören Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 20. Bekleviç, A.Ç. ve Kıran, S., (2017). Bir Üniversite Hastanesi Araştırma Görevlilerinin Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği ve Çalışma Yaşamında Toplumsal Cinsiyet Rolleri Algısının Değerlendirilmesi. BEÜ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü Bilimsel Çalışmalar Dergisi, ss:29-37.
• 21. Berkery, E., Tiernan, S., and Morley, M., (2016). The Relationship Between Gender Role Stereotypes and Requisite Managerial Characteristics: The case of Nursing and Midwifery Professionals: A Response To Lalor. Journal of Nursing Management. Cilt:24, Sayı:8, ss:1137–1140.
• 22. Çelik, S.A., Pasinlioğlu, T., Tan, G. ve Koyuncu, H., (2013). Üniversite Öğrencilerinin Cinsiyet Eşitliği Tutumlarının Belirlenmesi. F.N. Hemşirelik Dergisi, Cilt:21, Sayı:3, ss:181-186.
• 23. Kalaycı, N., Hayırsever, F. ve Özcan, F.Z., (2012). İlköğretim Okulu Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Algıları. 2. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi. Bolu, Bildiri Kitabı.
• 24. Seçgin, F. ve Tural, A., (2011). Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, Cilt:6, sayı:4, ss:2446-2458.
• 25. Öngen, B. ve Aytaç, S., (2013). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumları ve Yaşam Değerleri İlişkisi. Sosyoloji Konferansları, Cilt:42, Sayı:2, ss:1-18.
• 26. Ujı, M., Shono, M., Shikai, N., Hiramura, H., and Kitamura, T., (2006). Egalitarian Sex Role Attitudes Among Japanese Human Service Professionals: Confirmatory Factor Analytic Study. Psychiatry and Clinical Neurosciences, sayı:60, ss:296–302. doi:10.1111/j.1440-1819.2006.01505.x.
• 27. Atış, F., (2010). Ebelik/ Hemşirelik 1. ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• 28. Uzun, Z., Erdem, S., Güç, K., Uzun, A.Ş., and Erdem, E., (2017). The Effect of Education on Gender Perception and Gender Role Attitudes: An Experimental Study. Journal of Human Sciences, Cilt:14, sayı:1 ss:678-693.
• 29. Ünal, F., Tarhan, S. ve Köksal, E.D., (2017). Toplumsal Cinsiyet Algısını Yordamada Cinsiyet, Sınıf, Bölüm ve Toplumsal Cinsiyet Oluşumunun Rolü. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:6, Sayı:1, ss:227-236. Doi:10.14686/buefad.287496.
• 30. Pesen, A., Kara, İ., Kale, M. ve Abbak, B.S., (2016). Üniversite Öğrencilerinin Toplumsal Cinsiyet Algısı İle Çatışma ve Şiddete İlişkin Farkındalık Düzeylerinin İncelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Cilt:6, Sayı:11, ss:325-339.
• 31. Gönenç, İ.M., Topuz, Ş., Sezer, N.Y., Yılmaz, S. ve Duman, N.B., (2018). Toplumsal Cinsiyet Dersinin Toplumsal Cinsiyet Algısına Etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:7, Sayı:1, ss:22-29.